Aan het begin van het nieuwe jaar verwachten werknemers standaard een loonsverhoging. Maar hoe berekent u een 'eerlijke' verhoging? Podiumauteur Andrei Westerink geeft tips.
Het jaar 2012 is net begonnen en veel bedrijven vragen zich af hoe ze salarissen voor 2012 moeten vaststellen. Natuurlijk speelt de inflatie van afgelopen jaar hierin een rol. Maar in hoeverre moet u deze inflatie laten meewegen bij het vaststellen van de salarissen van 2012? Dat is zeker geen makkelijk te beantwoorden vraag. Hieronder treft u een mogelijk antwoord.
Inflatie én beoordeling
De afgelopen jaren heb ik bij een aantal bedrijven samen met de directie een functiehuis geïntroduceerd. Eén van de pijlers van een functiehuis is een goed functionerend salarisschalensysteem. Dit salarisschalensysteem is gebaseerd op inflatie en beoordeling. De gedachtengang daarbij is dat iemand die volgens ‘norm’ functioneert en geen inflatiecorrectie krijgt, er in wezen op achteruit gaat. Maar aan de andere kant kan het natuurlijk niet zo zijn dat de onderneming opdraait voor alle inflatiekosten, zoals verhoging zorgpremie, wettelijke regelingen, alcohol en tabak of beursgerelateerde zaken als de stijging van benzine en grondstoffen. Bovendien, als de onderneming vervolgens de loonstijging doorberekend in zijn producten of diensten dan is dat ook weer een inflatieversterkende handeling.
Het Basis Inflatie Getal (BIG) voor 2011
Wat is nu een reëel inflatiecijfer en waar kun je dat het beste op baseren? Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) biedt houvast, door maandelijks inflatiecijfers bekend te maken. Op basis van de maandcijfers van 2011 t/m november kunnen we concluderen dat de gemiddelde inflatie 2,33% is. Ik noem dit het basis inflatiegetal (BIG) waar we mee gaan rekenen. Dit getal is voorlopig omdat november nog gecorrigeerd kan worden en december nog niet bekend is. We zien overigens dat de inflatie oploopt in 2011, zeker vergeleken met 2009 en 2010.
Het Definitieve Inflatie Getal (DIG) voor 2011
Het maandelijkse en jaarlijkse inflatiecijfer baseert het CBS op veertien productgroepen met ieder een eigen weging in het totale inflatiecijfer. Huisvesting, water en energie is verreweg de grootste met een weging van 24,4%. Daarna komen respectievelijk vervoer (11,4%) en voedingsmiddelen en alcoholvrije dranken (11,3%). De laagste weging krijgt particulier onderwijs (0,1%). De volgende stap is om deze productgroepen nader te analyseren en te beoordelen of de organisatie aan de inflatie van alle productgroepen wil meebetalen. Deze analyse leidt tot een correctiefactor en deze wordt afgetrokken van het Basis Inflatie Getal (BIG). De rekensom wordt dan: BIG – correctiefactor = DIG
De correctiefactor voor 2011
Het gaat te ver om in dit artikel een uitgebreide berekening te geven en voor elke onderneming gelden andere normen maar het volgende wil ik u niet onthouden. De grootste inflatie veroorzakers zijn voor 2011:
- +3,14%: Alcohol houdende dranken en tabak (weging 3,1%)
- +4,23%: Vervoer (weging 11,4%)
- +4,25%: Consumptie in het buitenland (weging 4,6%)
Deze drie productgroepen hebben opgeteld een weging van 19,1% en gezamenlijk een inflatiecijfer van 4,04%. Ik kan me voorstellen dat een onderneming niet volledig voor deze inflatie wil opdraaien. Sowieso worden reiskosten bij de meeste organisaties deels of geheel vergoed. Dit zal voelbaar worden in de kostenpost reiskosten voor de onderneming in 2012. Dus een volledige bijdrage aan inflatie voor vervoer is in dat geval dubbelop. De andere twee productgroepen spreken voor zich en het is daarom logisch dat ondernemingen maar een deel van de inflatie willen betalen.
Mijn advies is om deze drie productgroepen naar beneden te stellen naar 2% en te herwegen in het inflatiegetal. In dat geval zou de correctiefactor -0,5% bedragen en zou het Definitieve Inflatie Getal rond de 1,83% moeten liggen. Uiteindelijk zal het inflatiegetal van de maand december naar verwachting rond de 2,6% liggen en dat zal wellicht het Definitieve Inflatie Getal corrigeren naar 1,9%. Mijn advies op basis van de huidige getallen is om een inflatiecorrectie van 1,9%-2,1% te hanteren. Andere factoren kunnen dit getal beïnvloeden zoals bijvoorbeeld de correctieinflatie voorgaande jaar of voorschot verwachte inflatie 2012.
Gevolg salarisschaal 2012
Het salarisschaal is gebaseerd op een drietal componenten: de bandbreedte per schaal, het inflatiegetal en beoordelingspercentage. Ik geef een voorbeeld op basis van een inflatiegetal van 2% en een boven de norm beoordeling:
- Bandbreedte van de salarisschaal in 2011 is: €2.000-2.500
- Inflatie factor is: 2%
- Verhoging bij beoordeling boven norm is: 1,5%
De medewerker heeft een salaris van €2.300 en krijgt op basis van zijn boven de norm beoordeling 3,5% erbij (inflatie factor van 2%+ beoordelingsfactor van 1,5%). Het nieuwe salaris wordt €2.380,50 (€2.300+€80,50). De nieuwe bandbreedte van de salarisschaal wordt voor 2012 verhoogd met 2% naar €2.040-2.550. Het gevolg hiervan is dat het plafond voor de medewerker is gestegen en dat nieuwkomers in 2012 zullen instappen in een voor inflatie aangepast salarisschaal.
Het voorbeeld is versimpeld terwille van dit artikel. Bijbehorende grafieken van het CBS staan op mijn blog.
Eerdere bijdrage
Over de auteur:
Dit Podiumartikel is geschreven door Andrei Westerink, entrepeneur, management consultant en trainer. Ook geeft hij tips en advies over de opbouw en uitvoering van een goed salarishuis.
Over het podium:
Ook uw visie geven op ontwikkelingen binnen uw vakgebied? Plaats een artikel op MT Podium. Log in op mt.nl/profiel en voeg onder 'activiteiten' uw artikel toe. Interessante bijdragen worden meegenomen in de nieuwsbrief en op home geplaatst. MT Magazine publiceert bovendien periodiek 'Het beste van MT Podium'.
