Geen producten in je winkelwagen.
Vrouwen hebben niets met het woord ambitie. Althans niet zoals veel mannen dat invullen, in de betekenis van ‘gedrag vertonen dat gericht is op carrière maken.’ Wanneer ego en macht worden ingezet om een bepaalde positie te bereiken, haken vrouwen af.
En eigenlijk is dat zonde, vinden Jolanda Holwerda (oprichter van Lof Magazine en Lof Academy) en Liesbeth Tettero (founder van Feministerie). ‘Vrouwelijke kracht en invloed zijn hard nodig om de wereld weer in balans te krijgen’, schrijven ze in Authentiek leiderschap voor vrouwen.
Ze combineren in dit nieuwe boek inzichten uit de wetenschap met hun eigen ervaring als coaches. Dat alles wordt gebundeld tot een model in zeven stappen. Maar eerst moeten een paar hardnekkige misverstanden uit de weg worden geruimd.
Vrouwen werpen zelf ook drempels op
De auteurs vatten ze samen onder ‘ja-maars’. Ze komen ze in de praktijk voortdurend tegen op de werkvloer, vooral bij vrouwen. Hoog tijd dat vrouwen zich meer bewust worden van de drempels die ze voor zichzelf opwerpen op hun pad naar leiderschap.
Voor MT/Sprout zoomen we in op vier van die ja-maars.
1. Ja, maar moet ik dan een halve man worden?
Ambitie kun je ook zien als het verlangen naar vooruitgang, werklust en geestdrift. Je wil iets tot stand brengen, schrijven Holwerda en Tettero. Dat is je ontwikkelen vanuit je kracht, in plaats van macht.
Om de carrièreladder te beklimmen, hoef je je dus niet als een halve man te gedragen. Borstklopperij, egotripperij en ellenbogenwerk zijn niet nodig. Maar als je je ambities waar wil maken, zul je wel moeten werken aan je zichtbaarheid.
‘De harde realiteit is dat talentvolle vrouwen regelmatig over het hoofd worden gezien’, aldus de auteurs. ‘Je kunt er niet klakkeloos van uitgaan dat anderen wel weten wat je kunt en wat je wilt. Het gebeurt maar heel zelden dat leidinggevenden uit zichzelf talenten spotten en koesteren.’
Wie het hardst roept en de juiste netwerken heeft, dat zijn degenen die promotie maken. Het is dus belangrijk dat jij ook van je laat horen. Je moet je daarbij wel bewust zijn van het feit dat ‘bewijslast’ belangrijk is.
Lees ook: Waarom vrouwen in het bedrijfsleven vaak onzichtbaar zijn
Speel het spel toch mee
Zorg dus dat je goed zicht hebt op je competenties. En die ontwikkel je overal: in eerdere functies, in bijbanen, als vrijwilliger of in bestuursfuncties. Leer om ze goed onder woorden te brengen.
Word je toch niet gevraagd voor een project of baan waar jij belangstelling voor hebt? Dan moet je je verdiepen in de kantoorpolitiek. Welke spelletjes worden hier gespeeld? Hoe zit het met de bondgenootschappen? Wie gunt wat aan wie?
Vrouwen hebben daar van nature een hekel aan. ‘Het probleem is dat de omgeving niet verandert als jij besluit het spel niet mee te spelen. De rest speelt gewoon door. Wij adviseren je het spel daarom tóch mee te spelen, maar dan wel op jouw voorwaarden en op jouw manier.’
2. Ja, maar wat zullen ze wel niet van me denken?
Leiderschap gaat over invloed uitoefenen op je omgeving om de doelen te bereiken die jij belangrijk vindt. Als jij je als kersverse leider anders gedraagt dan gebruikelijk, dan zal de rest daaraan moeten wennen.
Je collega’s vinden dat vast raar, omdat ze je zo nog niet kennen. Niet alleen collega’s, ook anderen zullen er sowieso wel iets van vinden. Als je je doelen haalt, kun je dat gerust negeren, vinden de auteurs.
‘Een belangrijke vaardigheid voor ambitieuze vrouwen is dat je leert je schouders op te halen en je niet alles van iedereen aan te trekken.’ Ze geven heel wat tips om er wat meer te staan als leider.
Neem je ruimte letterlijk en figuurlijk, pak dat podium, stop met sorry zeggen, laat je niet onderbreken, laat je ideeën niet stelen en je niet mansplainen. Mannen hoeven jou geen dingen uit te leggen die je allang weet.
Authentiek leiderschap voor vrouwen: van macht naar kracht in 7 stappen is geschreven door Jolanda Holwerda en Liesbeth Tettero. Het boek is onder meer te bestellen via managementboek.nl.
3. Ja, maar straks vinden ze me een bitch?
Zodra je voor jezelf opkomt als vrouw en ergens voor staat, loop je het risico dat je niet meer aardig wordt gevonden. Je verliest de gunfactor, je komt buitenspel te staan, en dan volgt het bekende cliché: dat is een bitch.
Zelfbewuste vrouwen worden nu eenmaal minder aardig gevonden of zelfs dominant. Daardoor wordt ook hun leiderschap niet meer serieus genomen. ‘Dit noemen we een double bind: damned if you do, damned if you don’t. Je kunt het als vrouw dus simpelweg niet goed doen.’
Moet je je daarom maar inhouden? Natuurlijk niet. Het is een kwestie van evenwicht: een balans vinden tussen vaardig en vriendelijk. Als de gunfactor in het gedrang komt, toon dan wat vaker je feminiene kant. Dat vraagt geen grote acteerprestatie.
Duizenddingendoekje van de afdeling
Leer je glimlach strategischer in te zetten. Laat ‘m achterwege wanneer je een serieuze boodschap hebt, want dan geef je tegenstrijdige signalen af. Voorkom dat je het ‘duizenddingendoekje’ van de afdeling wordt.
Holwerda en Tettero doelen dan op niet-promotiewaardige taken, zoals het sturen van een bloemetje naar een zieke collega, of het organiseren van het personeelsfeest of het jaarlijkse uitstapje.
‘Als de balans in je werkweek doorslaat naar niet-promotiewaardige taken, dan moet je niet raar opkijken als je links en rechts wordt ingehaald door collega’s – meestal mannen – die veel meer gefocust zijn op promotiewaardige taken.’
Lees ook: Vier signalen die aangeven dat je in een echte mannenorganisatie werkt
4. Ja, maar dat kan ik helemaal niet?
Je wordt gevraagd voor die baan of dat prestigieuze project. Durf je dan te springen? Of krijg je last van het imposter-syndroom en voel je jezelf een bedrieger? Vrouwen schrijven hun succes vaak toe aan externe omstandigheden, of aan toeval of geluk.
Daarmee schatten ze hun eigen prestatieniveau te laag in, vinden Holwerda en Tettero. Mannen schrijven hun successen vooral toe aan hun eigen verdiensten. Daardoor schatten ze hun niveau eerder hoger in dan realistisch is op basis van hun ervaring. Maak jezelf niet onnodig klein en durf wat groter te denken.
Veel vrouwen hebben net zoals jij drempelvrees om echt te geloven dat jij verandering teweeg kunt brengen. Je hebt dan ook nog dat irritante stemmetje in je hoofd dat je wil tegenhouden. Je oerangst komt op: buiten de groep vallen is onveilig.
Pippi Langkous-denken
Maak onderscheid tussen gevaarlijke en nieuwsgierige spanning. Maak rationeel een lijstje met de voor- en nadelen van een bepaalde keuze. Geef niet de kritische, maar de moedige stem in jezelf de overhand. Je doet het niet voor jezelf, maar voor je interne missie.
Wees onbevangen zoals Pippi Langkous. Je kunt het namelijk wel, benadrukken de auteurs. ‘Leiderschap is geen topsport, je hoeft niet meteen de beste te worden. Wat je wel nodig hebt, is het lef om te experimenteren. En een paar fijne collega’s die je eerlijke feedback durven geven.’
Lees ook: De mythe van fulltime werken: 4 tips om parttime aan de top te komen
