‘Ik kom uit een modaal gezin. Nooit iets tekort, er was voldoende om goed van te leven’, zegt Jamal Oulel.
Vanaf zijn 18e is hij gaan ondernemen, aangespoord door een leeftijdgenoot die hij leerde kennen in het eerste jaar van zijn hbo-opleiding. ‘In 2016 ging het allemaal even minder met me. Het was een fase in mijn leven waarin veel gebeurde en dat leidde tot de nodige stress.’
Jongeren met betalingsproblemen
‘Brieven bleven ongeopend op mijn tafel liggen. Eerst één, toen vijf en vervolgens tien. In een paar maanden tijd bouwde ik een schuld op en kwamen er plotseling incassobureaus achter me aan. Hulp krijgen bleek erg moeilijk. Ik klopte aan bij de Gemeentelijke Kredietbank voor 2.500 euro. Maar dat was tevergeefs. Kom maar terug als je problemen groter zijn, kreeg ik daar te horen.’
‘In heel Nederland kampen inmiddels zo’n 34.000 jongeren met betalingsproblemen, 70 procent meer dan een paar jaar geleden. Zonder familie of het juiste netwerk blijkt het vaak moeilijk om hieruit te komen. Ze zitten vast in een negatieve cirkel en dat wordt versterkt door de incassobranche en gerechtsdeurwaarders. Die voeren steeds prijsverhogingen door en verdienen zo geld aan de ellende van deze jongeren. Daarnaast zijn er schuldeisers met een verdienmodel dat deels gebaseerd is op deze verhogingen.’
Socialdebt neemt schulden over
‘Twee jaar geleden ben ik met Socialdebt gestart. We zijn een social enterprise die de betalingsproblemen van jongeren op een andere manier oplost dan nu in de markt gebruikelijk is. Ons platform rekent namelijk geen boetes, maar beloont goed gedrag. We richten ons hierbij op jongeren van 18 tot 27 jaar. Bedrijven raken deze jonge klanten liever niet kwijt, maar dat is wel wat meestal gebeurt wanneer een incassobureau wordt ingeschakeld. Wij pakken het socialer aan.’
‘We zien dat deze jongeren gemiddeld acht openstaande rekeningen hebben. Wij brengen die terug naar één maandelijkse aflossing. Dat doen we door de openstaande rekeningen over te nemen en op die manier de primaire schuldeiser te worden. Zo ontstaat er voor de jongere overzicht en een adempauze. Dat is de eerste stap op weg naar een oplossing.’
Bankrekeningen screenen
‘Socialdebt maakt gebruik van PSD2, om op die manier toegang te krijgen tot de bankrekening van de jongere. Zo screenen we transacties. Een slim algoritme stelt ons bovendien in staat om een dynamisch aflossingsplan aan te bieden dat meebeweegt met het inkomen en financiële ruimte van de jongere.’
We proberen schuldeisers binnen 24 uur te betalen en dat is iets waard
‘Ook stelt de app regelmatig belangrijke vragen. Hoe het gaat op je werk bijvoorbeeld. Als dat rapportcijfer snel daalt, dan kan dat erop duiden dat iemand binnenkort zonder baan zit. Geen werk betekent geen inkomen en mogelijk extra betalingsproblemen. We koppelen zo iemand dan meteen aan een job coach.’
Ander verdienmodel dan incassobureaus
Incassobureaus rekenen boetes als iemand te laat betaalt. ‘Ons verdienmodel steekt heel anders in elkaar’, stelt Oulel. ‘We proberen schuldeisers binnen 24 uur te betalen en dat is iets waard. Zij hoeven dan niet achter hun geld aan en behouden hun klant. De korting die we daarbij krijgen is voor ons een marge die we gebruiken om de app en onze overhead te laten draaien.’
Daarnaast krijgt Oulel een subsidie van de gemeente Rotterdam en worden verschillende fondsen aangesproken. ‘Vanaf volgend jaar willen we ook particulieren bij ons initiatief betrekken. Mensen die jongeren willen helpen om van hun schulden af te komen, een soort crowdfunding dus.’
Interventie in vroege fase
Eigen schuld, dikke bult. Zo wordt er nog weleens gekeken naar jongeren die met betalingsproblemen kampen, ziet de ondernemer. ‘Hadden ze die schoenen en dure telefoon maar niet moeten kopen. Maar zo eenvoudig is het meestal niet. Het jongerenbrein is nog in ontwikkeling en de drang om ergens bij te willen horen is vaak groot. Dat kan ertoe leiden dat iemand uitgaven doet die eigenlijk niet kunnen.’
Niet iedereen komt automatisch in aanmerking voor het platform. Het gaat om jongeren van 18 tot 27 jaar die nog de mogelijkheid hebben om zelfstandig en met hulp van Socialdebt van hun schulden af te komen. ‘Het is dus echt een interventie in een vroege fase. Ons platform werkt niet voor jongeren met problematische schulden. We zijn nu bezig met de eerste groep en willen voor het einde van dit jaar opschalen naar minimaal honderd jongeren in Rotterdam.’
‘De rest van Nederland moet later volgen. We zien een duidelijk vliegwieleffect. Elke gebruiker levert gemiddeld twee nieuwe gebruikers aan.’
Technologie voor maatschappelijke problemen
Zijn Big Hairy Audacious Goal? ‘Ervoor zorgen dat schulden in 2030 geen verdienmodel meer zijn. Dat incassobureaus en deurwaarders geen geld meer verdienen aan de ellende van jonge mensen. Wij laten zien dat het anders kan, socialer met name.’
Eerder was Jamal Oulel betrokken bij initiatieven als RefugeeHero, stichting Edubility en Starters4Communities. In 2015 stond hij in de 25 onder de 25 met solliticatie-app Jobtease. ‘Ik vind het leuk om technologie in te zetten voor grote maatschappelijke vraagstukken. Dat maakt een oplossing toegankelijk en schaalbaar voor een veel grotere groep mensen.’
Ook sociaal ondernemen zoals Jamal Oulel? Lees meer:
- Zo zet je stappen richting een sociale onderneming
- Hoe de leiders van morgen sociaal ondernemerschap omarmen
- 5 financieringsvormen voor je sociale onderneming
