Een tafel vol witte mannen die je vertelt over een willekeurig onderwerp uit je vakgebied, hoeveel denk je daarvan op te steken? Hoewel het bijna absurdistisch klinkt, is een line-up voor evenementen vol witte, mannelijke sprekers nog steeds voor sommige bedrijven de normaalste zaak van de wereld. (Mocht je het niet geloven, bekijk dan deze website vol aankondigingen).
Ook Marga Miltenburg, oprichter van het vrouwelijke sprekersbureau ZijSpreekt, ziet het nog te vaak voorbij komen. Ze geeft toe dat ze vanuit haar eigen netwerk een wat vertekend beeld heeft. ‘Als organisaties bij ons aankloppen, zijn ze natuurlijk op zoek naar een vrouw. Maar als ik vraag hoe de rest van de sprekers eruitziet, komt het voor dat ze een vrouw zoeken voor een panel met zes andere mannen.’
Hoe kan het dat er nog steeds panels en evenementen bestaan die volledig drijven op witte, mannelijke sprekers? Volgens Miltenburg heeft het vaak te maken met het netwerk van de organisatie. ‘Iedereen heeft z’n eigen kaartenbak, maar over het algemeen kiezen we mensen die op ons lijken. Wordt een evenement georganiseerd door een witte organisatie, dan heb je dus een grotere kans op allemaal witte sprekers.’
Rachelle Young, Program Director bij evenement The Next Web, voegt daaraan toe dat dit tijdens de lockdown nog meer gebeurde. ‘Iedereen ging ineens online evenementen organiseren, en door de snelheid kies je vaak de mensen die je kent en makkelijk kan regelen. Dat gaat vaak ten koste van diversiteit.’
Meer opvattingen
En dat is zonde, benadrukt Mei Ling Tan, oprichter van de startups House of Einstein en Superflow. Ook zij spreekt regelmatig op evenementen. ‘De bezoekers van je evenement komen om iets nieuws te leren. Hoe diverser een groep, des te meer opvattingen. En dus is de kans groter dat je bezoekers er iets nieuws van opsteken.’
Dat wilde Young bij The Next Web voorkomen. Ze was verantwoordelijk voor de sprekers die in oktober twee dagen lang op The Next Web spraken. Daarbij had het haar ‘persoonlijke en professionele’ voorkeur om zoveel mogelijk diversiteit in het programma te krijgen. Daarbij werd als doel gesteld om mannen en vrouwen eerlijk te representeren. ‘En omdat we ons vooral op Europa richten, hebben we de demografie van het continent uitgeplozen om te bepalen hoeveel procent van de sprekers minderheden moesten zijn.’ Uiteindelijk werd dat 30 procent, alle doelstellingen werden gehaald.
Volgens Young is het van groot belang om zulke doelstellingen te stellen en iemand er verantwoordelijk voor te maken. ‘Het is net als met elk doel dat je stelt, omdat je ergens prioriteit aan geeft. Als je diversiteit belangrijk vindt, moet je er actief op letten.’ Wekelijks werd het onderwerp besproken tijdens voortgangsvergaderingen. ‘Doordat we met verschillende mensen aan de line-up werkten, was het goed om gezamenlijk in de gaten te houden.’
Eenderde diverse sprekers
Young waakte er specifiek voor dat diversiteit niet gedragen werd door één van de sprekers. ‘Of een vrouw of persoon van kleur om enkel te praten over het feit dat ze vrouw of van kleur zijn. Er zit ontzettend veel expertise in, daar wil je ze over horen.’ Ondernemer Tan vult aan: ‘Ik heb gemerkt dat eenderde van sprekers etnisch divers moet zijn en eenderde vrouw om de voordelen van diversiteit te behalen. Als slechts een spreker divers is, maakt het nauwelijks verschil.’
Een andere valkuil is dat organisaties denken dat diversiteit iets is wat vanzelf gaat. ‘Het is geen kwestie van de deur openzetten en denken dat alle vrouwen maar binnen komen lopen’, benadrukt Young. ‘Je moet echt actief zelf op zoek.’
Heb je zelf geen divers netwerk, maar wil je er wel werk van maken voor je evenement? Vraag dan simpelweg rond. ‘Natuurlijk wil je grote namen om mensen te trekken, maar die grote namen kan je ook vragen of zij nog een vrouw van hun kaliber kennen’, zegt Tan. Young tipt bovendien om sprekers van vorige evenementen te vragen. ‘Zo maak je gebruik van zoveel mogelijk netwerken. Het is echt geen vreemde vraag om te stellen.’ Kom je er echt niet uit? Dan zijn er sprekersbureaus die zich specifiek op vrouwen of mensen van kleur richten.
Mannen in diversiteit
Maar diversiteit kan ook doorslaan, merkte Young toen ze bezig was de sprekersagenda samen te stellen. ‘We moesten op een gegeven moment zelfs opletten dat we ook witte mannen als spreker uitnodigden bij sommige panels’, lacht ze. Tan benadrukt daarbij ook dat die diversiteit juist kan zorgen voor verandering. ‘Als je alleen maar vrouwen uitnodigt om over het gebrek aan vrouwen in IT te praten, ga je niets veranderen.’
Hoe denkt Young daarover? Ook The Next Web heeft een aantal panels met enkel vrouwen of mensen van kleur. ‘Het is een constante balans. Natuurlijk is het niet zo dat mannen niet over het tekort van vrouwen in tech kunnen praten, al lijkt het misschien minder voor de hand liggend.’
Wat zou de rol van mannen bij een diverser panel of evenement kunnen zijn? Allereerst gaat het volgens Miltenburg om bewustwording. In 2017 lanceerde ze samen met twee andere vrouwen ‘Zeg nee tegen het mannenpanel’, een petitie die uiteindelijk door 500 (voornamelijk) mannen ondertekend werd. ‘Het is ook belangrijk dat zij zich ervan bewust worden. Sommige mannen weigeren ook in een panel te zitten met alleen maar andere mannen of staan hun plek af aan een vrouw.’
Tegelijkertijd is een rol weggelegd voor de sprekers die gevraagd worden. Tan wordt soms gevraagd ‘omdat organisaties nog op zoek zijn naar vrouwen’. ‘Er zijn dan vrouwen die zich beledigd voelen, maar ik denk dat het goed is dat organisaties zich hiermee bezighouden.’ Miltenburg raadt aan om als vrouw ook te werken aan je zichtbaarheid. ‘Laat je zien op sociale media, schrijf een opiniestuk in de krant. Op die manier speel je jezelf in de kijker.’
