“Ondernemers zijn van onschatbare waarde” en “de motor van onze economie”, begint het akkoord (zie hele document onderaan) met een inkoppertje. “Onze banen, welvaart mogelijkheden om ons te ontwikkelen, danken we voor een groot deel aan creatieve zelfstandigen, innovatieve startups, trotse familiebedrijven, mondiale ondernemingen en een groot, gevarieerd en robuust midden- en kleinbedrijf.”
Het kabinet wil dat Nederland “sociaal, economisch en digitaal de Europese koploper” wordt. Die mooie woorden worden soms wel, en soms niet opgevolgd met conrete maatregelen (waarvan een groot aantal al was uitgelekt).
We citeren de paragraaf ‘Ruimte voor ondernemers’:
– “Wet- en regelgeving wordt gemoderniseerd zodat bedrijven met hun diensten en producten beter kunnen inspelen op maatschappelijke en technologische veranderingen. Regeldruk en administratieve lasten worden beperkt, bijvoorbeeld door de huidige bedrijfs-effectentoets uit te breiden met een MKB-toets.
– De diverse inspecties gaan beter samenwerken zodat betere handhaving gepaard gaat met minder administratieve lasten en toezichtlasten.
– Er komen passende regels en meer ruimte voor ondernemingen met sociale of maatschappelijke doelen met behoud van een gelijk speelveld.
– De mogelijkheden voor regionale en sectorale proefprojecten, wettelijke experimenteerruimte, testlocaties (bijvoorbeeld voor drones) en regelvrije zones worden vergroot. Daarbij gelden minimumvereisten en passend toezicht.
– Om regionale kansen te benutten sluit de Rijksoverheid “deals” met decentrale overheden, waarin de partijen zich verplichten om samen aan nieuwe oplossingen te werken.
– Na evaluatie van de huidige tijdelijke “gebruikelijk-loon-regeling” zal het kabinet bezien of de regeling moet worden aangepast. Daarbij zal ook worden bezien of de regelgeving ten aanzien van het uitbetalen in aandelen voor start-ups en scale-ups moet worden verruimd.
– De overheid gaat zijn inkoopkracht beter benutten voor het versnellen van duurzame transities, inschakelen van kwetsbare groepen en om innovatief in te kopen.
– Bij de keuze tussen het al dan niet uitbesteden van activiteiten door de Rijksoverheid zullen bedrijfseconomische en maatschappelijke overwegingen in beschouwing genomen worden.
– Aanbesteden door de overheid moet toegankelijker worden voor het MKB. De Rijksoverheid betaalt altijd binnen 30 dagen en stimuleert bedrijven en andere (semi-)overheden het betaalgedrag overeenkomstig te verbeteren.”
Andere opvallende zaken:
Ontslagrecht
Het is voor ondernemers momenteel te ingewikkeld om werknemers te ontslaan, stellen de regeringspartijen. Rechters moeten daarom meer ruimte krijgen om meerdere gronden te combineren in een “cumulatiegrond”:
“Werkgevers lopen tegen situaties aan waarin op basis van elk van de afzonderlijke bestaande ontslaggronden onvoldoende wettelijke basis is voor ontslag, maar waar wel bij meerdere gronden gedeeltelijk sprake is van problemen (bijvoorbeeld verwijtbaar handelen gecombineerd met disfunctioneren en een verstoorde arbeidsrelatie). In die gevallen moet het mogelijk zijn om de rechter de afweging te laten maken of het van een werkgever verlangd kan worden de arbeidsovereenkomst voort te zetten of dat ontslag gerechtvaardigd is op basis van de cumulatie van omstandigheden genoemd in de verschillende gronden. Hier staat voor de werknemer tegenover dat de rechter een extra vergoeding kan toekennen van maximaal de helft van de transitievergoeding (bovenop de reeds bestaande transitievergoeding).”
Werknemers krijgen voortaan vanaf het begin van hun arbeidsovereenkomst recht op transitievergoeding, in plaats van na twee jaar. Tegelijk gaat de transitievergoeding ook voor contractduren boven de 10 jaar naar een derde maandsalaris per gewerkt jaar (was een half jaar vergoeding per gewerkt jaar).
Optelsom
Ook worden een paar ‘scherpe randen’ van de verplichting tot het betalen van een transitievergoeding verlicht, vooral voor mkb’ers:
“Dit betreft het doorzetten van twee voorstellen die momenteel in de Kamer liggen (uit de Kamerbrief ‘Oplossingen voor knelpunten op de arbeidsmarkt’): compensatie voor werkgevers voor verschuldigde transitievergoeding bij ontslag van een werknemer wegens langdurige arbeidsongeschiktheid; en geen transitievergoeding bij ontslag om bedrijfseconomische redenen als een cao-regeling van toepassing is. Tevens worden de criteria om in aanmerking te komen voor de overbruggingsregeling transitievergoeding voor kleine werkgevers ruimer en daarmee eenvoudiger. Ook voor de situatie waarin een werkgever zijn bedrijf beëindigt wegens pensionering of ziekte, zal het kabinet met voorstellen komen om de transitievergoeding onder voorwaarden te compenseren. Hiervoor wordt 100 miljoen euro gereserveerd.”
Om de verschillen tussen contracten voor bepaalde en onbepaalde tijd te verkleinen gaat voor opvolgende contracten de ‘teller op nul’ als tussen contracten een “tussenpoos” van zes maanden zit.
De periode waarna elkaar opeenvolgende tijdelijke contracten overgaan in een contract voor onbepaalde tijd, wordt verlengd van twee naar drie jaar.
Payrolling
Het kabinet maakt zich zorgen over de groei van payrolling. Die vorm van inhuren van werk (en ‘nulurencontracten’) wordt zo vormgegeven “dat het een instrument is voor het ‘ontzorgen’ van werkgevers en niet voor concurrentie op arbeidsvoorwaarden:
“Het kabinet komt met een wetsvoorstel waarin het soepeler arbeidsrechtelijk regime van de uitzendovereenkomst buiten toepassing wordt verklaard, werknemers qua (primaire en secundaire) arbeidsvoorwaarden ten minste gelijk moeten worden behandeld met werknemers bij de inlener, en de definitie van de uitzendovereenkomst ongemoeid blijft. Bij dit voorstel is uitvoerbaarheid een belangrijke randvoorwaarde.”
De loondoorbetaling bij zieke werknemers gaat van twee naar een jaar, wisten wel al. Zo verwoordt het nieuwe kabinet deze ingreep:
“Om te bevorderen dat het MKB weer meer personeel in (vaste) dienst durft te nemen, wordt de loondoorbetalingsperiode voor kleine werkgevers (tot 25 werknemers) verkort van twee naar één jaar. Dit betekent een verlichting van de verplichting voor een groot deel van de Nederlandse bedrijven. De verantwoordelijkheid voor loondoorbetaling en een aantal re-integratieverplichtingen in dat jaar gaan over naar het UWV (de ontslagbescherming van twee jaar blijft in stand). De collectieve kosten van het tweede jaar worden gedekt via een uniforme lastendekkende premie, te betalen door kleine werkgevers.”
Zzp’ers
Zoals al uitlekte wordt de omstreden Wet DBA geschrapt. Aangezien schijnzelfstandigheid vooral voorkomt aan de ‘onderkant’ van de markt, let de nieuwe regering vanaf nu ook op inkomensverschillen binnen de groep zzp’ers als geheel.
We citeren:
– Voor zzp-ers wordt bepaald dat altijd sprake is van een arbeidsovereenkomst bij een laag tarief in combinatie met een langere duur van de overeenkomst of een laag tarief in combinatie met het verrichten van reguliere bedrijfsactiviteiten. Wat een laag tarief is, wordt gedefinieerd als corresponderend met loonkosten tot 125% van het wettelijk minimumloon (de grens die bijvoorbeeld ook voor het lage-inkomensvoordeel (LIV) wordt gehanteerd) of met de laagste loonschalen in cao’s. Er wordt één tarief gekozen om voor de gehele markt de onderkant af te bakenen. Op basis van de gehanteerde argumentatie zal dit tarief vermoedelijk liggen in een bandbreedte tussen de 15 en 18 euro per uur. Een langere duur wordt gedefinieerd als langer dan drie maanden.
– Aan de bovenkant van de markt wordt voor zelfstandig ondernemers een ‘opt out’ voor de loonbelasting en de werknemersverzekeringen ingevoerd, indien er sprake is van een hoog tarief in combinatie met een kortere duur van de overeenkomst of een hoog tarief in combinatie met het niet verrichten van reguliere bedrijfsactiviteiten. Bij een ‘hoog tarief’ denkt het kabinet aan een tarief boven de 75 euro per uur. Een kortere duur wordt gedefinieerd als korter dan een jaar.
– Voor zelfstandigen boven het ‘lage’ tarief wordt een ‘opdrachtgeversverklaring’ ingevoerd. Deze geeft opdrachtgevers vooraf duidelijkheid en zekerheid bij de inhuur van zelfstandig ondernemers. Opdrachtgevers krijgen deze verklaring via het invullen van een webmodule, zoals bijvoorbeeld ook in het Verenigd Koninkrijk bestaat. Met deze opdrachtgeversverklaring krijgt een opdrachtgever zekerheid vooraf van vrijwaring van loonbelasting en premies werknemersverzekeringen (tenzij de webmodule niet naar waarheid is ingevuld). In de webmodule wordt een aantal duidelijke vragen gesteld aan de opdrachtgever over de aard van de werkzaamheden. Daarbij wordt ten behoeve van de webmodule het onderdeel ‘gezagsverhouding’ verduidelijkt (bijvoorbeeld dat het enkel moeten bijwonen van een vergadering op zichzelf geen indicatie van gezag is). Tevens zal het kabinet de wet zo aanpassen dat gezagsverhouding voortaan meer getoetst wordt op basis van de materiële in plaats van formele omstandigheden.”
Vergroening
Het nieuwe kabinet zet flink in op vergroening van de economie, wat kansen biedt voor innovatieve ondernemers. Een greep uit het nieuwe beleid: komt er een minimumprijs van CO2 voor de elektriciteitssector en worden kolencentrales uiterlijk in 2030 gesloten. Er komt een kilometerheffing voor vrachtverkeer en meer kavels voor windenergie op zee.
Voor het einde van de nieuwe kabinetsperiode zullen nieuwe woningen en andere nieuwe gebouwen “in de regel niet meer op gas verwarmd worden”. Er komt een aparte regeling voor energiecoöperaties die waarmee bewoners van een bepaald gebied makkelijker kunnen participeren in duurzame energieprojecten in hun directe omgeving.
Het kabinet wil dat uiterlijk in 2030 alle nieuwe auto’s “emissieloos” zijn. “Uitfasering van de fiscale stimulering van emissieloze auto’s wordt in lijn gebracht met deze ambitie”; oftewel, bezitters van elektrische kunnen nog tot die tijd profiteren van belastingvoordeel ten opzichte van benzineslurpers.
Het akkoord in zijn geheel:
