De plannen maken onderdeel uit van de nieuwe muzieklicenties die BUMA deze week presenteerde. Daarin staan om te beginnen de kosten vermeld voor internetbedrijven die direct aan muziek verdienen. Daarbij onderscheidt BUMA klein- en grootverbruikers.
Wie op jaarbasis iets minder dan 6500 euro verdient, kan downloads en streams afkopen voor minimaal 130 euro. Zodra een video meer dan 40.000 keer wordt bekeken, gaat ‘trede 2’ gelden en wordt het jaarlijks te betalen bedrag 260 euro. Zelfs bij de duurste variant (650 euro) zijn er limieten. Voor grootverbruikers rekent BUMA een bedrag per download, speelfilm of beltoon, gemiddeld gaat het dan om 8 tot 12 procent van de omzet. Beltoonexploitanten betalen het meest.
De ophef geldt de zogeheten embedded bestanden. Daarbij maakt BUMA opmerkelijk genoeg geen onderscheid tussen bedrijfsmatige en niet bedrijfsmatige exploitatie. Wie zes bestanden (door)plaatst betaalt dus altijd 130 euro, en vanaf 30 filmpjes rekent BUMA af per blokken van dertig. De regeling geldt zelfs de zogeheten Creative Commons overeenkomst, waarbij artiesten zelf mogen bepalen of zij muziek ter promotie gratis aanbieden.
Nu is 130 euro natuurlijk niet zo heel veel geld, maar het gaat om een principekwestie. Nogal wat bedrijven hebben een bedrijfsvideo gemaakt met al dan niet geleende muziek die ze bij YouTube onderbrengen en daar vanaf hun eigen site naar verwijzen. Weliswaar is de video op de eigen site te bekijken, maar eigenlijk draait YouTube de video af. Volgens BUMA is het ‘embedden’ van filmpjes een secundaire openbaarmaking, waarvoor de openbaarmaker moet betalen.
Nu is BUMA al eens de mist ingegaan met de interpretatie van het begrip openbaarmaking. BUMA eiste destijds een aparte vergoeding van UPC dochter Chellomedia voor het up- en downlinken van programmasignalen via de satelliet naar zogenaamde kabelkopstations. Telkens weer verloor BUMA rechtszaken hierover, en uiteindelijk kwam de Hoge Raad met het eindoordeel: de gecodeerde satellietsignalen waren bedoeld voor exploitanten, van ‘openbaarmaking’ was geen sprake.
Menno Weij van Solv Advocaten uit Amsterdam denkt dat ook dit nieuwe proefballonnetje van BUMA wel eens uit elkaar kan spatten. “Ik verwacht zeker een proefproces,” zegt Weij met verwijzing naar de Chellomedia zaak. “YouTube heeft immers zelf al rechten betaald.”
BUMA heeft al laten doorschemeren dat men particulieren niet meteen zal lastigvallen. Eerst wordt nog geprobeerd om overeenstemming te bereiken met sites als Hyves en YouTube zelf. En BUMA houdt zelf er ook zelf rekening mee dat men zijn regeling bij de rechter moet verantwoorden.
De nieuwe regeling gaat al op 1 januari in. Bedrijven hoeven niet meteen te betalen. BUMA zal de site altijd eerst de gelegenheid bieden om de video te verwijderen. Wie geen risico wil nemen kan nog steeds linken naar YouTube, zolang in de video geen beschermde muziek zit. Een andere mogelijkheid is om met plugins de geautomatiseerde bots van BUMA (die kunnen herkennen of er beschermde muziek is gebruikt) buiten de deur te houden. De site verhuizen naar een server in een ander land schijnt ook niet te helpen. “Alleen Mali heeft geen contract met auteursrechtenorganisaties,” vertelde hoofd jurdische zaken Cees van Rij van BUMA. “De vraag is alleen of je daar elektriciteit hebt voor je server.”
Door Jan Libbenga
