Nutma groeide op in het behoudende Friese dorpje Damwoude. Op zaterdag waste men de auto, en op zondag ging iedereen naar de kerk. Ook zijn familie was christelijk, vol van normen en waarden en ervan overtuigd dat je normaal moest doen. Boven het maaiveld uitsteken, dat was niets voor hen.
Ik dacht: er is meer mogelijk in het leven
Toch was het gezin waarin Nutma opgroeide ook weer niet helemaal ‘normaal’ volgens het boekje. Toen Nutma twaalf jaar oud was, vertelde zijn moeder hem dat zijn vader niet zijn biologische vader was. Die was namelijk voor de geboorte vertrokken. Nutma heeft hem tot op de dag van vandaag nooit gezien. Vanwege het gebrek aan erkenning van zijn biologische vader bouwde Nutma naar eigen zeggen een flinke bewijsdrang op. Het heeft hem naar diepe dalen gebracht, maar uiteindelijk naar verre hoogten – zowel letterlijk als figuurlijk.
Normaal doen, daar had Nutma in ieder geval geen zin meer in. “Ik dacht: er is meer mogelijk”, zegt hij. “Ik raakte nieuwsgierig naar wat het leven me kon bieden.” Als tiener begon hij vechtsporten te beoefenen in Leeuwarden, terwijl zijn vrienden voetbalden in Damwoude. Op zijn achttiende besloot Nutma zijn geboortedorp de rug toe te keren om als commando bij defensie te werken.
Commando
“Een groot jongensboek”, is hoe hij het omschrijft. Parachutespringen, bergbeklimmen, vuurwapens; Nutma heeft het allemaal meegemaakt. Zo ook het uitgaansleven en daar ging het mis. “Ik ontdekte de wereld, maar ben er wat te ver in doorgeschoten”, stelt hij. Nutma ontpopte zich tot een overmatig alcoholgebruiker en versleet naar eigen zeggen verscheidene vrouwen; het tegenovergestelde wat hij van huis uit had meegekregen.
Lees ook: De ondernemerslessen van ex-commando Erik Bertrand Larssen
Toch trouwde hij na een paar jaar. “Ik hield heel veel van mijn vrouw, maar trouwen kwam ook voort uit mijn opvoeding”, stelt Nutma. Lang duurde het echter niet. Nutma had er steeds meer moeite mee het ruige commandobestaan te combineren met zijn huwelijk. Toen zijn dochter drie weken oud was, barstte de relatie uiteen.
Dakloos
Ik leerde dat je in één dag alles kunt kwijtraken
Plots kwam Nutma op straat te staan. Hij zwierf maandenlang, sliep in zijn auto of sliep bij vriendinnen. “Ik heb ervan geleerd dat je in één dag alles kunt kwijtraken”, zegt hij, “hoe goed het ook met je gaat. Ik dacht dat ik alles voor elkaar had, maar dat bleek toch anders te lopen.” Nutma was ondertussen bezig met een opleiding tot politieagent. Overdag deed hij de opleiding, ’s nachts sliep hij meestal op de parkeerplaats van de politieacademie. Een vriend zorgde iedere ochtend voor een schoon overhemd. “Bij de politie hebben ze nooit wat doorgehad.”
Na een paar maanden dacht Nutma: ‘Dit is het moment waarop ik keuzes moet maken’. “Ik ging op zoek naar wat me dreef als persoon. Ik ontdekte dat ik me aan mijn jeugd had ontworsteld en dat mijn bewijsdrang doorsloeg naar verkeerde zaken, waaronder die alcohol.” Dit was het moment waarop Nutma besloot zijn adrenaline in te zetten voor andere doeleinden. Nutma keerde zijn politiecarrière de rug toe en begon extreme tochten te maken; expedities en zelfs een zesduizend kilometer durende fietstocht door Siberië. “Die tochten putten me dusdanig uit dat ze de perfecte uitlaatklep waren. Ik kon er al mijn frustraties in kwijt. Bovendien krijg je er erkenning door. Mensen zeiden: ‘Wat knap dat je dat doet!’”
Siberië
De shit uit je verleden is de mest voor je toekomst
Toen hij halverwege zijn fietstocht in Siberië was, stelde Nutma zichzelf de vraag: wat is eigenlijk mijn motivatie achter deze tocht? Na lang nadenken, concludeerde Nutma dat hij wilde dat mensen zagen wie hij echt was. Niet die man die zich verschuilt achter een façade van alcohol, niet die man die trouwt omdat het hoort, maar gewoon Sierd Nutma. “Toen ik dat ontdekte, wilde ik direct naar huis”, zegt Nutma. “Ik moest echter nog drieduizend kilometer fietsen (lacht).”
Eenmaal thuis aangekomen, besloot Nutma dat hij verder wilde op deze manier. Hij kreeg een nieuwe relatie, en kwam stabiel in het leven te staan. “Ik wilde iets negatiefs omzetten in iets positiefs”, zegt Nutma. “De shit uit je verleden is de mest voor je toekomst, zo bedacht ik me.” Nutma begon als ondernemer met het organiseren van avontuurlijke reizen voor ondernemers.
IJskoude marathon
Ik dacht: wat als ik ga trainen voor de meest zware marathon ter wereld?
Hij wilde laten zien dat niets onmogelijk is. “Ik heb een bloedhekel aan hardlopen”, zegt Nutma. “Juist daarom dacht ik: wat als ik ga trainen voor de koudste, meest zware marathon ter wereld?” Zo gezegd, zo gedaan. Na een jaar getraind te hebben, begon Nutma aan een marathon op de Noordpool. Deze duurde 42 kilometer, de sneeuw kwam tot zijn knieën en het was min 32 graden.
“Er deden alleen topsporters mee”, herinnert Nutma. “De Amerikaans kampioen 100 kilometer hardlopen bijvoorbeeld. Anderen hadden de Mount Everest al beklommen. Ik had nog nooit eerder een marathon gelopen. Mensen verklaarden me voor gek. Ze waarschuwden me dat dit wel eens mijn dood kon worden. Dat was een goede motivatie (lacht).”
Wonder boven wonder eindigde Nutma als achtste van de 42 deelnemers. Een ongekend succes. “Ik leerde ervan dat het in het leven draait om je mentale veerkracht”, stelt hij. “Je hoeft geen talent te hebben om iets te bereiken.”
Drie pijlers
Tegenwoordig werkt Nutma als spreker voor ondernemers, die meer uit zichzelf willen halen. Hij verzorgt wel honderd lezingen en trainingen per jaar, en schreef in de tussentijd een boek over zijn filosofie, geheten Mentale Veerkracht Voor Professionals. Zijn visie bestaat uit drie pijlers, zo legt hij uit: motivatie, doorzettingsvermogen en verantwoordelijkheid. “Als je bovengemiddeld scoort op die drie punten, heb je mentale veerkracht. Het betekent dat je succesvol om kan gaan met wisselende omstandigheden. Met tegenslagen, maar ook met succes.”
Wil je succesvol ondernemer worden, dan moet je volgens Nutma eerst weten waar je motivatie vandaan komt. “Bij mij komt het vanuit een bewijsdrang”, zegt hij. “Ik sta niet zomaar op een podium voor zoveel mensen te praten. Ik zoek bevestiging. Maar ik wil mensen ook laten zien dat ze door het stellen van onmogelijke doelen heel veel kunnen bereiken.”
Lees ook: Deze serie-ondernemer volgt zijn passie en opent nu boutique sportscholen
SMART-doelen, daar heeft Nutma dan ook niets mee. “Streef naar het onmogelijke, dan kun je veel meer bereiken. Als ondernemer moet je groot denken. Stel jezelf als zzp’er bijvoorbeeld niet die ton aan jaaromzet ten doel, maar ga voor twee ton. Misschien kom je dan op anderhalve ton uit, maar dat is toch winst.”
Het onmogelijke
‘Willen’ is belangrijker dan ‘kunnen’
Dat het onmogelijke kan, heeft Nutma zelf vaak genoeg ervaren. Hij haalt een recente bergexpeditie aan, die hij organiseerde voor mensen met een lichamelijke beperking. Deelnemers waren verlamd, misten een been of waren blind. Toch is het Nutma en zijn team gelukt om hen een berg te laten beklimmen.
“Met veel arbeid en wilskracht kom je er”, stelt hij. “Het was trekken, duwen en sleuren, maar we hebben aangetoond dat ‘willen’ belangrijker is dan ‘kunnen’. Deelnemers vertelden me achteraf: ‘Ik word altijd als watje behandeld en goed verzorgd, maar nu pas voel ik echt dat ik leef’.”
Vervolgens heb je doorzettingsvermogen nodig, stelt Nutma. “Stel jezelf de juiste doelen en leef ze na”, zegt hij. “Zowel als het tegenzit als wanneer het meezit.” Om daar te komen heb je verantwoordelijkheid nodig. “Let op je gezondheid en gedraag je goed tegen de mensen om je heen”, zegt hij. “Die mensen kunnen op hun beurt ook jou tot verantwoording roepen.”
Werkdruk bestaat eigenlijk niet
En wat als het je te druk wordt om al die doelen te bereiken? “Bedenk je dan dat werkdruk eigenlijk niet bestaat”, stelt Nutma. “Vaak zeggen mensen wel dat ze het druk hebben, maar valt het in feite best wel mee. Neem al die vergaderingen. Waarom zien we die als werk, en niet als iets leuks? Bovendien: hebben we ze allemaal nodig? Vaak leveren ze maar een paar actiepuntjes op. Dat kan effectiever.”