Een wasmiddelenfabrikant stopt kaartjes bij haar tabletten, en na een afwasbeurt blijkt of de consument iets gewonnen heeft. Een kansspel? Ja en nee. Volgens de huidige wet mag een dergelijk sweepstakespel niet, maar er heerst een gedoogbeleid. Nu komt er een nieuwe gedragscode, die duidelijker is. “Een adverteerder moest eerst zelf een afweging maken of hij het grijze gebied durfde te betreden”, vertelt Ebba Hoogenraad, reclamerecht-advocaat en mede-auteur van de Wetweter, een pas verschenen boekje van actiemarketingbureau Publicis Dialog over regelgeving rond media en communicatie. “Daarom vind ik de nieuwe code een verbetering. Een adverteerder weet waar hij aan toe is.”
De nieuwe Gedragscode Promotionele Kansspelen geeft de adverteerder per 1 januari meer ruimte: promotie-acties (kraskaarten, kansspelen, rad van avontuur en sweepstakes) zijn toegestaan, maar onder voorwaarden. De prijzenpot mag de 100.000 euro per jaar niet overstijgen, er mogen geen inlegkosten worden gevraagd en de communicatiekosten (porto, sms-kosten) mogen niet hoger zijn dan zestig eurocent. Jaarlijks mag per product één actie worden gedaan, maar een smaakvariant wordt gezien als een apart product.
“Er zitten wel nog een paar haken en ogen aan de code”, vindt Hoogenraad. “Zo moet een 15-jarige toestemming vragen aan zijn ouders om mee te doen aan een prijsvraag. Dat lijkt me qua marketing lastig.” Tegenover de verruiming van de regels stelt de overheid dat overtreders niet langer gedoogd, maar vervolgd worden. Kleinere acties vallen buiten de wet. Bevat de prijzenpot minder dan 4.500 euro en bedragen de deelnamekosten niet meer dan één postzegel of een telefoontje tegen lokaal tarief, dan mag de adverteerder jaarlijks meer dan één actie organiseren.
Ook de voedingsmiddelenbranche wordt strenger aangepakt. Sinds december 2005 moeten alle reclame-uitingen aan de nieuwe regels voldoen: als voedingsmiddelen in een reclamecampagne worden getoond als onderdeel van een maaltijd, dan moet deze maaltijd voldoen aan de nieuwe schijf van vijf. Voedingsclaims zoals ‘nul procent vet’ of ‘light’ mogen alleen worden gebruikt als ze relevant zijn voor de betreffende productgroep. Dus ‘nul procent vet’ voor frisdrank mag niet; omdat frisdranken geen vet bevatten.
De nieuwe reclamecode voor verbiedt ook het gebruik van kinderidolen in voedingsmiddelenreclames gericht op kinderen. Peter Jan Rens mag dus geen reclame meer maken voor Haribo. Ook salespromoties op scholen zijn aan banden gelegd. Gezondheidsclaims voor voedingsmiddelen moeten voortaan aantoonbaar juist zijn. “Hier kan wel een misverstand ontstaan, omdat ook de reclamecode voor zoetwaren nog van kracht is”, zegt Hoogenraad. “Daarbij mag geen énkel verband worden gelegd met gezondheid, zelfs niet als dat juist zou zijn. De verhouding tussen beide reclamecodes moet dus nog uitkristalliseren.”
Meer over de Wetweter: [email protected]
