Sinds de komst van de Wet flexibel werken in 2016 en de technologische mogelijkheden om online te zijn, kan het grootste deel van de Nederlandse werknemers altijd en overal werken. Met de toegenomen flexibiliteit en bereikbaarheid, zoekt een groot deel van werkend Nederland naar een manier om daar geen stress van te krijgen. Want de verwachtingen van de werkgever en -nemer lopen behoorlijk uiteen als het op flexwerken en bereikbaarheid aankomt.
Het merendeel van de werkgevers (75%) verwacht dat medewerkers hun werk- en privétijd flexibel indelen. De realiteit is echter dat 42 procent nog steeds een 9-tot-5 instelling heeft en een duidelijke scheiding hanteert tussen werk en privé. Het kantelpunt voor flexibel werken is nabij maar er zijn zeker nog uitdagingen die getackeld moeten worden. Dit en meer blijkt uit onderzoek onder werkgevers en werknemers, uitgevoerd door Markteffect in opdracht van Tele2.
9-tot-5 mentaliteit verliest terrein
Twee jaar na het invoeren van de Wet flexibel werken maakt werkend Nederland de balans op. Hoe staan we tegenover deze nieuwe vorm van werken? Een groot deel van Nederland lijkt flexibel werken te omarmen, maar nog steeds niet iedereen staat er voor open. Ruim 40 procent houdt vast aan een 9-tot-5 instelling en zit niet te wachten op berichten buiten werktijd. Dat botst soms met de ‘medium flex werkers’ die flexibel omgaan met hun werk- en privé tijd (41%) of de ‘24/7 flex collega’s’ die altijd bereikbaar zijn voor zowel werk als privé (18%).
Categorieën Nederlandse werknemers en beoordeling werkgeluk
9-tot-5 werker (42%) beoordeelt werkgeluk het hoogste, met een 7,3
“Ik zorg voor een duidelijke scheiding tussen werk en privé”
Medium-flex werker (41%) beoordeelt werkgeluk met een 7,2
“Ik ga flexibel om met mijn werk en privétijd”
24/7 flexwerker (18%) minst gelukkig: beoordeelt werkgeluk met een 6,9
“Ik ben altijd bereikbaar en overal (ook op de WC), voor zowel privé- als werkzaken”
Baas verwacht continue bereikbaarheid van werknemer
Driekwart van de werkgevers (75%) verwacht dat medewerkers hun werk- en privétijd flexibel indelen en dat ze hun werknemers op de vrije dagen (67%), of tijdens avonduren en weekenden (62%) kunnen bereiken voor urgente zaken. Dit verwachtingspatroon is zelden in lijn met hetgeen de werknemer voor ogen heeft met een gezond werkritme. Eén op de drie werknemers geeft aan dat buiten werktijd bereikbaar zijn stress oplevert (34%). Voor werknemers met een 9-tot-5 mentaliteit ligt het gemiddelde nog iets hoger: bijna de helft ervaart stress buiten werktijd (44%).
Slechts 12 procent van de werknemers geeft aan het geen enkel probleem te vinden om continu bereikbaar te zijn. Een modus operandi vinden om met deze verschillende werkwijzen en bijbehorende verwachtingen om te gaan lijkt noodzakelijk, maar hoe? “Geen autonomie met betrekking tot werken en inplannen van werk staat bekend als dé oorzaak voor werkstress. Het meeste en tevens beste werk verzet je als je zelf kan bepalen hoe en wanneer je wil werken. Welk werkprofiel je ook hebt, houd de regie over je eigen agenda en stem dit af met je collega’s”, aldus arbeidspsycholoog Wouter Vrooland.
Flexwerken in de praktijk
“Omdat er zoveel flexibiliteit wordt gevraagd, vloeien werk en privé steeds vaker in elkaar over, wat kan leiden tot irritatie en stress. Duidelijke afspraken maken met collega’s over flexibel werken en tijden van bereikbaarheid is cruciaal”, concludeert Barry Wissink, directeur Tele2. Als specialist in vaste en mobiele bereikbaarheid moedigt Tele2 zakelijk werkend Nederland aan om met elkaar in gesprek te gaan over een prettige en effectieve manier van werken en heeft Wouter Vrooland gevraagd om een aantal handvatten aan te reiken. Daarmee wordt flexibel werken – ondanks verschillende werkwijzen en -tijden – (toch nog) een succes.
Voor de 9-5 werkers:
- Wees je bewust van de werkgewoonten van anderen en laat weten wat je wel en niet prettig vindt, vooral over communicatie buiten jouw werktijden.
- Stem met je leidinggevende en collega’s af wat men van je verwacht, om teleurstellingen of ongewenste druk te voorkomen.
- Wissel op het werk verschillende taken af: intensief en minder intensief. En las voldoende korte pauzes in. Het liefst met wat beweging, want dan blijft je brein het best in vorm.
Voor de 24/7 flexwerkers:
- Wees je bewust van de werkgewoonten van anderen, niet iedereen is zo flexibel bereikbaar als jij. Maak daarom afspraken over wat je communiceert en met welke middelen.
- Veel en gevarieerd werken kan, maar zorg altijd voor voldoende offline ontspanning, dat verzekert de mentale fitheid. Plan daarom niet alleen je activiteiten, maar ook je rust en ontspanning in, zodat die er niet bij inschiet.
- Werk zo enthousiast en bevlogen zoals je wilt, maar houd rekening met anderen.
Voor de medium-flexwerkers:
- Medium flexwerkers kunnen het beste van beide werelden kiezen. Houd rekening met elkaar werkwijzen, stem af met je leidinggevende en collega’s wat je van elkaar verwacht. Maak duidelijke werkafspraken en zorg voor voldoende offline ontspanning.
- Voor iedereen geldt: ken je werkgewoonten en bijbehorende kwaliteiten en valkuilen. Dan kun je daar je dag en week op inrichten. Werk je samen aan een project, maar werk je op verschillende tijden? Maak dan afspraken over de manier en de tijden van communiceren.
