Vitra is een van de grootste concerns van Turkije, vertelt De Gooijer wiens bureau in 2009 maar liefst vier ontwerpprijzen won tijdens de Good Industrial Design Awards.
Hans de Gooijer: “Ergens in 2003 kreeg ik zo’n mailtje dat je normaal gesproken niet eens opent. Urgent business opportunity, stond er boven. De afzender bleek Vitra te zijn, producent van badkamerproducten en onderdeel van Eczacıbaşı, een Turkse holding die wereldwijd actief is. In Nederland is het merk niet bekend, naar het bedrijf staat in de mondiale top vijf in de badkamerbranche en leverde onder meer kranen aan IKEA. De Turken waren geïnteresseerd in ons werk. Ik had in het begin zo mijn bedenkingen, maar na wat op en neer te hebben gemaild stond er een paar weken later een Turkse vertegenwoordiger op de stoep. Het klikte. We kregen een testopdracht en in no time deden we zaken.
“De samenwerking werd al gauw intens. Meerdere projecten liepen naast elkaar. Na driekwart jaar organiseerden we een brainstormsessie met het management van Vitra op de Nieuwmarkt in Amsterdam. Van cultuurverschillen hadden we nauwelijks last. Alleen de onderhandelingen over de prijs waren vrij lastig. Het ging er soms fel aan toe. Maar zodra we het eens waren, werden er handen geschud en wisten we wat we aan elkaar hadden.
Geen Ottomaanse decoraties
“Bij Vitra waren ze niet speciaal op zoek naar Dutch Design. Ik vind die term überhaupt een beetje flauwekul: Dutch Design bestaat helemaal niet. De designwereld is heel internationaal. Ontwerpers zijn wereldburgers die de mondiale trends op de voet volgen. Je moet ook niet denken dat Turkse designers overal Ottomaanse decoraties toevoegen aan hun designs.
“De Turken wilden vooral graag werken met een ontwerpbureau dat een gezonde mix kon bieden tussen techniek en creativiteit. Voordat ze met ons samenwerkten deden ze veel zaken met Italiaanse ontwerpers – bij wie de esthetiek vaak ten koste ging van de techniek – en met Duitsers, waarbij de focus vaak te veel op de techniek lag. Bij ons vonden ze een goede balans.
“Bij Pilots hebben we zowel creatieve als technische geschoolde ontwerpers in dienst. We focussen op innovatieve designs, op vernieuwende producten en het gebruik van nieuwe materialen. Op dat vlak lopen we voor op Turkse ontwerpers. Voor Vitra hebben we bijvoorbeeld een serie grab rails ontworpen voor badkamers. Aan zo’n railing kan je je vasthouden om te voorkomen dat je onderuit gaat op de gladde vloer. Normaal gesproken worden grab rails vervaardigd uit metaal en kunststof, maar wij maken ze nu volledig uit kunststof. Daardoor zijn ze lichter en goedkoper te produceren.
Vooroordelen inslikken
Ook aan de slag in Turkije?
Via NL EVD Internationaal kunt u eenvoudig contacten leggen met potentiële zakenpartners. U kunt een marktscan laten uitvoeren en er zijn tal van regelingen en subsidies beschikbaar voor bedrijven die de Turkse markt willen betreden. Ook het dossier Turkije geeft handige informatie over de nieuwste (economische) ontwikkelingen in het land, evenementen, interessante sectoren en regio’s.
“Inmiddels zijn we zeven jaar verder en hebben we ook opdrachten uitgevoerd voor andere bedrijven in de Eczacıbaşı groep. Hoewel het door de economische crisis nu iets minder druk is zijn de Turken nog altijd belangrijke klanten voor ons. Onze ervaringen in Turkije hebben we gedeeld in Opportunities & Obstacles for Dutch Industrial Design Services in Turkey, een rapport van NL EVD Internationaal. Die heeft ons sowieso vaak geholpen met workshops, seminars en met een marktscan. Interessant als je, net zoals wij, altijd een internationale focus hebt gehad. Ongeveer de helft van onze omzet halen we uit opdrachten voor buitenlandse bedrijven.
“Wat betreft Turkije zouden we alle vooroordelen moeten inslikken. De bedrijfsvoering en de productieprocessen van de ondernemingen waarmee wij werken zijn modern. De budgetten voor R&D zijn relatief groter dan bij veel West-Europese bedrijven en in het hogere management zitten verbazend veel vrouwen.
Ook de Turkse gastvrijheid is bijzonder. Nadat het management een paar keer in Amsterdam was geweest zijn we regelmatig hun kant op gegaan. Het ontvangst in Istanbul was overweldigend. Iedereen stond voor ons klaar, we gingen uitgebreid dineren in toprestaurants aan de Bosporus, kosten nog moeite werden gespaard. We werden behandeld als popsterren. Dan geneer je je een beetje voor de manier waarop wij in Nederland een broodje kaas aanbieden.”
