“Een stukje Hollands Glorie”, zo noemt woordvoerder Chris de Koning de ‘windmolens onder water’ van het bedrijf, dat sinds december 2008 op eigen benen staat, na in de ontwikkelfase deel te hebben uitgemaakt van Teamwork Technology. Volgens De Koning zit de kracht van de Tocardo-turbines in de simpelheid ervan. “Bij water gaat het erom het zo te maken dat er niets kapot kan. De krachten in het water zijn enorm, veel sterker dan bijvoorbeeld wind op land. En onderhoud is lastig. Daarom zit de uitdaging erin alles wat niet nodig is, weg te laten, en de molens zoveel mogelijk vrij van onderhoud te maken.”
Nepal
Dat is ook de reden waarom het bedrijf het aanvankelijk liever niet zoekt in grote offshore parken (“Wij weten hoe moeilijk dat is”), maar liever voor mogelijkheden dichtbij land kiest, zoals in rivieren, of bijvoorbeeld in de Afsluitdijk. Daar, in de buurt van Den Oever, staat al sinds 2008 een proefopstelling, die een kleine 80 kilowattuur produceert. “Het is inmiddels proven technology”, claimt De Koning. “En op veel plekken in de wereld kan het nu al tegen een concurrerende prijs worden geïnstalleerd.”
>> Lees ook: Winst uit water
Nepal is zo’n plek. Het land, dat redelijk geïsoleerd ligt en daardoor weinig kan met fossiele brandstoffen en ook met zonne- en windenergie de nodige problemen kent, zit in een echte energiecrisis. De turbines van Tocardo moeten die (mede) helpen oplossen. In de Trishuli-rivier moet in december een turbine van 100 KW komen, gevolgd door in elk geval zes turbines in de Bheri-rivier in februari 2012. In totaal verwacht Tocardo tot 2014 samen met partner Glow Tech in Nepal en Bangladesh in verschillende projecten tot wel 100 MW aan stroom uit waterkracht te kunnen installeren. “Wij maken in deze fase energie op plekken waar anders geen energie zou kunnen komen”, vat De Koning het bondig samen.
Potentie
Getijdenenergie – of liever: energie uit stromend water – kent drie kostenposten, legt hij uit. “De turbine zelf natuurlijk, de ophanging, die ervoor zorgt dat de turbine niet wegdrijft, en ten slotte de aansluiting op het net. Er zijn veel plekken waar het hard stroomt, maar waar weinig mensen wonen. Dan is het niet rendabel. Daarom is installatie op open zee ook zo lastig. Maar als de omstandigheden goed zijn, kunnen we nu al stroom maken tegen een prijs die op die plekken lager is dan die van conventionelere energiebronnen.”
De totaalopbrengst van ‘flowing water-energy’ kan de komende decennia oplopen tot 60 tot 70 Gigawatt, zo zijn de schattingen. De totale potentiële markt bedraagt daarmee zo’n 200 miljard Britse pond, aldus De Koning. Er wordt gerekend in ponden, omdat in Engeland en Schotland de meeste concurrenten van het Nederlandse Tocardo actief zijn. “Waterkracht is een van de vier grote bronnen van hernieuwbare energie. Wereldwijd zijn er de afgelopen jaren dan ook heel veel proefprojecten geweest. Maar de tijd van testen is nu voorbij. Nu wordt het tijd voor de commerciële uitrol.”
>> Lees ook: Opmars van lokale energiebedrijven
Tocardo is er klaar voor, benadrukt De Koning. Al zou snelle realisatie van een vijftal turbines met een totaalvermogen van 1 MW in de Oosterschelde wel heel welkom zijn. “Maar wij hebben daar gelukkig al een vergunning voor. Als we dat klaar hebben, samen met onze partner Strukton, hebben we een mooie showcase, kunnen we echt iets laten zien. De Oosterschelde wordt jaarlijks door duizenden buitenlanders bezocht. Volgend jaar bestaat de Oosterscheldekering bovendien 25 jaar. Dan is het natuurlijk leuk om niet alleen terug te kunnen kijken, maar ook vooruit, en zo een stuk hernieuwbare energie te kunnen laten zien.”
Nu al heeft het bedrijf over belangstelling vanuit het buitenland overigens niet te klagen, zegt De Koning. “In Zuid-Korea worden bijvoorbeeld nog veel dammen aangelegd. Als je daar vanaf het begin af aan turbines onder legt, is dat natuurlijk veel goedkoper dan achteraf nog eens die dingen ophangen. Dan kun je echte energiedijken krijgen.”
Nederland
Schaal maakt heel veel uit bij deze energiesoort, legt hij uit. “Hoe meer turbines je op een plek je kunt ophangen, hoe meer stroom je hebt, en hoe lager de kosten voor ophanging en onderhoud. Wij hebben het dan over under water energy farms.”
Hij bedoelt maar: energie is overal, als je het maar wilt zien. “Wat wij doen is geen buitenaardse technologie. Je hoeft ook geen inbreuken in het landschap te doen, er is geen horizonvervuiling, nauwelijks milieueffecten, de visstand wordt er niet door verstoord. De behoefte aan schone energie is er ook, bij veel mensen. Maar het moet dan alleen nog maar wel gebeuren.”
En daar wil Tocardo graag een rol in spelen. “Ik vergelijk duurzame energie wel eens met de man op maan”, zegt De Koning. “Dat was in de jaren ’50 ook een doel waar de veel mensen zich achter konden scharen. Zo is het ook met energie. De enige vraag is nu alleen nog: welke maan kies je?”
>> Lees ook: LED Lease trekt investeerder aan
De slag met zonne- en windenergie hebben we in Nederland redelijk gemist, weet ook De Koning. Met waterenergie hoeft dat zeker niet zo te zijn, denkt hij. “Mijn hartenkreet is: Nederland is een waterland. Nu we weer eens echt vooroplopen met een nieuwe technologie, laten we dan ook eens laten zien dat we ambities hebben en eens niet stoppen bij de ontwikkelfase, maar ook in de uitrolfase een dominante rol proberen te blijven spelen. Tocardo wil natuurlijk graag laten zien dat toepassing van turbines ook kan in grootschalige projecten. Wij hebben dan ook liever 40 turbines van 40 kilowatt dan 1 megagrote van 2 MW. Dat is ook veel beter voor de prestaties van zo’n project: als die ene kapotgaat heb je meteen geen stroom meer, maar bij meer turbines kun je dat beter opvangen. Het gaat ons zeker niet alleen om de technologie en de kennis erachter, maar ook om de productie. We willen heel graag laten zien dat het ook in Nederland kan: een grote industrie bouwen rondom waterenergie, als voorbeeld van een nieuwe maakindustrie.”
