De vraag impliceert dat starters zonder geld niet kunnen beginnen. Dat is een grote denkfout. Ik denk dat een heel erg groot percentage startende bedrijven zonder beginkapitaal aan de slag kan gaan. Het is misschien fijn als je geld hebt, maar een ondernemer die een droom heeft en daar heilig in gelooft, begint altijd. Met of zonder geld!
Toen ik mijn eerste bedrijf startte, werkte ik bij Philips. Ik had geen geld om te investeren en er was geen sterveling te bekennen in Nederland die geloofde in mijn businessplan. Het enige van waarde dat ik had was mijn eigen tijd. ’s Ochtends vroeg begon ik bij Philips en werkte daar lange dagen. Maar ’s avonds en het hele weekend werkten mijn compagnon en ik ons uit de naad om plannen op papier te krijgen en om afspraken te regelen. Koste wat het kost wilden we onze eerste klant binnenhalen, zodat we onze baan konden opzeggen. En na een jaar ploeteren lukte dat. In de tussentijd hadden we het hele land rondgereisd om banken, financieringsmaatschappijen en de eerste venture capital maatschappijen te bezoeken. Met wat geluk scoorden we een soort van stimuleringssubsidie van 20.000 gulden (9.000 euro). Die overigens geheel opging aan de aanschaf van twee PC’s.
Ik heb ook het andere uiterste meegemaakt. Escador, het bedrijf waar ik momenteel aan werk, begon begin 2000 met een zeer comfortabel bedrag aan startkapitaal. Het begon met 1 miljoen en daar kwam in de loop van het jaar nog zo’n 13 miljoen euro bij. Het was dermate veel geld dat allerlei ‘ondernemers’ zich ineens aanmelden om mee te doen. Marketingplannen werden gesmeed, geautomatiseerde klantensystemen opgezet, bedrijven overgenomen. Kortom, de sky was the limit. Maar was de nou echt ondernemen? Of was het gewoon geld uitgeven? Want terwijl de uitstroom van geld groot was, kwam er verdacht weinig geld binnen van klanten.
Echt geld noem ik dat, want startkapitaal is niet van jou en moet altijd terug naar de gever. Liefst met een hoge premie erbovenop. Als een bedrijf veel geld op de bank heeft, gebeuren er allerlei rare dingen. Het gevoel voor de markt neemt drastisch af en het gevoel van urgentie, dat altijd ondernemerschap stimuleert, verdwijnt. Ik heb in die periode bij Escador geleerd dat het beter is om met je eigen middelen te werken. Dan voel je direct slagen en falen en word je automatisch een ondernemer. Of niet.
Onlangs sprak ik een startende ondernemer. Plan klaar, maar geen startkapitaal. Ik vroeg of hij overwaarde op zijn huis had. Dat bleek het geval te zijn, maar toen ik hem voorstelde een extra hypotheek te nemen, werd hij bleek om zijn neus. ‘Maar dat is een veel te groot risico, dat ga ik echt niet doen.’ Mijn advies aan hem was om af te zien van een eigen bedrijf en gewoon ‘risicoloos’ in loondienst verder te gaan. Ook leuk!