Mijn allereerste bedrijf hield zich bezig met kunstmatige intelligentie. Wij bouwden systemen voor klanten, waardoor een klein beetje intelligentie in software kwam te zitten. Met 20.000 gulden zijn we dat bedrijf gestart en we groeiden met zo’n tien medewerkers per jaar. Jaar in jaar uit. Die groei betaalden we bijna geheel uit eigen middelen. Dat moest ook wel, er was destijds (eind jaren zeventig) nog geen ontwikkelde venture capital-markt.
Toen ik zestien jaar later met Escador van start ging, was de markt voor durfkapitaal enorm veranderd. Er was in 2000 zoveel venture capital dat je zelfs boze reacties kreeg als je ’nee’ zei tegen een investeerder. Online kledingverkoper Boo.com haalde in die periode 93 miljoen euro op en ook Escador sleepte met groot gemak haar eerste miljoen binnen. Dat vertrouwen was gedeeltelijk gebaseerd op onze ervaring en reputatie, maar het gemak waarmee we het geld kregen was ook gedreven door de hebzucht van onze investeerders. Het liep uiteindelijk ook niet goed af.
Wat ik daarvan geleerd heb, is dat het niet alleen aan een investeerder is om een ondernemer te beoordelen, maar dat het net zo belangrijk is om als ondernemer een investeerder kritisch te beoordelen. Want er zijn grote verschillen. Een venture capital-maatschappij kan voor een groot deel bestaan uit bankiers, die nauwelijks ondernemersgevoel hebben. Het is uitermate gevaarlijk om daar mee in zee te gaan. Het kan zijn dat je een investeerder moet weigeren, terwijl je enorm hard geld nodig hebt. Maar het korte termijn-succes van het geld binnenhalen kan leiden tot grote ellende op langere termijn. Geld binnenhalen moet voor een ondernemer altijd gepaard gaan met het binnenhalen van ondernemende adviseurs. Want het is een partnership die je aangaat voor een langere periode.
Op dit moment is er weer een enorme hoeveelheid durfkapitaal beschikbaar. Maar in tegenstelling tot de periode van de internethype, waar veel minder belangstelling was voor de financiële paragraaf van een investeringsplan, wordt nu meer gedegen gekeken naar de financiën. De ‘burn-rate’, die destijds zo enorm belangrijk werd gevonden, mag er nu ook wel zijn, mits het leidt tot winst. Snelle marktgroei werd ooit als sleutel gezien tot succes, tegenwoordig ligt de nadruk veel meer op het bouwen van communities in plaats van groeien door het kopen van markten.
Ondernemers die geld ophalen of lenen moeten nooit vergeten dat het geleende geld nooit van hen is. Een van de belangrijkste zaken waar je goed over moet nadenken als je met een investeerder in zee gaat, is de exit. Maak vanaf het begin duidelijk hoe de investeerder er weer uit kan gaan en hoe hij zijn geld terug gaat verdienen. Wat dat betreft is er in al die jaren niet zoveel veranderd.
