Midden in Stockholm heeft het Zweedse Projectplace net een nieuw kantoor betrokken. Weer een beetje groter, want het bedrijf – dat het voor klanten mogelijk maakt om projecten via het web te managen (in de ‘cloud’) – groeit gestaag door. Het bedrijf verkeert een beetje in juichstemming; zojuist is de 500.000e klant binnengehengeld. Het twaalf jaar oude bedrijf telt nu ruim honderd medewerkers en slaat de vleugels uit naar het vasteland van Europa.
Achteraf zegt oprichter Mattias Hällström dat 1998 eigenlijk te vroeg was om te beginnen. “De markt was er nog niet klaar voor. Internet begon net een beetje voet aan de grond te krijgen, maar de technologie was nog niet zover. Werken via internet was lastig, zeker met die inbelmodems.”
Snel opkomende band
Te vroeg of niet, Projectplace maakte een onstuimige groei door in de beginjaren, ook door de internethype van ’99 en 2000. “Ik zag de potentie van het internet, ik dacht dat ik dingen meer transparant kon maken.” Dat lukte, al verloor het bedrijf bij het ineenstorten van de internetmarkt bijna alle klanten. Het duurde twee jaar voordat Hällström weer zwarte cijfers kon schrijven.
De transparantie voerde de ondernemer door, ook in de eigendomstructuur. Maar liefst achttien medewerkers hebben nu aandelen in het bedrijf. Door het aantrekken van externe investeerders heeft het management minder dan tien procent van de aandelen in handen. Helemaal niet erg, vindt Hällström: “Ik zit hier niet voor het geld. Ik geloofde in het delen van aandelen, als iedereen maar dezelfde agenda heeft. Vergelijk het maar met een snel opkomende band. De zanger wil artistiek verder groeien, de gitarist wil alleen maar meer geld verdienen. Dat gaat fout.”
Minder aantrekkelijk
Dat ging ook mis bij Projectplace. Bij het toenemende aantal werknemers namen de meningsverschillen toe, en dan wordt het lastig dat zoveel mensen beslissingsrecht hebben. Hällström was ook teleurgesteld in de lage snelheid van beslissingen nemen. “Als ik nog eens een onderneming start, denk ik niet dat ik het personeel weer aandelen geef.”
Daarbij kwam de eigen rol van Hällström: een kleine onderneming wist hij prima te runnen, maar toen de groei kwam, stak ook zijn gebrek aan managementervaring de kop op. “Ik was niet in staat om de core values van het bedrijf te implementeren, en zag niet op welke functies ik mensen moest neerzetten. Er ontstond een groot gat tussen sales en marketing aan de ene kant en R&D aan de andere kant. Ik geloof niet in mensen controleren en vastpinnen op bepaalde doelen. Ik wil meer vrijheid, ben geen echte manager.”
Of hij op het punt van verkopen heeft gestaan? Nee, dat ook weer niet. “In de internethypejaren had ik het bedrijf goed kunnen verkopen, maar dat interesseerde me helemaal niet. Nu wordt er weinig aan de deur geklopt. Grote bedrijven zoeken voor overnames naar potentieel goede producten die slecht aan de man gebracht worden. Maar wij kunnen verkopen, dus dat maakt ons minder aantrekkelijk, vermoed ik.”
Extreem aantrekkelijk
Voor de broodnodige professionalisering kwam Pelle Hjortblad om de hoek kijken. In 2005 werd de voormalig baas van Versatel aangesteld als ceo. De onderneming was op dat moment teveel met zichzelf bezig, en te weinig met klanten en de uitbouw van het bedrijf. “Het was hard werken om de cultuur te veranderen, maar dat is wel gelukt”, zegt Hjortblad. “Nu kunnen we weer naar buiten kijken.” De sfeer binnen Projectplace is sterk veranderd, beaamt ook het personeel. De kloof tussen afdelingen is gedicht, en er wordt weer intensief samengewerkt. Versimpelen, is nu het devies. “Dat is onze grootste uitdaging, om het product simpel te houden.”
De zakelijke kant van Hjortblad zorgt voor een nieuwe groeispurt van Projectplace. Onder zijn leiding verdubbelde het aantal personeelsleden, en slaat het bedrijf haar vleugels uit naar Duitsland en Nederland. Nu komt nog zo’n 65 procent van de omzet uit Zweden en Noorwegen. Hjortblad verwacht komend jaar één of meer overnames te doen. “Als we in nog twee andere Europese landen sterk kunnen worden, dan tellen we mee. In 2012 zullen we extreem aantrekkelijk zijn om te kopen!” (RR)
