Om alvast één ding duidelijk te maken: voor zelfstandigen is er geen enkel vangnet voor langdurige werkloosheid, behalve de Wet Werk en Bijstand. Je zult daarom zelf voor een vangnet moeten zorgen.
Dit kan op drie manieren:
• je legt zelf een bedrag apart waarmee je in jouw onderhoud kunt voorzien;
• je sluit een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) af;
• een combinatie van beide
Het nadeel van zelf geld apart zetten is dat je zelden zoveel op een spaarrekening kunt storten dat je, wanneer je langdurig arbeidsongeschikt raakt, genoeg hebt om op comfortabele wijze rond te komen. Is jouw onderneming enorm winstgevend, dan is het wellicht het afwegen waard. Ook wanneer jouw partner goed verdient is een AOV niet altijd nodig. Het afsluiten van een AOV is namelijk een nogal kostbare aangelegenheid.
Wat kost een AOV?
De hoogte van de premie wordt bepaald door factoren als jouw beroepsgroep, leeftijd, gezondheidssituatie, contractduur, tot welke leeftijd de verzekering uitkeert bij arbeidsongeschiktheid en de vraag of je het uit te keren bedrag wel of niet wilt laten oplopen met de inflatie. Goedkoop is het niet. Een zelfstandige computerprogrammeur van 35 jaar die een bedrag van een ton per jaar wil laten verzekeren, bij gelijkblijvende uitkering en rente komt uit op een premie van bijna 4.000 euro per jaar. Deze berekening is gebaseerd op een contract voor vijf jaar, met een eindleeftijd van 65 jaar.
4.000 euro is een behoorlijk bedrag. Echter, ten opzichte van een jaarinkomen van 100.000 euro valt het alleszins mee. Bovendien is de premie aftrekbaar voor de belasting. Mocht de computerprogrammeur uit het voorbeeld bijvoorbeeld zijn handen kwijtraken – we noemen maar wat – dan is hij dankzij zijn verzekering wel verzekerd van een blijvend inkomen van 80.000 euro (80 procent van het verzekerde bedrag) per jaar, tot aan zijn 65e levensjaar.
In feite kun je in vrijwel iedere gezondheidstoestand een AOV afsluiten. Bij het aanvragen moet je echter wel een gezondheidsverklaring naar waarheid invullen. Het kan zijn dat jouw verzekeraar aan de hand hiervan een te verwachten situatie uitsluit. Meestal is het resultaat echter een hogere premie.
Hoe werkt de AOV?
Er is altijd een eigenrisicoperiode van minimaal 15 dagen en maximaal twee jaar. Daarna wordt gecontroleerd voor hoeveel procent je arbeidsongeschikt bent. Bij minimaal 80% keert de verzekeraar het volledige verzekerde bedrag uit, zolang je arbeidsongeschikt blijft. Standaard kun je 80% van je inkomen verzekeren. Vaak kun je ook afspreken dat in het eerste jaar 100% is verzekerd. Ben je gedeeltelijk arbeidsongeschikt dan krijg je een gedeeltelijke uitkering. Hoe deze wordt vastgesteld, hangt af van het ‘arbeidsongeschiktheidscriterium’ dat je kiest bij het afsluiten. Er zijn drie verschillende criteria:
• Beroepsarbeid: hierbij is je (verzekerde) beroep bepalend. Je kunt niet verplicht worden je capaciteiten te benutten voor een andere gelijkwaardige functie.
• Passende arbeid: hierbij wordt gekeken naar de redelijke mogelijkheden om je capaciteiten in te zetten in een ander, passend beroep. De verzekeraar houdt o.a. rekening met je opleiding, arbeidsverleden, salaris en niveau van het oude beroep.
• Gangbare arbeid: je moet al het werk aannemen waarvoor je nog geschikt bent, ook een baan waarmee je beduidend minder verdient dan voorheen.
Schade- en sommenverzekering
Er zijn voor twee soorten AOV’s. Bij een schadeverzekering wordt je uitkering gebaseerd op de daadwerkelijke, aantoonbare schade die je lijdt. Bij een sommenverzekering ontvang je een uitkering op basis van het verzekerde som en de mate van arbeidsongeschiktheid, ongeacht de daadwerkelijke schade. Je inkomen wordt dan niet getoetst.
Onafhankelijk advies
Een goede arbeidsongeschiktheidsverzekering kan veel onnodige problemen voorkomen. Het is daarom op z’n minst het overwegen waard om zo’n verzekering af te sluiten. Een onafhankelijke adviseur kan in overleg met jou uit het grote aanbod de verzekering selecteren die het beste bij je past en maakt graag een vrijblijvende offerte.
Dit artikel is geschreven in samenwerking met De Goudse.
