Dit artikel komt uit Sprout Magazine.
Abonnement?Op de zesde verdieping van een voormalige Eindhovense Philipsfabriek zit Jeroen Wijering rustig te werken achter zijn computer. Dit is de man die de oprichters van YouTube aan hun eerste videospeler hielp. Dit is ook de man die er, in tegenstelling tot de oprichters van die website, niet erg rijk van werd: het leverde hem slechts vijftien dollar op. Begin 2005 werd Wijering gemaild door de YouTube-oprichters met het verzoek of ze zijn videospeler mochten gebruiken. Er vond daarna nog een paar keer mailcontact plaats, waarbij uploadtips werden uitgewisseld. Wijering: “YouTube was net begonnen, het was één van de vele sites die iets met video deden. Pas een halfjaar later begonnen anderen naar ze te verwijzen.”
Niet lang daarna besloten de Amerikanen een eigen videospeler te ontwikkelen en was een rekening van vijftien dollar alles wat Wijering overhield aan de samenwerking. Echt alles? Nou, dat ook niet helemaal, want dat de grootste internethype van het moment van zijn software gebruik maakte, was natuurlijk geen verkeerde reclame. “YouTube was nieuw en hip. Iedereen die met de rechtermuisknop op de videospeler klikte, kon zien dat ze gebruik maakten van mijn JW Player. Het zorgde voor een grote boost in het aantal downloads.”
Autodidactische programmeur
Geen onaardige prestatie voor wat in 2004 was gestart als een hobbyproject. Dat jaar ontwikkelde Wijering een eigen online videospeler, die hij de JW Player doopte. De speler werd geboren uit frustratie over bestaande alternatieven als Quicktime en Windows Media Player. “Die waren te ingewikkeld”, blikt de maker terug. “Ik studeerde aan de Design Academy en werkte bij het Eindhovense webdesignbureau FKKC, het was handig als ik af en toe een filmpje online kon zetten. Maar met de bestaande software leverde dat veel te veel gedoe op.” In plaats van zich te ergeren, besloot Wijering zelf iets in elkaar te knutselen.
Niet dat hij een expert was in het programmeren, trouwens. “Ik heb het mezelf aangeleerd, door boeken te lezen en het gewoon zelf uit te proberen.” Dat ging hem goed af. Zo goed dat hij al snel besloot om de videospeler als opensourcesoftwarepakketje op zijn website Jeroenwijering.com aan te bieden, zodat anderen het ook konden gebruiken. Hij zette er wat teksten omheen, zodat zijn website goed vindbaar zou worden in de zoekmachine van Google. Glimlachend: “Ik had het vooral over ‘deze videoplayer dit’ en ‘deze videoplayer dat’. Zolang het woord ‘videoplayer’ maar vaak in de tekst voorkwam”. Langzaam maar zeker werd de videospeler opgepikt en gingen andere blogs er naar linken. “De speler werd populair onder webdesigners en techneuten, die vaak in opdracht van grote bedrijven werkten. Zo groeide het gewoon.”
Keep it simple, stupid
Het is maar wat je gewoon noemt. Anno 2012 wordt de JW Player gemiddeld tienduizend keer gedownload. Per dag. Zonder dat ze het weten kijken wereldwijd miljoenen mensen dagelijks naar online filmpjes dankzij Jeroen Wijerings software, op uiteenlopende (internationale) websites als NU.nl, Whitehouse.gov en IMDb.com. Dat wereldwijd kun je letterlijk nemen: een derde van de afnemers van de JW Player komt uit Noord- en Zuid-Amerika, een derde uit Europa en een derde uit Azië. “Er is wel een beweging van de VS en West-Europa naar China, India en Rusland, wat een mooie reflectie van de globale trend is”, zegt Wijering.
Hij vertelt over de groei van de JW Player alsof het de normaalste zaak van de wereld is, bijna nonchalant. Toch kan een videoplayer natuurlijk niet zomaar worden geadopteerd door duizenden internationale websites. Juist het simpele aspect heeft de speler zo ver gebracht, denkt Wijering. Door de opensourceconstructie kan iedereen de software naar eigen wens aanpassen, maar de standaardversie heeft Wijering altijd eenvoudig proberen te houden, wat weer werd gewaardeerd door gebruikers. “Ik zette een forum op mijn website, zodat ik input van gebruikers kreeg. Als één persoon iets wilde, dan negeerde ik het. Als tien personen ergens om vroegen dan wist ik: hier zit iets in.” Lachend: “Maar de software moest ook weer niet zo uitgebreid en ingewikkeld worden als Microsoft Word.”
Software moet gratis
Wijering bood de JW Player volledig gratis aan, totdat hij na een jaar merkte dat de speler dagelijks meer dan honderd keer werd gedownload. Een avondje “online rondkijken” bracht hem tot een verdienmodel: voortaan zouden commerciële websites – YouTube bijvoorbeeld – vijftien euro per website moeten betalen. “Dit leek me het mooiste en meest eerlijke model, maar het bedrag zelf was eigenlijk nattevingerwerk. Goedkoper dan andere aanbieders, maar niet té goedkoop, want dan zou het geen waarde meer hebben.” Vanaf 2006 verdiende Wijering zo duizenden dollars per maand, terwijl de JW Player eigenlijk nog steeds een bijbaantje was.
Op dat moment had hij twee keuzes: het succes zo lang mogelijk uitmelken, of een compleet bedrijf om de JW Player heen bouwen. Dat Wijering uiteindelijk voor het tweede scenario koos, had onder andere te maken met de houdbaarheid van het licentiemodel. “Het is leuker om er een écht bedrijf van te maken, daarnaast wilde ik het groter maken dan een videospeler alleen. Eigenlijk is de player beperkt, het is een trucje. Met twee of drie man kun je daar een bedrijfje van maken, maar ik wist al langer dat het licentiemodel uiteindelijk geschrapt zou worden. Software moet gratis zijn tegenwoordig. Eigenlijk had ik verwacht dat we de videospeler allang gratis zouden weggeven, maar de concurrentie blijft tot op heden achter.”
Mooie match
Als Wijering in 2007 besluit écht werk te gaan maken van de JW Player, concludeert hij dat hij dat niet alleen kan. “Ik ben op zoek gegaan naar een extra omzetstroom naast de inkomsten uit de videospeler, maar vooral ook naar mensen die goed zijn in het opzetten van een bedrijf. Zelf ben ik toch meer de man van de techniek.” De man van de techniek krijgt echter nauwelijks tijd om uitgebreid naar geschikte zakenpartners te zoeken. In september 2007, tweeënhalf jaar nadat hij door de oprichters van YouTube werd benaderd, ontvangt hij weer een e-mail uit Amerika. Dit keer is de inhoud anders. Het bericht is van Dave Otten en Brian Rifkin uit New York, die geïnteresseerd zijn in een samenwerking.
Wat wil het toeval: terwijl Jeroen Wijering vanuit Eindhoven op zoek ging naar geschikte zakenpartners, waren Otten en Rifkin bezig met het opstarten van een online video-advertentienetwerk. Wijering: “Zij hadden een lijst opgesteld met zo’n duizend websites waar ze de advertenties op wilden draaien en een groot deel daarvan gebruikte de JW Player. Zo kwamen ze bij mij uit.” De software en historie van Wijering bleek een mooie match op te leveren met het advertentienetwerk van de Amerikanen. Bijkomend voordeel: zij hadden al een miljoen dollar als eerste investering opgehaald, dus alleen een duidelijke overeenkomst stond een goede samenwerking nog in de weg.
New York, New York
Eind november 2007, twee maanden na het eerste mailcontact, tekent de dan 27-jarige Wijering een contract met de twee New Yorkers. In ruil voor de inbreng van de intellectuele rechten op de software werd hij een van de oprichters van het bedrijf Longtail Video. “Ja, dat was wel even spannend”, zegt de medeoprichter nuchter. “Voor de onderhandelingen had ik de hulp van twee advocaten ingeroepen. Eén was gespecialiseerd in intellectueel recht en had verstand van het opzetten van een bedrijf. Kon ik onder de gestelde voorwaarden zomaar het bedrijf uitgeknikkerd worden, vroeg ik me af. Dat zijn vragen waar je voor moet waken bij zo’n samenwerking.”
Zo snel kan het dus gaan: binnen drie maanden veranderde Wijering van de ontwikkelaar van “een softwarepakketje” in mede-eigenaar van een internationaal bedrijf rond online video, met vestigingen in Eindhoven en New York. Denk trouwens niet dat hij overhaast te werk ging, zo checkte Wijering uitgebreid wat voor vlees hij in de kuip had en of het niet alleen wilde fantasieën waren waarmee de New Yorkers hem bestookten. Daarnaast was standplaats Amerika een belangrijke vereiste. “Als twee ondernemers uit een andere verre locatie bij me hadden aangeklopt, dan zou ik deze stap niet gezet hebben. Amerika is de plek waar een bedrijf als Longtail Video groot kan worden. Het is het centrum voor dit soort technologie, want er zijn korte lijntjes naar kapitaal en technologiepartners.”
Hyves vs. Facebook
Wijering verwijst naar Hyves, het Nederlandse sociale netwerk dat langzaam maar zeker wordt opgeslokt door de grote Amerikaanse concurrent Facebook. “Ik wilde niet slechts het Nederlandse videoplatform worden. Dan ben je na vijftig klanten klaar, kun je niet opschalen en komen uiteindelijk de grote jongens uit de Verenigde Staten die dat wel kunnen. Ieder land in Europa heeft op dit moment een bedrijf met een eigen videoplatform en allemaal zullen ze worden opgeslokt door de Amerikanen, zoals Facebook Hyves aan het opslokken is. Een succesvol bedrijf om de JW Player bouwen, dat was alleen in Nederland niet gelukt.”
In ruim vier jaar tijd groeide Longtail Video uit tot een winstgevend bedrijf met 25 medewerkers op de loonlijst en een jaaromzet van zes miljoen dollar. Het licentiemodel maakte in het begin nog honderd procent van de omzet uit, inmiddels groeien hosting en adverteren veel harder en wordt nog maar dertig procent van het geld verdiend dankzij de JW Player. De videospeler is getransformeerd tot platform, dat ook geschikt is voor smartphones en tablets. De volgende stap? Als het aan Wijering ligt is het nu de beurt aan de televisie. Hij hoopt op een gebruiksvriendelijke internettelevisie van bijvoorbeeld Apple, waarmee online video nog populairder zal worden. Wijering: “De technologie is klaar, nu is het wachten op een bedrijf dat het internet op de juiste manier kan ontsluiten op een televisiescherm. Als dat lukt, kunnen wij daar mooi op meeliften.”
Foto: Vincent van den Hoogen
