Voor Julian Jagtenberg zijn het spannende tijden. Afgelopen november lanceerde hij de tweede versie van zijn slaaprobot Somnox. Van de eerste Somnox verkocht hij al 12.000 stuks. Zal de tweede het net zo goed doen, en kan hij de groei van zijn bedrijf voortzetten? Tot dusver gingen er duizend stuks over de digitale toonbank. Niet gek voor twee maanden tijd, vindt Jagtenberg.
Zijn slaaprobot is bedoeld als nachtcompaan voor wie moeite heeft in slaap te komen. Het apparaat ademt in en uit en gebruikers zouden er vanzelf rustig van worden. Zo rustig zelfs, dat je ervan uiteindelijk in een diepe slaap zou belanden. Media-aandacht kreeg de startup genoeg. Zo stonden ze afgelopen jaar nog in tv-programma Dragon’s Den.
Slapen met een robot
Ook wij schreven meermaals over de groeiplannen van Jagtenberg en zijn compagnons Wouter Kooyman van Guldener, Job Engel en Stijn Antonisse. Maar werkt dat nou echt, zo’n robot als slaapbuddy? Een matige nacht, daar kampt uw redacteur ook ook wel eens mee – minder op die ellendige schermpjes turen in de avond, we weten het. MT/Sprout besluit de proef op de som te nemen en slaapt een maand met de zogeheten Somnox 2.
De robot ziet eruit als een kidneyboon. Hij valt te bedienen via een app, waarmee je verschillende new agerige slaapmuziekjes uit de robot kunt toveren en ademhalingspatronen kunt instellen. De muziek houden we voor wat het is. Na het instellen van een geschikt patroon, kunnen we beginnen. Licht uit, boon aan. Het is de bedoeling dat je je hand op het ‘buikje’ van de boon legt, zodat je de – machinale – ademhaling voelt. Je ademhaling zou zich onbewust aanpassen op het tragere patroon dat uit de machine komt. In, uit, in, uit. MT/Sprout gaat zijn eerste nachten met de Somnox in.
Ademhaling spiegelen
Jagtenberg kwam zes jaar geleden, in 2016, tot het idee voor zijn merkwaardige robot. Hij studeerde indertijd nog industrieel ontwerp aan de TU Delft. ‘Mijn moeder was een slechte slaper’, zegt de ondernemer aan de telefoon. ‘Ik wilde haar en al die mensen die ‘s nachts naar het plafond tureluren, helpen om sneller in slaap te vallen.’
De ademhaling reguleert tal van processen in je lichaam, zoals je hartslag
Hij besloot daarop de literatuur in te duiken, oftewel de slaapwetenschappen. Op een dag ontdekte hij een paper, waarin onderzoekers lieten zien dat mensen rustiger gaan ademen als ze een baby op de borst nemen. Onbewust spiegel je de ademhaling van de baby, wat stressverlagend zou werken. Interessant, dacht Jagtenberg: ‘De ademhaling reguleert tal van processen in je lichaam, zoals je hartslag, metabolisme en je autonome zenuwstelsel. Door een rustige ademhaling word je minder gestresst en kom je eenvoudiger in slaap.’
Samen met bevriende ingenieurs en mede-TU Delft-studenten Van Guldener, Engel en Antonisse richtte Jagtenberg nog hetzelfde jaar het bedrijf Somnox op. De vier namen zich voor om onderzoek te doen naar hoe je een ideale slaaprobot kunt maken, die hetzelfde effect teweegbrengt als de zojuist genoemde baby. Ze begonnen hun avontuur met het verzamelen van e-mailadressen van mensen met slaapproblemen. Na een tijdje hadden ze er liefst 10.000. De Delftenaren vroegen de slechte slapers waar ze behoefte aan hadden om beter te slapen.
Warme en trillende robots
In de tussentijd bouwden de aspirant-ondernemers verschillende prototypes van de Somnox. Zo kon een eerdere versie warmte afgeven of juist koud worden en waren er versies die sterk inzetten op rustgevende muziek of trillingen. De ondernemers toerden door het land heen om mensen uit hun mailbestand een prototype uit te laten testen in combinatie met een Fitbit-horloge, die hun slaap kon meten. Na enige tijd hadden meerdere honderden mensen de productversies getest. Uit de resultaten van hun gebruiksonderzoek bleek dat niet temperatuur of vibraties, maar ademhaling de sleutel tot slaapsucces was.
In een wereld met zoveel startups, kun je je het beste op één ding focussen
‘We besloten ons toen volledig op ademhaling te richten’, zegt Jagtenberg. ‘In een wereld waarin al zoveel startups opstaan, kun je je denk ik beter op één ding focussen en daar de beste in de wereld in worden. VanMoof heeft dat ook gedaan. Zij richten zich tegenwoordig niet meer op normale fietsen, maar alleen nog op e-bikes. Dat heeft ze ver gebracht.’
Doorzettingsvermogen vereist
Na een paar nachten met de Somnox, concludeert MT/Sprout dat het nog een hele kunst is om niet met je ademhaling bezig te zijn, die zou immers onbewust trager moeten worden. De robot zou zich aan het adempatroon van de gebruiker aanpassen, maar hij blijkt in ons geval toch net wat te snel te ademen. Hierdoor ben je continu bezig je ademhaling erop aan te passen. Je bent je dus van je adem bewust en dat was nou juist de bedoeling. Meerdere keren blijven we net zolang wakker als het de Somnox blijft ademen, in dit geval een uur.
Dat moet anders, denkt MT/Sprout. Nieuwe strategie, dan maar. De boon mag de nachten erop een tijdje blijven ademen, maar na een kwartier is het klaar. Ook uw redacteur heeft nachtrust nodig. De boon belandt voortijdig op het nachtkastje, bovenop een stapel tijdschriften en boeken van Herman Koch, maar niet waar hij zou horen: op de deken. Foute strategie, volgens Jagtenberg. ‘Je moet in het begin doorzettingsvermogen hebben. Je moet eraan wennen en pas na een maand weet je of het werkt.’
De kern van het probleem lijkt hem in het ademgehalte van de robot te zitten. Die ademt namelijk net wat te snel. We proberen een trits andere ademschema’s uit, om uiteindelijk uit te komen bij een twintig minuten durende module met een wat trager adempatroon. Dat blijkt zoden aan de dijk te zetten. Niet dat we na twintig minuten al direct in slaap vallen, maar het roze olifant-effect waarbij je continu op je adem blijft letten vervaagt.
Statistisch gezien zullen we waarschijnlijk slagen, volgens Jagtenberg. Liefst 83 procent van de gebruikers van zijn vorige slaaprobot bleken geholpen door de merkwaardige kidneyboon, vertelt Jagtenberg. Deze groep, de 12.000 kopers, gaven aan er daadwerkelijk een betere nachtrust door te krijgen. Voor 17 procent werkte het apparaat dan weer niet. Jagtenberg gaf ze hun geld terug.
Tv-kijken met een slaaprobot
Handig voor Jagtenberg en zijn compagnons: die 12.000 klanten gebruikten het apparaat jarenlang. Ze fungeerden als ideale testgroep voor klantonderzoek. Een van de dingen die de ondernemers vaak terugkregen, was het feit dat de slaaprobot vooral geschikt was om ‘s nachts mee te slapen. Dat terwijl veel gebruikers de robot ook overdag bleken te gebruiken als onderdeel van hun medicatie, of tijdens het tv-kijken.
De eerste Somnox was te zwaar en viel al snel uit je handen
‘De vorm van de Somnox bleek daar niet optimaal voor te zijn’, zegt Jagtenberg. ‘Hij was daarnaast te zwaar en viel al snel uit je handen.’ Jagtenberg besloot zijn nieuwe Somnox stukken kleiner te maken, terwijl hij het zogeheten ‘ademoppervlak’ vier keer zo groot maakte. Daardoor zou het nieuwe apparaat extra gericht zijn op ademhaling, aldus de ondernemer.
Het nieuwe apparaat kan ook met wifi verbinden, wat voor het productteam van Jagtenberg kansen oplevert. ‘Bij de volgende update van de software willen we het mogelijk maken dat gebruikers hun muziek of podcasts erop af kunnen spelen. Ook willen we het apparaat met het Internet of Things laten communiceren, bijvoorbeeld met een Hue-lamp.’
Het ‘brein’ van de robot
Een futuristische slaaprobot, dus. Als we hem openritsen, zien we na een schuimlaag een zwart balletje. Het hart van het apparaat, dat Jagtenberg en zijn compagnons ontwikkelden. Jagtenberg noemt dat het ‘brein’. ‘Het is de controller waar de wifi-module in zit. Door een CO2-sensor kan hij je ademhaling meten. Als je uitademt, adem je namelijk CO2 uit.’ Ook zitten er onder meer de ‘longen’ in, die zichzelf opblazen en dan weer leeg worden.
De Somnox gebruiken tijden het tv-kijken, zoals de gebruikers uit Jagtenbergs groep deden, blijkt een recept voor succes te zijn. Een week lang zet MT/Sprout het apparaat aan tijdens het Netflixen, of tijdens het lezen (foto rechts). Opvallend is dat je daarna telkens vrij direct in slaap valt. Of is het een placebo-effect, want is het nut van dit product eigenlijk wel bewezen?
Aan de ene kant wel, zo blijkt, want Jagtenberg baseert zijn techniek op duizenden pagina’s aan wetenschappelijk literatuur, die hij als student doorspitte. Ook aan het doen van eigen klantonderzoek ontbreekt het Somnox, zoals gezegd, allerminst. Toch is het product nog niet officieel, zoals dat heet, ‘medisch gevalideerd’ door een onafhankelijke partij.
Gek is dat overigens allerminst. Voor medtech-startups, zoals Somnox, is de medische validatie steevast een hobbel waar ze in de beginjaren overheen moeten. Het kost aardig wat duiten, maar zodra het effect van het product bewezen is, mag de huisarts het aanraden en kan de verzekeraar het voor klanten vergoeden – geen gek idee voor een apparaat met een toch wat hoge verkoopprijs van 549 euro.
(Tekst gaat verder onder kader)
Miljoenenomzet
Welke omzet Somnox afgelopen jaar draaide, wil Jagtenberg niet kwijt. Nemen we de 12.000 verkopen van de eerste en de duizend verkopen van de tweede Somnox als basis en vermenigvuldigen we die met een 549 euro, de verkoopprijs, dan komen we uit op ruim 7 miljoen euro aan inkomsten, oftewel omzet. Dit betreft dan weer wel de omzet vanaf 2019. Somnox is nog verlieslatend, zegt Jagtenberg desgevraagd, wat wordt veroorzaakt doordat het bedrijf recent investeerde in bijvoorbeeld een fabriek, de techniek en internationaliseert. ‘In Nederland lopen we dicht tegen winstgevendheid aan’, zegt Jagtenberg.
Medische validatie
De Delftenaren zullen dan ook binnenkort zo’n medische validatie laten uitvoeren door de Rotterdamse universiteit Erasmus MC. Momenteel doet Somnox een eigen studie met honderd participanten, die aan moet tonen of de snurkende kidneyboon nu werkt, of niet. Pas over een jaar verwacht hij de resultaten, zegt Jagtenberg. ‘Slaaponderzoek kost veel tijd. Zo heb je seizoensinvloeden; in de winter slaap je langer dan in de zomer.’
Na een maand testen met de Somnox concludeert MT/Sprout: een fiasco is het allerminst gebleken. Wel blijft het soms een uitdaging om tijdens het inslapen met de boon niet op je eigen adem te letten. De boon gebruiken voor je gaat slapen, dus tijdens het tv-kijken of lezen in bed, werkt stukken beter. Althans, dat vinden wij en onze test is er ook maar eentje. In wetenschapstermen: n=1. Het wordt al met al interessant om te zien wat het onderzoek van de Erasmus MC oplevert.
Amerikaanse markt op
Voor Jagtenberg is het hopen dat de resultaten zijn klantonderzoek zullen bevestigen. Hij heeft grootse plannen met Somnox. Momenteel werkt hij nog met een 25 fte-tellend team vanuit Delft, maar de ondernemer wil de Verenigde Staten veroveren. Komend jaar hoopt hij er een kantoor met vijf mensen te kunnen openen, ‘idealiter in New York City’. Het gros van zijn omzet komt tot nu toe uit Nederland en België, maar Jagtenberg ziet in het gigantische Amerika een grote afzetmarkt voor zijn product.
De Delftse startup verkoopt al langer over de hele wereld, en dus ook in de VS, maar Jagtenberg wil zijn strijd voor werelddominantie voortaan anders aanvliegen dan voorheen. ‘Onze strategie was: we gaan met iedere distributeur in zee, zolang we maar verder groeien. Dat bleek niet helemaal te werken. We verloren veel marge en een deel van ons verhaal. Zo werd ons product in Japan verkocht als beautyproduct, omdat slaap ook goed is voor je huid. Je voorkomt er bijvoorbeeld wallen door. Grappig, maar dat is niet wat we willen uitstralen.’
Nieuwe groeistrategie
Somnox besloot een streep te zetten door de samenwerking met al zijn retailers wereldwijd, dus ook die uit bijvoorbeeld Duitsland of het Amerikaanse Walmart en Best Buy. De ondernemers verkopen hun slaaprobot nu nog uitsluitend via hun eigen webshop. Door onder meer influencers en andere bekendheden aan te spreken, hopen Jagtenberg en zijn compagnons Amerikaans succes te behalen. Bijvoorbeeld door in de show van Oprah Winfrey te komen, droomt hij hardop. Ook heeft Jagtenberg plannen voor een Somnox-winkel in New York. ‘Je kunt er dan een powernap doen en er zullen workshops worden gegeven. Dat zou fantastisch zijn.’
De VS zijn tevens interessant, omdat er grote investeerders gehuisvest zijn. Jagtenberg is de laatste jaren aardig op de investeringskar gesprongen. Na eerder al een succesvolle crowdfundingcampagne van ruim 2 ton te doen, ontving zijn bedrijf afgelopen jaar een miljoenenbedrag van de Nederlandse investeerder Health Investment Partners. Het gaat om ‘1’ tot ’10 miljoen euro’, zei de ondernemer indertijd al tegen MT/Sprout. Nog altijd kan hij niet diepgaander op de cijfers ingaan. Met het geld wil hij ‘de expansie in de VS te accomoderen’. ‘Het is te weinig om de hele VS mee te veroveren, maar dit jaar zullen we er mee door kunnen komen.’
We willen een grote ronde in de VS doen. Tientallen tot honderden miljoenen euro’s, daar dromen we van.
En na dit jaar, dan? Dan wil hij een forse investeringsronde doen in de VS, zegt de ondernemer: ‘Het moet een grote ronde worden. Tientallen tot honderden miljoenen dollars, daar dromen we van’. Of straks heel Amerika aan de ‘slaapbonen’ gaat? Ach, voor een land met een 24/7-economie zou wat rust allicht geen gek idee zijn. Desalniettemin zal het voor Somnox nog een aardige opgave worden om door te breken in de grootse states. Aan de tomeloze inzet van Jagtenberg en zijn compagnons zal het in ieder geval niet liggen. Nu Oprah Winfrey nog.
Dragons kregen ‘nee’
Afgelopen jaar leek Somnox een investering van 2 miljoen euro opgehaald te hebben bij tv-programma Dragon’s Den, maar de deal sneuvelde nadien achter de schermen. De dragons wilden dan ook 20 procent van de aandelen. ‘Veel te veel’, zegt Jagtenberg. ‘Financieel kwamen we er niet uit.’ Even goede vrienden, vindt Jagtenberg want hij en zijn compagnons hebben veel te danken aan het contact met de heren: ‘Het heeft ons bijvoorbeeld veel bekendheid opgeleverd. Het was tijdens de avondklok en er keken dus bovengemiddeld veel mensen naar de show.’
