Exitstrategie bepalen
De meeste groeiondernemers beseffen dat hun bedrijf op eigen kracht niet de allergrootste gaat worden, dus houd je rekening met de mogelijkheid dat er een andere optie is om je product zo succesvol mogelijk te maken. Met een exitstrategie bepaal je de manier waarop je afscheid van je bedrijf neemt, om die vervolgens te laten groeien.
Er zijn dan ook een aantal manieren waarop je een exit kunt maken. Mogelijke exitstrategieën zijn:
- Je aandelen verkopen aan andere aandeelhouders, aan investeerders of op de beurs
- Fusie met ander bedrijf
- Het bedrijf laten overnemen
- Verkopen aan een manager door een management buy-in of management buy-out
Exitstrategie voorbeeld
Een voorbeeld van een exitstrategie is United Wardrobe, dat zich in 2020 liet overnemen door de grotere internationale concurrent Vinted. Thijs Verheul, mede-oprichter van United Wardrobe vertelde destijds: ‘Dit is de meest logische stap voor ons. Vinted is echt een prachtig bedrijf.
We hebben veel overeenkomsten: we hebben dezelfde visie op duurzaamheid, we scheiden beiden ons bedrijfsafval en groeien bovendien heel hard. Als we onze krachten bundelen, kunnen we nog zoveel meer doen dan elkaar beconcurreren.’
Thijs Verheul focust zich nu op zijn nieuwe bedrijf, de andere twee oprichters zijn in dienst gegaan bij Vinted.
Succesvolle exitstrategie in 5 stappen
Het belangrijkste van je uiteindelijke exit is dat je er goed over nadenkt en dat het bij jou én het bedrijf past. Met deze vijf stappen kom je tot een succesvolle exitstrategie.
- Maak je bedrijf op orde
- Maak jezelf misbaar
- Bedenk aan wie je wilt verkopen
- Denk na over de wijze van verkopen
- Bepaal het juiste moment
1. Maak je bedrijf op orde voor je begint aan de exitstrategie
Elke exit begint met een goede voorbereiding, dat is dan ook de eerste stap van je exitstrategie. Die voorbereiding begint met een kloppende en actuele administratie. Zorg dat de cijfers up-to-date zijn, dat alle jaarrekeningen bij de Kamer van Koophandel zijn gedeponeerd en dat je de laatste kwartaalcijfers direct kunt presenteren. Het geeft kopers duidelijkheid en direct inzage in de gezondheid van je bedrijf.
Neem zo nodig maatregelen op fiscaal vlak. Heb je de aandelen van je bv in privébezit, dan moet je na verkoop direct met de fiscus afrekenen en wel tegen het progressieve tarief in box 1. Door de aandelen onder te brengen in een holding kun je het moment van afrekenen zelf bepalen. Let wel, deze structuur moet je drie jaar voor de verkoop geregeld hebben.
Stap dus niet een dag voor de overdracht naar de notaris om een holding op te richten. Overigens, bij verkoop aan familieleden of zittend management (dat minimaal drie jaar in dienst is), wordt de verkoopopbrengst belast in box 3. In dat geval is een aparte holding misschien juist minder gunstig. Denk hierover dus al in een vroeg stadium na.
Ook je bedrijfsvoering moet goed op orde zijn. Leg afspraken met huidige klanten contractueel vast. Hierdoor is de toekomstige eigenaar zeker van een bepaalde omzet, en dat versterkt jouw positie.
2. Maak jezelf misbaar
Vaak wordt vastgelegd dat de verkopende directeur-eigenaar nog één of twee jaar bij zijn bedrijf betrokken blijft. De praktijk is weerbarstiger. Conflicten zijn aan de orde van de dag en de kans is daardoor reëel aanwezig dat je als oude eigenaar na een half jaar al wil uitstappen. Maak jezelf daarom misbaar. Zorg voor een goede rechterhand of een goed managementteam.
Naarmate je misbaarder bent, wordt je bedrijf interessanter. Zeker durfinvesteerders vinden dit belangrijk. Zij gaan er zelfs bij voorbaat al vanuit dat de verkopende eigenaar minder gemotiveerd is, omdat die door de deal vermogend is geworden. Bovendien stap je dan met een gerust hart op.
3. Bedenk aan wie je wilt verkopen
Het bedrijf overdragen aan familie of via een management buy-out aan het zittend management kan fiscale voordelen opleveren. Ook blijft de cultuur vaak behouden en wordt minimaal in het personeelsbestand gesneden. Voor veel ondernemers spelen dit soort emotionele elementen een belangrijke rol. Maar voor een maximale opbrengst, is verkopen aan derden interessanter.
Concurrenten die graag jouw marktaandeel overnemen zijn kapitaalkrachtiger. Soms zijn ze bereid een strategische premie te betalen, een extra vergoeding bovenop de marktwaarde. Daar staat tegenover dat deze partijen de prijs weten te drukken door hun marktkennis.
De ervaring leert dat een management buy-in doorgaans tot goede verkoopprijzen leidt. Vaak gaat het om managers van grote bedrijven die voor een ondernemersbestaan kiezen, die met een zekere naïviteit de markt betreden en heel graag willen. Dat kan voor de prijs gunstig uitpakken.
Bij grotere deals, vanaf 5 tot 10 miljoen euro, zijn vaak buitenlandse partijen betrokken. Om snel voet aan de grond te krijgen, zijn ze eerder bereid tot het betalen van een premie. Wees altijd alert op clausules. Een lagere overnamesom kan interessanter zijn dan een hogere som die deels pas uitbetaald wordt als bepaalde resultaten zijn gerealiseerd. Cash in de hand is vaak beter dan prachtige vergezichten.
4. Denk na over de wijze van verkopen
Voor kleine, niet zo hard groeiende bedrijven is het raadzaam om actief op zoek te gaan naar een kleine groep geïnteresseerde partijen. Begeleid deze gegadigden intensief, geef een maximaal gevoel van zekerheid, geef zo veel mogelijk informatie, sta ze uitgebreid te woord en structureer het proces. Het verhoogt de kans op een goede overnamesom. Groeit je bedrijf sneller dan de markt, organiseer dan een veiling.
Wakker in korte tijd de competitie aan. Benader een groep geïnteresseerden, stuur ze een informatiepakket, geef ze de gelegenheid om eenmaal met het management te praten en hun vragen te stellen en laat ze vervolgens een eerste bod uitbrengen. Selecteer de interessantste biedingen en drijf vervolgens via een tweede, bindende biedronde de prijs verder op.
Zeker in de ICT- en mediasector worden bedrijven regelmatig op deze manier verkocht. Beursgenoteerde bedrijven die hun hoge groeitempo moeten volhouden, voelen vaak de concurrentie in de nek hijgen. Als zij jouw bedrijf niet kopen, doet de concurrent het wel. En dat wakkert de competitie nog verder aan. Er is nog een reden om te veilen. Kleine innovatieve bedrijven hebben vaak een interessante technologie in huis, maar maken niet altijd winst. Met een veiling krijg je wat de gek ervoor geeft.
Wees gezond huiverig bij een management buy-in. Informeer in een vroeg stadium hoeveel eigen vermogen ze hebben, welk bedrag friends & family bijdragen en wat hun financieringsbehoefte is. Niets is zo vervelend als na een maandenlange periode van informeren, onderhandelen en due diligence tot de conclusie komen dat de koper de zaak financieel niet rond krijgt.
5. Bepaal het juiste moment van je exit
Informeer bij tussenpersonen, banken en brancheverenigingen hoe zij tegen de huidige markt aankijken. Verkopen is aanlokkelijk, maar misschien is het aantrekkelijker om nog even mee te surfen op de golven van de conjunctuur. Een bedrijf met groeiende cijfers is altijd aantrekkelijker dan een stationair draaiende onderneming. Het kan de waarde van je bedrijf zomaar met tientallen procenten doen toenemen.
Houd wel tempo in de onderhandelingen. Maar wees altijd eerlijk over hoe de zaken ervoor staan. Als er tijdens de due diligence nog lijken uit de kast vallen, heb je een serieus probleem. In het slechtste geval ketst de deal af.
Dit artikel is gebaseerd op gesprekken met Arthur Tjon (partner bij Holland Corporate Finance), Ruud Cornelissen (registeradviseur bedrijfsopvolging bij Robbins & Chivers Intermediairs) en Rob Beeren (partner bij Diligence).
Veelgestelde vragen over de exitstrategie
Wat is een exitstrategie?
De exitstrategie is de manier waarop je jouw opgerichte bedrijf gaat verlaten. Dit kan bijvoorbeeld door je bedrijf te verkopen of door te fuseren met een ander bedrijf.
Hoe voer je een exitstrategie succesvol uit?
Vijf stappen om je exit strategie uit te voeren:
- Maak je bedrijf op orde
- Maak jezelf misbaar
- Bedenk aan wie je wilt verkopen
- Denk na over de wijze van verkopen
- Bepaal het juiste moment