Stel overnames niet uit
Peter Paul de Vries, oprichter van Value8:
“Niet doen: overnameplannen in de koelkast zetten. Als de financiën op orde zijn en de overnamekandidaat een versterking is, zowel qua activiteit als bedrijfseconomisch, is dit misschien zelfs het uitgelezen moment. Door de lagere beurskoersen zijn aquisities nu gemiddeld waarschijnlijk goedkoper. De Belgen zouden zeggen: niet panikeren. Houdt het hoofd koel. Wat je wél moet doen is scenario’s maken: wat als er paniek komt op de beurzen, wat als Griekenland uit de euro gaat, wat als de economische groei terugvalt. Scenariodenken helpt om de crisis te lijf te gaan: je bent al voorbereid.”
Snoei dor hout, geen groeiende takken
Sylvester Eijffinger, hoogleraar economie, Tilburg:
“Simpel: bezuinig nooit op je toekomstige productiviteitsgroei. Bezuinig dus ook niet op diepte-investeringen die van belang zijn voor de productiviteit van je bedrijf. Bezuinig wél op al die zaken die die groei belemmeren, zoals bureaucratie en overhead. De crisis is een blessing in disguise. Je kunt dor hout wegsnijden, zolang je maar afblijft van de takken waar groei inzit.”
Ontsla niet, innoveer
René Tissen, hoogleraar bedrijfskunde, Nyenrode:
“Wat je niet moet doen is mensen ontslaan, hoe verleidelijk dat soms ook is. Laat Donner zijn deeltijd-WW weer van stal halen. Je moet mensen en kennis binnen de poort houden. Ik voorzie een ontslaggolf in Europa. Ik pleit voor een Europees recht op werk. We moeten het werk in Europa houden. Ik pleit ook voor een voorlopig verbod op offshoring. Zorg ervoor dat het werk terecht komt in die delen van Europa waar het nog wel goed gaat. Nederland is er daar een van. Tegelijk met het recht op werk moeten we een plicht op innovatie invoeren. Verplicht bedrijven om elk jaar bij hun jaarverslag een hoofdstuk of een bijlage over innovatie toe te voegen. Maak innovatiesubsidies daarvan afhankelijk, ken ze op grond van die jaarverslagen pas achteraf toe. Bedrijven moeten ophouden met dat opgepompte gedoe over talent en creativiteit. Mensen zijn doorgaans normaal talentvol en normaal creatief. Het hele idee dat talentmanagement enig positief effect heeft op innovatie deel ik niet. Er is een relatie tussen de mate waarin groepen hoogopgeleid zijn en het gebrek aan creativiteit. Mensen zijn té hoog opgeleid om echt creatief te werken, ze maken zaken te complex. Het idee: hoe hoger opgeleid de mensen, hoe creatiever de economie, is een falacious idea, tot falen gedoemd. Het Amerikaanse midden- en kleinbedrijf wilde altijd mba’s. Sinds kort zie je de trend: laten we toch middelbaar opgeleide mensen nemen. Een overmaat aan opleiding leidt ertoe dat zaken te professioneel worden aangepakt. Ondernemingen moeten terug naar de eenvoud. Met een pleidooi tegen ontslag maak ik me misschien niet populair bij directies. Het management is georiënteerd op winst en geld, terwijl ze gericht zouden moeten zijn op innovatie en werk. Dát is de uitdaging van het moderne management. We moeten ophouden met die vrijblijvende prietpraat op congressen over innovatie. We moeten innoveren. De tijd vraagt een andere manier van denken.”
Speel geen mooi weer
Jan Maarten Slagter, directeur Vereniging van Effectenbezitters:
“Je moet de zaken niet mooier voordoen dan ze zijn. Wat in de vorige crisis – of de eerste fase van de crisis – is foutgegaan bij bedrijven, is dat ze te lang op slecht nieuws bleven zitten, dan wel actief onwaarheden spraken. Fortis, vlak voor zijn ondergang, maar ook ING, vlak voor de kapitaalinjectie door de overheid, bleven volhouden dat er niets aan de hand was. Dat is funest voor het vertrouwen van de aandeelhouders. Wees in moeilijke tijden open en eerlijk. Een zeer menselijke neiging in organisaties is de gedachte: het is deze maand niet goed, maar het trekt wel weer bij. Je ziet alle seinen op rood staan en denkt: het waait wel over. Dat is later schadelijk, als beleggers zien: hé, ze wisten het wél. Je moet open zijn, intern en extern.”
Bezuinig niet op klantrelaties
José Bloemer, hoogleraar bedrijfskunde, Nijmegen:
“Ga niet minder geld besteden aan promotie, reclame, contact met klanten, sociale media. Je moet anticyclisch investeren. Iedereen moet in de kosten snijden, maar snijd niet in de relatie met klanten. Investeer in het opbouwen van vertrouwen. Wat je nu afbreekt, bouw je nooit meer op.
Klanten zijn op het moment heel gevoelig. Ze voelen zich onzeker. Als ze nu een slechte ervaring hebben met een bedrijf, vergeten ze dat niet, ook niet in goede tijden. Er is in de vorige crisis veel onderzoek gedaan naar het snijgedrag en de gevolgen. Bedrijven die toen grootscheeps bezuinigden op de relaties met klanten, legden het loodje. Dat zal nu ook gebeuren. Bedrijven die alleen maar snijden in de kosten, zijn er over een aantal jaren niet meer. Bedrijven die in de klanten bleven investeren, overleefden, anderen gingen failliet.
Bezuinigen op bijvoorbeeld de klachtenafdeling is het domste wat je kunt doen. Juist in onzekere tijden maken negatieve ervaringen de grootste indruk. De klant vraagt erom fatsoenlijk behandeld te worden. Het zit overal al tegen. Mag je dan alsjeblieft netjes worden behandeld, als je er je zuurverdiende centen voor betaalt?”