De meeste voorstellen die ik iedere dag toegezonden krijg door idealistische zakenlui die de grote uitdagingen van de moderne wereld (zoals de opwarming van de aarde en de bescherming van het milieu) aan willen pakken, getuigen wel van veel verbeelding, maar vereisen enorme investeringen en vele jaren onderzoek en ontwikkeling voordat ze überhaupt geïmplementeerd kunnen worden.
>> Lees ook: Tien jaar MVO: wat hebben we bereikt?
In de laatste twee-driehonderd jaar hebben veel regeringen steeds weer grote sommen geld vrijgemaakt om mensen te enthousiasmeren oplossingen te vinden voor de meest urgente technische problemen van hun tijd. Mijn favoriete voorbeeld is de zogenaamde Longitude Prize, de Lengtegraadprijs – een beloning van 20.000 pond die in 1714 werd uitgeloofd door de Britse regering teneinde wetenschappers en zeevaarders te stimuleren naar een preciezere manier te zoeken om de positie van schepen te bepalen oost of west ten opzichte van een bepaald vast punt op de aardbol. Meer dan tien uitvinders hebben in de daarop volgende 50 jaar in dit kader een beurs gekregen voor hun bijdragen aan de oplossing van het probleem; de grote winnaar blijft natuurlijk John Harrison, de uitvinder van de marinechronometer.
Dure technologie
Vandaag de dag zijn de meeste uitdagingen zo gecompliceerd dat zij inderdaad enorme investeringen vereisen van tijd, inspanning en kapitaal. De Ansari Space X Prize, met zijn 10 miljoen dollar de grootste beloning in haar soort in de geschiedenis, werd in 2004 gewonnen door het bedrijf Scaled Composites, waar ingenieur Burt Rutan de leiding had; Scaled Composites kreeg de prijs voor de bouw en lancering van het SpaceShipOne – een ruimtevliegtuig dat binnen veertien dagen twee keer passagiers 100 kilometer boven de aarde kon brengen. De teams die de 10 miljoen wilden winnen, besteedden gezamenlijk uiteindelijk meer dan 100 miljoen dollar.
>> Lees ook: Tips voor het vinden van MVO-subsidies
Achteraf gezien bleek de prijs dus de katalysator te zijn voor de oprichting van een commerciële en particuliere ruimtevaartsector. Ik was daar zo van onder de indruk dat Virgin Group ging investeren in een nieuw ruimtevaarttoerisme, Virgin Galactic; we sloten met Scaled Composites een overeenkomst voor de bouw van een lanceringsysteem en een ruimtevaartuig waarmee we ons idee vorm konden geven. We maakten dus gebruik van een prijswinnend concept voor onze onderneming, iets wat al met al toch een groot commercieel risico met zich mee bracht. Virgin Galactic en ook andere particuliere bedrijven deden voortaan mee aan de ruimterace – een tak waar tot dan toe alleen overheidsinstellingen elkaar beconcurreerden.
Duurzaam succesvol
Klimaatverandering heeft in potentie de kracht om hele ecosystemen te vernietigen en dus het leven van miljarden mensen te beïnvloeden. Het is de verantwoordelijkheid van de zakenwereld en van ondernemers bij te dragen aan de oplossing, omdat juist de industrie historisch gezien steeds deel van het probleem is geweest. We namen in 2007 dan ook de beslissing te starten met het project Virgin Earth Challenge om het uitvinden van technologieën te bevorderen die het broeikaseffect kunnen tegengaan, en met name koolstofdioxide uit de atmosfeer kunnen halen.
De winnaar moest komen met een veilig, uitvoerbaar en commercieel haalbaar ontwerp om de door de mens geproduceerde gassen direct uit de lucht te kunnen halen en wel in een hoeveelheid van 1 miljard ton per jaar. Om een betere indruk te krijgen van dat getal: de totale uitstoot van koolstofdioxide door menselijke activiteiten loopt per jaar op tot ongeveer 8 miljard ton.
>> Lees ook: In 7 stappen MVO
We ontvingen meer dan 2500 ideeën en bijdragen vanuit de hele wereld, uiteenlopend van geweldig optimistische concepten tot voorstellen van gerenommeerde wetenschappers die bezig waren met nieuwe technologieën voor koolstofopslag. Geen van de ideeën zal binnen afzienbare tijd een commercieel succes zijn; er ligt nog een hoop werk voor ons als we op dit gebied duurzaam succesvol willen worden. Zoals een van de wetenschappers tegen ons team van Earth Challenge zei: tot op de dag van vandaag komt geen van de investeringen in het onderzoek naar opvang en opslag van koolstof in aanmerking voor de prijs van 25 miljoen.
8 miljard ton – al die energiecentrales, fabrieken, auto’s, schepen, vliegtuigen en ook al die veestapels, enzovoort (de lijst is te lang om op te sommen), die ieder jaar weer al die CO2 de lucht in blazen – van die 8 weer 1 miljard eraf halen is zeer ambitieus, maar niet onmogelijk. Overal in onze samenleving moeten in ons alledaagse leven een hoop fundamentele veranderingen doorgevoerd worden om de uitstoot van CO2 te reduceren. De bedrijven van Virgin beginnen bij zichzelf en pakken zelf de problemen rond duurzaamheid en duurzame productie op en speuren in elk proces naar mogelijkheden om te verminderen, om dubbel te gebruiken en om anders te hergebruiken.
>> Lees ook: ‘Grieken zijn heel MVO’
Allergrootste uitdaging voor ondernemers
Onze prijs zal alleen maar effectief zijn wanneer zij onderdeel is van een veel breder systeem waarin ontwikkelingen op dit gebied worden ondersteund en waarin geprofiteerd kan worden van de eurekamomenten van anderen en van de reeds goed opererende systemen. Via het Virgin Green Fund investeren we substantieel in de ondersteuning van pioniers op het gebied van biobrandstoffen, zonne-energie en energiebesparende technologieën. We hebben ook voor financiële ondersteuning gezorgd van de Carbon War Room; deze denktank voor duurzame energie helpt oplossingen aandragen voor bedrijven die de broeikasgassen trachten te reduceren en stimuleert investeerders terug te gaan naar groene, schone technologieën.
Deze aanstaande transformatie van onze samenleving vormt een van de allergrootste uitdagingen voor het bedrijfsleven in de komende honderd jaar. Dit vergt geduld, maar ook doorzettingsvermogen en vasthoudendheid; je moet anticiperen op wat er gaat komen en die situatie goed inschatten, maar je moet ook goed gebruik maken van de situatie waarin je je bevindt. De prijs die we uitloven en onze inspanningen op dit gebied zijn onderdeel van onze strategie voor deze toekomst. Hoe ziet jouw bijdrage eruit?
>> Lees ook de voorlaatste bijdrage van Richard Branson
