Marius Smit begon in 2011 met het uitwerken van een onwaarschijnlijk plan: een boot gemaakt van het plastic dat rondobbert in de grachten van zijn woonplaats Amsterdam.
“Het begon met een idee, maar we lieten zien dat we het concreet konden maken”, kijkt Smit terug. “Een van onze sponsors kwam tijdens de lancering van de eerste boot naar me toe en zei: ‘We geloofden nooit dat die boot er ook echt zou komen’. Maar toen die eerste boot er eenmaal was, ging het hard.”
Met Plastic Whale bouwde Smit sindsdien tien boten van gerecycled grachtenplastic. Om mensen bewust te maken van die afvalberg – en als onderdeel van het businessmodel – liet Plastic Whale tot nu toe 250 bedrijven afval vissen, als verantwoord bedrijfsuitje.
Meubels
Het afgelopen jaar maakte Plastic Whale een omzet van ruim een half miljoen euro. Het idee van destijds is inmiddels dus “meer dan ‘een projectje’”, zoals Smit het zegt. Om een nog grotere impact te kunnen maken, lanceerde het bedrijf donderdag een serie kantoormeubels van grachtenplastic; een tafel, stoelen, lampen en akoestische wandpanelen.
De 300 mensen die bij de presentatie aanwezig waren, werden volgens Smit “verrast door professionaliteit en schaal waarmee we dingen nu aanpakken, ook met een grote productiepartner als VEPA. We worden nu gezien als een van de voorlopers op het gebied van de circulaire economie.”
Fluïde
Hoe paradoxaal is het dat Plastic Whale economisch voordeel haalt uit plastic rommel? “Juist niet”, zegt Smit resoluut. “Ik ben gestart om een probleem op te lossen, niet om 30 jaar hetzelfde bedrijf te runnen. Je moet fluïde zijn.”
“Hopelijk hoeven we over 5 jaar geen plastic meer te vissen in de Amsterdamse grachten. Maar er zijn nog zoveel plekken op de wereld waar het probleem nog veel groter is. En daarbij hoeven het niet altijd plastic vissen of boten te zijn, maar bijvoorbeeld ook grondstof dat je van Balinese stranden afhaalt.”
Een samenwerking met die andere bekende Nederlandse plastic-ondernemer, Boyan Slat (The Ocean Cleanup) noemt Smit niet ondenkbaar. “Alleen hebben wij een intrinsiek andere aanpak. Bij Plastic Whale draait het meer om betrokkenheid van mensen uit de stad. Slat is met een meer technische oplossing bezig, ver weg op de oceane. Ik ken ‘m goed, en heb veel respect voor hem, maar het is nog geen logische match.”
Plastic Whale stort 10 procent van de omzet in een stichting waarmee vergelijkbare projecten in het buitenland worden gesteund. De eerste ontvanger is SweepSmart, de recyclaar waarmee Niels van den Hoek en Silvia de Vaan in India aan de weg timmeren.
Lezing
Goedkoop zijn de Plastic Whale-meubels niet: een set van een 4 meter lange tafel en acht stoelen kost 19.800 euro. Maar daarvoor ben je wel ‘launching partner’, haast Smit zich te zeggen. Ook krijgen bedrijven daar een lezing van Smit bij, een workshop en een dagje plastic vissen. Smit: “En de tafel is niet het einde, maar de start van een committment van een bedrijf. We willen allemaal partijen uit ons netwerk letterlijk om de tafel zetten. Daarmee wordt die tafel een letterlijk conversation piece.”
De ondernemer erkent dat zijn model zich vooralsnog niet leent voor massaproductie. “En dat willen we ook niet per se. We werken wel aan een product dat nog breder in de markt gezet kan worden. Dat betekent wel dat we wellicht elders in de wereld plastic moeten halen, uit India bijvoorbeeld.”
Ondertussen neemt de vraag toe van ondernemingen die hun (nieuwe) kantoor circulair willen inrichten, zegt Smit. “Er komen ook steeds meer bedrijven naar ons toe die andere producten maken, en die grondstof zoeken. Ik heb volgende week een afspraak met een bedrijf dat jaarlijks 50 miljoen consumentenproducten maakt, voor de tuin. En er is interesse van modebedrijven.”
Sales
Als eerste klanten voor zijn ‘Cicular Furniture’ strikte Smit onder meer het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Nationale Nederlanden en Vrumona. Echt actief verkopen hoeft hij naar eigen zeggen niet. “Het grappige is: sinds ik Plastic Whale ben gestart, heb ik nooit klanten of sponsoren hoeven zoeken – die meldden zich telkens vanzelf. Ik doe niks aan sales of marketing. Ook doordat ik veel lezingen geef, heb ik inmiddels een enorm netwerk.”
De voorwaarde is dat je goede missie hebt en dat je verhaal echt is, zegt Smit. “Ik heb bloed, zweet en tranen moeten laten. Ik heb jaren geïnvesteerd zonder een cent te verdienen. Andere ondernemers herkenden dit en steunden mij. Die vinden het prijzenswaardig dat je er zo voor gaat en waarderen het ondernemerschap.”
