Regende het dit jaar voor sommige startups miljoenen aan groeikapitaal, andere moesten een pijnlijk faillissement verwerken. In de eerste helft van het jaar viel het doek al voor bedrijven als SuperTrash, The Barn en WakaWaka, en ook in de tweede helft van het jaar raasde de faillissementstrein in volle vaart door.
Het faillissement van de IJsselmeerziekenhuizen was zonder meer het meest pijnlijk en in het oog springend. In dit Sprout-lijstje richten wij ons niet op dergelijke grote faillissementen, maar op de laag daaronder: de Nederlandse startups, scaleups en spraakmakende kleine ondernemers die over de kop gaan. Leer van de fuckups van anderen, zodat jouw bedrijf volgend jaar niet in deze lijst hoeft te prijken.
1. Mapper
De Delftse chipmachinebouwer Mapper Litography wist net niet het einde van 2018 te halen. Afgelopen week ging het bedrijf na een week in surseance te hebben verkeerd failliet. De spin-off van de TU Delft kreeg liquiditeitsproblemen nadat een verwacht geldbedrag niet binnenkwam. Hierdoor kon het bedrijf de salarissen van zijn 240 medewerkers niet meer betalen. De in 2000 opgerichte onderneming kreeg gedurende zijn bestaan honderden miljoenen aan investeringen en subsidies binnen voor zijn chipmachines, maar het mocht niet baten. Concurrent ASML is één van de gegadigden voor een mogelijke doorstart.
2. Jobbird
Wekenlang had niemand bij Jobbird iets vernomen van oprichter Jan-Peter Cruiming, toen begin december opeens bleek dat hij een faillissement had voorbereid – de vacaturesite maakte flink verlies. En dat terwijl Cruiming amper een jaar geleden nog een ambitieus groeiplan voor Jobbird had aangekondigd. Exit Jobbird? Het bleek anders te lopen. De heren van uitzendbureau YoungCapital meldden enkele weken later de tent over te nemen voor een ongekend bedrag. Bij YoungCapital hadden ze nog geen algemeen jobboard, verklaarde mede-oprichter Rogier Thewessen de investering aan Sprout.
Foto: G. Lanting.
3. Rojami
Al ben je nationaal bekend als de Stylist van het Zuiden, dan nog kan die pr niet voorkomen dat je zaak failliet kan gaan. Het overkwam volkszanger en mode-ondernemer Roy Donders begin december met zijn kledingwinkel Rojami in Tilburg. Doordat Donders de zaak van een pand in een buitenwijk naar het centrum van de stad had verplaatst, moest hij meer huur betalen. De centralere ligging vertaalde zich echter niet in meer klanten, waardoor Donders zich genoodzaakt zag een faillissement aan te vragen. Donders besloot zijn hoofd leeg te maken aan een Spaanse Costa en buigt zich momenteel over de vraag wat zijn nieuwe ondernemersmove zal worden.
4. Suncycle
Toch zonde. Breng je zonnecollectoren op de markt die dankzij meebewegende spiegels twee keer zoveel energie kunnen opleveren als gewone zonnepanelen, ga je failliet wegens concurrentie van goedkope zonnepanelen uit China. Het overkwam Suncycle uit Eindhoven eind november. “De markt voor zonnepanelen is onder druk komen te staan door producten uit China”, stelde oprichter Peter Penning. Suncycle maakte hierdoor al jaren verlies, wat in de drie jaar tot 2018 zorgde voor een negatief saldo van 2,2 miljoen euro. Laat het die blonde ‘president’ uit de Verenigde Staten niet horen.
5. SimGas
Had hij in september nog een prestigieuze VN-prijs opgehaald met zijn startup, midden november ging Sanne Castro failliet met SimGas. Met dit in 2009 opgerichte bedrijf levert hij biogasinstallaties in Afrika. Tegenvallende verkopen en een 9 maanden stil liggende fabriek bleken het bedrijf de das om te hebben gedaan. Vanwege de hoge schuldenlast lukte het Castro niet om nieuw kapitaal aan te trekken bij investeerders. Castro ontsloeg tientallen medewerkers en hoopt in afgeslankte vorm een doorstart te kunnen maken. Hiervoor heeft hij wel investeerders nodig.
6. Travelbird
Reisorganisatie TravelBird ging begin november failliet. De warme zomer van 2018 speelde het bedrijf parten. Nederlanders besloten vaker thuis te blijven en maakten dus minder gebruik van de service van het begin dit jaar nog winstgevende bedrijf. TravelBird kon hierdoor de rekeningen niet meer betalen, waardoor tientallen klanten op hun bestemming niet meer in hun hotel konden. Het bedrijf van ondernemers Dennis Klompalberts en Syman Jansma ging daarop failliet, om eind november onder de vleugels van het Britse Secret Escapes alsnog een doorstart te maken.
7. Swoop
Ging verkoper van tweedehands smartphones Leapp begin 2018 al over de kop, in oktober bleef dit pijnlijke lot ook branchegenoot Swoop niet bespaard. Het bedrijf van Joshua Kappen verdiende zijn geld met het opkopen van oude smartphones, tablets en Macbooks om ze op te knappen en door te verkopen. Het bedrijf moest begin dit jaar al één van zijn vijf vestigingen sluiten. Eind november bleek dat de overige Swoop-vestigingen toch open konden blijven, onder de naam van overnamepartij Fixers. Dit smartphonereparatiebedrijf hoopt met de overname uit te kunnen groeien tot een reparateur met landelijke bekendheid.
8. Eccentrade
Midden oktober viel het doek voor de duurzame startup Eccentrade. De onderneming van Jean Witteveen koppelde bedrijfsinformatie en kredietgegevens aan duurzaamheidsdata. Hierdoor konden bedrijven zien hoe hoog ze scoorden op de duurzaamheidsladder. Het concern had al 1,5 miljoen aan groeigeld opgehaald en won vorig jaar nog een impactprijs op The Next Web. Toch bleek het achter de schermen niet helemaal lekker te gaan met de duurzaamheidsgoeroes. Daarvoor ook niet, trouwens: het bedrijf werd van seksisme beschuldigd nadat het drie vrouwelijke medewerkers in strakke schaatspakken liet rondlopen op een conferentie.
9. Senz
Maker van stormparaplu’s Senz ging begin september opeens failliet. Een belangrijke werkmaatschappij van het bedrijf, Senz Umbrella’s, ging over de kop. De bv Senz Technologies bleef in de lucht. Hierin zitten de intellectuele eigendomsrechten op de techniek achter de paraplu’s. Senz Umbrella’s maakte al jaren verlies, aangezien de marge op de miljoenen verkochte paraplu’s te laag bleek. De Belastingdienst trok daarop tegen de zin van de oprichters in de stekker uit het bedrijf. Gelukkig voor hen kon het in 2006 opgerichte bedrijf al de maand erop een doorstart maken.
10. Athleteshop
Athleteshop, de webshop van oud-schaatser Yuri Solinger, ging begin juli failliet. Het bedrijf was de laatste jaren gegroeid naar vijftien landen en een personeelsbestand van 150 medewerkers. In deze zucht naar hypergrowth wist Athleteshop onvoldoende oog te houden voor de klanttevredenheid. Het bedrijf bleek producten aan te bieden die het niet kon leveren en het regende klachten over een trage bezorging. De webshop dook zelfs meerdere malen negatief op in consumentenprogramma Kassa!. Partners zegden de samenwerking op, waarop Atheleteshop failliet ging. Een doorstart zat er niet in: de merknaam bleek te veel besmeurd.
