Ik had bij EuroNet al eens ervaren dat je als ondernemer moet uitkijken met te vriendschappelijke relaties met collega’s. Dat kan prima werken, maar juist bij extreem succes èn bij extreme problemen blijkt dat je als werkgever soms andere belangen hebt dan een werknemer. Vriendschappen krijgen dan een ultieme test. Deze vriend, Bert, was één van de toppers binnen ons opleidingsbedrijf PuntEDU. We hadden altijd lol, konden samen toptrainingen geven en waren schouder aan schouder bezig PuntEDU uit te bouwen. We gingen zelfs samen skieën. Maar waren ook allebei perfectionist. En (daardoor?) soms misschien te gedreven. Door allerlei omstandigheden hebben we min of meer gelijktijdig een burnout gekregen. Toen we weer op de been waren, was de markt ingestort en dreigde PuntEDU, dat ik net had teruggekocht van het zieltogende Newconomy, alsnog failliet te gaan. In 2002 hadden we, net als de hele internetsector, last van vraaguitval. Bij ons klapte de omzet zeventig procent in. Maar failliet gaan was geen optie. Dàt hatelijke vinkje wilde ik per se niet achter mijn naam. Objectief beschouwd was een faillissement veruit het goedkoopst. Maar dan waren vooral freelancers en andere kleine leveranciers de pineut. Mensen die elke cent nodig hadden. Dat wilde ik niet. Ik vond dat, heel naïef, bijzonder heldhaftig: we hadden de problemen niet veroorzaakt en betaalden iedereen toch uit eigen zak. Maar werkelijk niemand zei ‘dankjewel!’.
Achteraf weet ik dat het elke cent waard was. Je reputatie is één van de weinige dingen die je als ondernemer honderd procent in eigen hand hebt. En die is meer waard dan wat ook. Een belangrijke wijsheid, achteraf. Maar toen, midden in een crisis, voelde het waardeloos. Ik voelde me onbegrepen. De hele wereld leek tegen me te zijn, terwijl ik alles gewoon netjes op wilde lossen. Ook Bert leek mij niet te begrijpen. Nu weet ik beter. Dat ons telefoongesprek uit de hand liep, lag zeker ook aan mij. Ik bood een in mijn ogen riante exitdeal die meer waard was dan een kantonrechterformule. Bert zou weer voor zichzelf kunnen beginnen. We zouden samen kunnen blijven werken. Maar ik had toch niet goed genoeg naar hem geluisterd. Naar zijn plannen. En voor hem werkte de kantonrechter beter. Want hij had even behoefte aan zekerheid. Ik begreep dat niet, hij begreep mij niet. Een advocaat was uiteindelijk goedkoper, maar het voelde waardeloos.
Toch kwam het goed. Zes maanden later lag er een brief van Bert in de bus: bedankt voor de jarenlange samenwerking! De vriendschap had het overleefd. We hadden allebei slecht gecommuniceerd. Veel te emotioneel. Maar waren gelukkig allebei oprecht geweest. En daardoor authentiek: de beste basis voor duurzame relaties èn reputaties. Uiteindelijk overleef je elke crisis als je oprecht zaken doet. Meestal kom je er zelfs sterker uit. Daar is soms alleen wat geduld voor nodig. En een eerste stap. Bedankt, Bert!
