Algemene voorwaarden zijn in Nederland een groot goed. Met een overeenkomst op
één A4-tje en de juiste van toepassingverklaring van je algemene voorwaarden kan
je toch een zeer uitgebreide overeenkomst aangaan met allerlei handige
bepalingen. Zo kan je in die algemene voorwaarden opnemen wat de
betalingstermijnen zijn, dat je niet of slechts beperkt aansprakelijk bent voor
schade (bij B2B), dat de zaken die je levert pas eigendom worden van je
contractspartij als deze je volledig heeft betaald, etc.. Algemene voorwaarden
passen vaak keurig (met een klein lettertype) op de achterkant van je
briefpapier.
First shot theoryOm je algemene (leverings)voorwaarden van toepassing te laten zijn, is volgens
het Nederlandse recht voldoende om in je offerte of overeenkomst op te nemen dat
ze van toepassing zijn. In het Nederlandse recht gelden in principe de algemene
voorwaarden van degene die deze als eerste van toepassing heeft verklaard. We
noemen dat de “first shot theory”. De andere partij kan toepasselijkheid van die
algemene voorwaarden omzeilen door de eigen algemene (inkoop)voorwaarden van
toepassing te verklaren en tegelijkertijd de algemene voorwaarden van de andere
(eerste) partij uitdrukkelijk en onmiskenbaar af te wijzen. In feite aanvaardt
hij het aanbod van de eerste partij om een overeenkomst aan te gaan onder de
voorwaarde dat niet de algemene voorwaarden van de aanbieder van toepassing
zijn, maar uitsluitend zijn eigen algemene voorwaarden. Die algemene
(inkoop)voorwaarden zijn meestal nadelig voor de andere partij. Daarom is het
belangrijk om scherp toe te zien welke voorwaarden van toepassing worden en of
de uitkomst acceptabel is. Is dat niet het geval, dan zou overwogen kunnen
worden om de overeenkomst niet aan te gaan of te onderhandelen over de inhoud en
toepasselijkheid van de voorwaarden.
VernietigenOm je algemene voorwaarden van toepassing te laten zijn, hoeft je
contractspartij ze in beginsel niet eens te kennen. Zeer belangrijk om te weten
is wel dat wanneer je je algemene voorwaarden niet aan je contractspartij hebt
overhandigd (“ter hand gesteld”), deze ze, zoals dat heet, kan vernietigen. Dit
betekent dan weer dat je algemene voorwaarden niet meer van toepassing zijn, met
alle gevolgen van dien: je aansprakelijkheid is bijvoorbeeld niet meer beperkt!
Alleen grote bedrijven en bedrijven die soortgelijke algemene
voorwaarden gebruiken kunnen de algemene voorwaarden van de andere partij niet
vernietigen.
Het is dan ook altijd raadzaam om je algemene voorwaarden
bij het eerste contact met je afnemer/opdrachtgever van toepassing te verklaren
en ook daadwerkelijk te overhandigen. Terhandstelling kan ook langs
elektronische weg plaatsvinden. Een andere manier kan bijvoorbeeld zijn, door ze
af te drukken op de achterkant van je briefpapier. Realiseer je wel goed dat
wanneer gebruik wordt gemaakt van de fax, de voorwaarden niet kenbaar zijn aan
je mogelijke contractspartij!
Martijn Noordermeer (UJG)
