Dat ‘Sinterklaas’ in feite een dekmantel is voor een gewiekste BV die met een sluw freemium-model voor werelddominantie gaat? Sprout bracht dit stevige staaltje nepnieuws al eerder aan het licht. Echter, de Sint mag dan de wereld willen veroveren, bij zijn internationaliseringsstrategie zal hij eerst af moeten rekenen met een mondiale speler van formaat: de kerstman.
En dat blijkt bepaald niet eenvoudig te zijn: deze op hypergrowth gerichte multinational disrupt al jaren de opschalingsplannen van onze eigen Sint Nikolaas. Keer op keer is de kerstman hem te slim af. Met de kerstdagen voor de deur is het dan ook hoog tijd om eens goed te duiken in het businessmodel van de bebaarde raskapitalist ‘Santa Claus’. Dit zijn de vijf ondernemerslessen van de kerstman.
1. Beter goed gejat, dan slecht bedacht
Om maar meteeen met de deur in huis te vallen: de kerstman is gewoon een kopie van Sinterklaas. De Amerikaanse kindervriend heet dan ook niet voor niets Santa Claus. Terwijl de Sint in Nederland nog in zijn startupjaren zat, haalde de BV Kerstman stilletjes het trucje naar de VS, om vanaf daar de wereld te veroveren. Sint Nikolaas had indertijd namelijk één grote fuckup gemaakt: hij had nog geen patent voor zijn freemium-service aangevraagd. Zodoende kon de kerstman zijn businessmodel met een paar tweaks kopiëren en de internationale markt voor Nikolaas’ neus wegkapen.
2. Verkoop je ziel aan een corporate
Toen vegaman Jaap Korteweg afgelopen week zijn ziel aan de duivel – a.k.a. Paul Polman en consorten – verkocht, moet hij even aan de kerstman gedacht hebben. Vanaf dag één werkt de bebaarde oude heer samen met de fel omstreden multinational Coca-Cola. De kerstman heeft er zelfs zijn rode kostuum aan te danken. Dat Coca-Cola zijn klanten met uiterst suikerhoudende drankjes aan obesitas helpt, laat de puur op winst beluste kerstman volledig koud. Zolang de frisdrankgigant hem maar voorziet van miljarden aan investeringskapitaal om zo snel mogelijk het monopolie te vergaren in deze genadeloze winner-takes-all-markt. Het moet gezegd, het lukt de kerstman aardig: Nederland verruilt pakjesavond steeds vaker voor cadeautjes onder de boom.
3. Laat muzikanten verkapte reclame voor je maken
Moet de Sint het anno 2018 nog steeds van oubollige kinderkoren hebben, de kerstman heeft allang begrepen dat je popsterren nodig hebt als muzikaal behang voor je feest. George Michael, Mariah Carey, Chris Rea: popsterren staan in de rij om liedjes over kerstmis te schrijven. Handig, want in tegenstelling tot kinderkorenmuziek wordt pop wél op de radio gedraaid, wat telkens weer reclame oplevert voor de BV Kerstman. Door dus al in een vroeg stadium de pivot van Stille Nacht naar de popmuziek te maken, wist de kerstman actueel te blijven. Door al deze gratis reclame van derden kan de kerstman bovendien flink snijden in zijn marketingbudget, wat de totaalomzet weer ten goede komt.
4. Sluit schimmige sponsordeals af
Je sokken boven de open haard hangen, zodat de kerstman er een cadeautje in doet. Wie dacht dat dit een vorm van liefdadigheid is, heeft het mis. De kerstman weet heel goed dat hij met deze actie miljarden kan verdienen, dus heeft hij er al in een vroeg stadium voor gekozen om samen te werken met grote sokkenproducenten. De kerstman kiest daarbij steevast voor de samenwerkingen met fashion-retailers die het meeste rendement ophalen. Dat Santa Claus daarbij keer op keer uitkomt op fast fashion-retailers die de prijs drukken door medewerkers in lagelonenlanden uit te buiten? Het zal de kerstman een worst wezen. Zolang hij bij de kwartaalcijfers van Q4 maar een hogere EBITDA dan een jaar ervoor kan noteren.
5. Zet in op massa-merchandise
Al die kerstballen, knuffels en prullaria met de afbeelding van de kerstman erop – je voelt hem aankomen: daar is goed over nagedacht. Al bij het inleveren van zijn eerste businessplan had de kerstman voor ogen om in te zetten op massa-merchandise. Keer op keer besloot hij de samenwerking aan te gaan met een grote partij, die zijn – gepatenteerde, zo slim was de kerstman wel – afbeelding mag gebruiken in ruil voor een commissie op de inkomsten. De kerstman gaat ook in deze branche voor een zo hoog mogelijk rendement. Dat die kerstballen linea recta uit vervuilende Chinese fabrieken komen rollen? De kerstman slaapt er geen silent night minder om. Zolang hij maar genoeg liquiditeit uit de markt kan halen, zodat de kerstman uiteindelijk zijn ultieme doel kan bereiken: rijker worden dan Jeff Bezos.
Foto boven: Mike Mozart.