Hoe kijken ceo’s van Nederlandse bedrijven aan tegen de uitdagingen van de maakindustrie? Dit keer: Jeroen van Blokland (Rademaker).
De machines van Rademaker uit Culemborg vinden hun weg naar producenten van bakkerijproducten de hele wereld. Volgens ceo Jeroen van Blokland is innovatie cruciaal voor een bedrijf als Rademaker. Maar aan de andere kant zegt hij ook: 'Échte open innovatie bestaat niet in onze branche.'
Brood, croissants en pizza’s
.jpg)
Deegproducten als brood, croissants en pizza’s, maar ook specifieke lokale producten als dumplings, donuts en naanbrood: wereldwijd rollen ze uit machines van Rademaker. Innovatie is cruciaal in de wereld waarin de Culemborgse machinebouwer zich beweegt, schetst ceo Jeroen van Blokland. 'Als fabrikant van bakkerijmachines en productielijnen behoren we tot de wereldtop. Om voorop te blijven lopen is investeren in innovatie pure noodzaak; de concurrentie zit niet stil. Niet voor niets beschikken we over een eigen Technology Centre en een aparte R&D-afdeling. Sommige bakkerijproducten vinden slechts in één of enkele landen gretig aftrek. Voortdurend zoeken we in huis naar slimme industriële oplossingen voor die specifieke regionale markt. In ons Technology Centre beschikken we over een centrale bakkerij met proefopstellingen, waar we innovaties meteen onder optimale omstandigheden kunnen testen.'
Open innovatie?
Van Blokland aarzelt om concrete innovaties te noemen. Echte open innovatie bestaat niet in de branche waarin Rademaker opereert, constateert hij. 'Met het oog op de stevige concurrentie houden we het liever wat dichter bij onszelf. Overigens hebben we wél regelmatig contact met vergelijkbare bedrijven in andere branches, zoals producenten van melkrobots of lijnen voor pluimveeverwerking. Vaak lopen zij tegen vergelijkbare vraagstukken aan, bijvoorbeeld op het gebied van productiemethodieken en logistiek. Het kan erg nuttig zijn om daar samen over te sparren.'
Duurzamer werken
De winst en omzet van Rademaker vertoonden de laatste jaren een gestaag stijgende lijn. Tegelijkertijd groeide het personeelsbestand nauwelijks, schetst Van Blokland. 'De groei hebben we vooral gerealiseerd door goed te kijken naar onze productieprocessen. Waar kan het efficiënter? Dat dit ook betekent dat we steeds duurzamer gaan werken, is uiteraard mooi meegenomen.'
'We lopen niet voorop'
Eerlijk is eerlijk, zegt hij: 'Als het gaat om de verduurzaming van onze eigen productieprocessen voldoen we weliswaar aan alle milieuwet- en regelgeving, maar we lopen niet voorop. Voor een deel zijn we daarbij overigens ook afhankelijk van waar onze toeleveranciers mee komen, bijvoorbeeld op het gebied van zuiniger motoren. Wat we wél doen, is ervoor zorgen dat onze klanten duurzamer en efficiënter kunnen produceren; we ontwerpen onze machines zó, dat ze zo energiezuinig mogelijk worden aangedreven, zo min mogelijk afval produceren en zo weinig mogelijk grondstoffen verbruiken. Zeker in een tijd waarin de wereldbevolking steeds verder groeit en een belangrijke grondstof als meel steeds schaarser en duurder wordt, is dat voor ons én voor onze klanten een belangrijk aandachtspunt.'
Schaarse vakmensen
Het hoofdkantoor en de onderzoeks- en assemblageafdelingen van Rademaker bevinden zich in Nederland. Daarnaast beschikt het bedrijf over een productiefaciliteit in Slowakije en over verkoopkantoren in diverse Europese landen en de VS. Verplaatsen van de productie naar lagelonenlanden in Azië is volgens Blokland nooit een reële overweging geweest. 'In Slowakije vonden we precies wat we nodig hadden: een locatie niet té ver van Nederland, met voldoende aanbod van technisch personeel op LBO- en MBO-niveau. Dit soort vakmensen wordt in Nederland toch wat schaarser de laatste tijd; wat dat betreft herken ik me wel in het beeld dat andere ondernemers in de maakindustrie schetsen. Moeite met het vinden van hoger technisch personeel hebben we gelukkig niet. Het scheelt daarbij dat we goede contacten onderhouden met diverse hogescholen en universiteiten én dat we een eigen traineeshipprogramma hebben. Wat ook in ons voordeel werkt, is het feit dat de onderzoeks- en productiefaciliteiten bij ons dicht bij elkaar zitten. Engineers vinden het toch leuk om hun ontwerp daadwerkelijk van dichtbij tot leven te zien komen.'
Eigen financiering
Investeren doet Rademaker ook; in Slowakije werd het bestaande bedrijfspand uitgebreid. De financiering daarvan gebeurde volledig in eigen huis. 'Een luxepositie', erkent Van Blokland. 'We hebben nog even overwogen of het gezien de lage rentestand wellicht aantrekkelijker zou zijn om geld te lenen, maar daar kwamen we snel van terug. Je merkt dat het een stuk lastiger is geworden om bancaire financiering los te krijgen. Je schrikt als je ziet hoe lang en stroperig de procedures bij de bank zijn geworden, dat was een jaar of 10 geleden wel anders. Wat dat betreft financieren we het liefst uit eigen middelen, en gezien onze goede financiële basis kán dat gelukkig ook.'
PR-ramp
De financiële uitgangssituatie van Rademaker mag dan goed zijn, dat betekent volgens Van Blokland zeker niet dat het bedrijf rustig achterover leunt. “Onze productmanagers volgen de trends en ontwikkelingen in onze branche wereldwijd op de voet. Dat gaat vrij ver: ook de supermarktbranche in landen als India en China heeft continu onze aandacht. Als het daar economisch tegenzit, merken wij dat meteen.” Soms komen bedreigingen ook uit onverwachte hoek, schetst Van Blokland. 'Neem het recente rapport van de WHO, waarin wordt gesteld dat bewerkt en rood vlees kankerverwekkend zou kunnen zijn. Al snel werd duidelijk dat de daadwerkelijke kans op kanker door vleesconsumptie behoorlijk klein is, in de zon liggen is in dat opzicht schadelijker. Maar zie díe boodschap dan nog maar eens over te brengen op de gemiddelde vleesetende consument; doordat het nieuws meteen zo massaal de wereld overging, was het kwaad qua beeldvorming al geschied. Voor vergelijkbare bedrijven die productlijnen voor de vleesverwerkende industrie maken, is zoiets natuurlijk een ramp. En het erge is: zo’n PR-ramp kan in onze branche natuurlijk ook zomaar gebeuren.' Van Blokland wil maar zeggen: garanties dat het goed blíjft gaan, heb je nooit. 'We blijven alert.'
Alles lezen over de maakindustrie?
Wat zijn de kansen en bedreigingen voor de Nederlandse maakindustrie? Hoe kijken toppers in de industrie naar de toekomst? Vraag nu het gratis boekje Hoe maakt u het? aan en u weet het allemaal.
Lees de eerdere interviews
- Rademaker: 'Echte open innovatie bestaat niet in onze branche'
- NTS Group: 'Door Smart Industry keert juist veel werkgelegenheid terug'
- KMWE: 'In de toekomst is er vooral ánder werk'
- Sif Group: Waarom de offshore-industrie zijn buizen zo graag in Roermond haalt
- Eska Graphic Board: 'In de papierbranche is het topsport, elke dag'
