Faiza Dadi: Vrouw, allochtoon én de baas

Als dochter van Algerijnse immigranten kreeg Faiza Dadi ambitie met de paplepel ingegoten. Nu is ze 41 en coo van De Baak. "Pas rond mijn dertigste heb ik me laten leiden door plezier en uitdaging en niet ­langer door achterstand."

Een glazen plafond voor vrouwen? Bewuste discriminatie van allochtonen? Faiza Dadi ­gelooft er niet veel van. “De term glazen plafond zou alleen ­terecht zijn als de ­intentie er was om de scheiding bewust in stand te houden.” En die negatieve intentie heeft de ­gevestigde orde helemaal niet, denkt de 41-jarige Dadi, zelf vrouw én ­allochtoon. “Enkele uitzonderingen daargelaten is het meer zo dat mensen nog niet zien waarom een bepaalde ontwikkeling – in dit geval diversiteit – nodig is.” Maar die noodzaak is er inmiddels wel degelijk, aldus de ­Algerijnse van ­geboorte, die zelf opklom van receptioniste bij de Bank Nederlandse Gemeenten tot coo van ­leiderschapscentrum De Baak.

Aan welke factoren schrijf jij het succes toe van je carrière?

“Toen ik op mijn derde naar Nederland kwam, waren mijn ouders vastbesloten werk te maken van hun bestaan hier. Er was een soort totale vanzelfsprekendheid dat ook ik maximaal ervoor zou gaan. Goedbedoeld proberen was niet genoeg. Ik heb altijd kansen gegrepen en nooit nagedacht of ik iets zou kunnen of niet. Die opstelling heeft mij behoorlijk ­geholpen. In de loop van mijn carrière ontmoette ik fantastische ­mensen die mij allerlei ­kansen boden. En eigenlijk greep ik altijd alles aan in plaats van me eerst af te ­vragen of ik wel ­geschikt was.”

Was er door die instelling van je ouders veel focus op de Nederlandse maatschappij?

“De Arabische en islamitische waarden werden zeker niet rücksichtlos overboord gegooid. Het was bij ons thuis niet of/of, maar en/en. Sinterklaas en Pasen werden gevierd, maar ook het Suikerfeest en het offerfeest. Daarnaast hadden we twee keer per jaar Oud en Nieuw. Dat ging ­prima ­samen: zowel aan het Suikerfeest en het verstoppen van paaseitjes in de duinen heb ik heel fijne herinneringen.”

Met zulke ouders en jouw ambitie ging de middelbare school je zeker makkelijk af?

“Nee, ik had juist de lange weg: mavo, havo en vwo. Dat was nadat mijn moeder de school ongeveer had afgebroken om te voorkomen dat ik naar de huishoudschool zou moeten.”

Hoe kwam dat?

“Ik kom uit de generatie waarbij werd verondersteld dat ik, ondanks een hoge Cito-score, echt niet meer zou kunnen. De schoolkeuze werd ­toen nog vaak meer gerelateerd aan de taalbeheersing van de ouders in plaats van aan het algemene ­niveau van het kind. Dat speelde voor al mijn broers en zussen een rol. Mijn broertje, die nu ­socioloog is, begon op de lts. Mijn ­andere broer, die advocaat is, begon op de mavo. Ik denk dat daar uiteindelijk veel ambitie en vechtlust ontstaan is.”

Hoe uitte jij die ambitie?

“Tijdens mijn studie vond ik een ­bijbaantje als receptioniste bij een zakenbank. Het optreden van de toenmalige bestuursvoorzitter fascineerde mij. Ik merkte dat de ­dominantie van mannen in het ­bedrijfsleven veel leek op ­dominant ­gedrag van mannen in de traditionele ­islamitische cultuur!”

In welk opzicht vooral?

“De man bijvoorbeeld die zich verheft ­boven alle andere wijsheden in het ­leven en de man die zijn ­eigen territorium ­afbakent, zodat anderen er nauwelijks toegang toe krijgen. Dat gebeurde ook letterlijk. Als er mensen in de lift stonden en de bestuursvoorzitter stapte in, dan stapten alle andere mensen uit – de ­vrouwen voorop. Dat was geen geschreven regel, het gebeurde gewoon. Het was voor mij de eerste ervaring met de ­traditionele Nederlandse bankcultuur.”

Dus keerde je die wereld snel de rug toe?

“Nee, ik begon juist vragen te stellen. Ik vroeg bijvoorbeeld hoe de krijtstrepen in de maatpakken ­verschilden en ­ondervroeg ze over de dassencultuur. Voor een buitenstaander lijkt het ­misschien vreemd, maar er ­waren echt verschillen in dassen op basis van de ­hiërarchie. Dat vragen stellen was ­kennelijk belangrijk, want daardoor werd ik voor een project gevraagd. Niet lang daarna werd ik uitgenodigd om deel uit te maken van een due diligence-team.”

Van receptioniste naar fusies en ­overnames. Geen gebruikelijke carrière-move.

“De man die mij vroeg dacht blijkbaar: deze vrouw stelt ons vragen die ons ­anders doen kijken naar de materie. Daarna begon het balletje te rollen. Niet veel later ging ik naar een leasemaatschappij, waar de oprichter/eigenaar al snel vroeg of ik hoofd van de afdeling Verzekering en Schade wilde worden. Ik weet nog dat ik letterlijk dacht: ik weet niet precies wat ik moet doen, maar het is wel leuk dat ik tegen mama kan zeggen dat ik de baas geworden ben. Er zat lang een vanuit achterstand gedreven ambitie in mij. Pas rond mijn dertigste begon ik dat los te laten. Daarna ben ik door plezier en uitdaging geleid.”

Daarna werd je secretaris van de raad van bestuur bij Delta Lloyd. Was het bijzonder om als niet-­westerse vrouw aan te zitten bij het old boys network?

“Ik heb nooit vanuit ­achterstand geredeneerd. Dan plaats je je in de ­positie die je zo graag wilt vermijden. Als je uitgaat van je kwaliteiten, doen ­anderen dat ook. Ik had ook het ­geluk dat dit ­bestuur ­bestond uit ruimdenkende, ­internationaal ­georiënteerde mensen. Als ik ­tijdens een vergadering door mijn ­ouders gebeld werd, sprak ik Arabisch. Maar na zo’n ­gesprek, keek ­niemand vreemd op. Ik heb altijd geheel mezelf kunnen zijn.”

Hoe geef je vorm aan het thema diversiteit bij De Baak? Hoe zorg je dat het een divers samengestelde organisatie is?

“Ik neem duidelijk stelling in dit thema en voor mij is het ook geen taboe. Tot 10 jaar geleden werkten er overwegend mannen bij De Baak. Toen werd het doel gesteld een evenredige verdeling tussen mannen en vrouwen te realiseren. Gek genoeg sloeg dat door naar een ­dominant vrouwelijke cultuur. Dat was ook weer niet de bedoeling, het gaat ­immers om ­diversiteit. Nu willen we het weer meer in evenwicht krijgen en daarnaast mensen met een cultureel diverse achtergrond in laten stromen. Voor hr hebben we bijvoorbeeld een uitstekende ­Marokkaanse man aangetrokken. Belangrijk in een tijd dat Marokkanen te vaak in een niet al te best daglicht staan.”

Als voorbeeldallochtoon?

“Het is belangrijk dat we voorbeelden stellen. Bij een van mijn werkgevers ­lukte het mij bijvoorbeeld om een man op een hoge positie een dag per week thuis te ­laten werken, terwijl een vrouw op een hoge positie het weigerde. Je kunt dus niet al te generaliserend praten over dit thema. Ik heb ook te maken met mannen die mentaal ­bereid zijn om anders te ­werken, maar belemmerd worden door ­andere mannen binnen het circuit.”

Werd je in jouw carrière altijd markt­conform betaald? Kreeg je hetzelfde als je blanke mannelijke collega’s?

“Ja, al was ik natuurlijk relatief jong en zat ik daardoor wel vrij laag. Aan directie- en bestuurstafels was ik overigens wel vaak degene die de vraag stelde of er een analyse was van het verschil tussen wat mannen en vrouwen verdienen in een bedrijf. Ik snap ook wel waarom een deel van het mannelijk management die vraag niet stelt. Het is voor hen geen ­issue. Dat is niet alleen een kwestie van kennis, maar ook van cultuur. Calvinisme draagt in zich dat veranderingen niet snel doorgevoerd worden. Ik kijk er graag zo naar, omdat er dan geen schuldvraag is. En als dat laatste zo is, heb je per ­definitie een constructief gesprek.”

Wie is Faiza Dadi?

Faiza (spreek uit: Feza) Dadi werd op 5 maart 1969 geboren in Bou-ismaïl, Algerije. Op haar ­derde kwam ze naar Nederland. Haar ouders legden nadruk op studie en stelden de harde eis om perfect ­Nederlands te leren. Faiza groeide op in Leiden, waar ze ook Frans, Arabische talen en culturele antropologie studeerde. Later volgde ze in Groningen twee postdoctorale ­studies op het gebied van strategie.

Dadi heeft verschillende leidinggevende functies vervuld, onder andere bij de Bank Nederlandse Gemeenten, VSB Bank (Fortis) en Residentie Lease. Van 1999 tot 2008 werkte ze bij Delta Lloyd, waarvan de laatste 4 jaar als secretaris van de raad van bestuur en raad van commissarissen. Daarna werd ze operationeel directeur bij De Baak Management Centrum VNO-NCW.
Dadi is naast haar werk onder andere oprichter en bestuurslid van Narcis, een organisatie voor islamitische vrouwen, lid van de raad van advies en penningmeester bij Kosmopolis en lid van de raad van toezicht van Stichting Doen. Ook is ze verbonden aan het Joods Marokkaans Netwerk Amsterdam (JMNA) en is ze lid van de raad van advies van ‘Inspiratie voor Integratie’, een ­project van De Baak gericht op ‘bicultureel talent’.

Interview: Ralf Knegtmans is executive searcher en schrijver van boeken en columns over talent en diversiteit. Vorige afleveringen? mt.nl/verschil