Koninginnedag op de ambassade in Moskou eind vorige eeuw. De Nederlandse gemeenschap is uitgelopen voor gratis drank en haring, iets wat ik als uitwisselingsstudent niet kon afslaan. Een diplomate in opleiding vertelt mij dat ze in het jaar dat ze hier woont nog niet met de metro is geweest. ‘We hebben onze auto laten overkomen.’ Mijn pet viel af; dan mag je in een ander land wonen en maak je er op geen enkele manier deel van uit. Dat was in de jaren negentig evenwel helemaal niet zo vreemd. Veel Nederlanders in den vreemde leefden in een bubble, zeker als ze in nog exotischer oorden werkten. Heel wat expats leefden op compounds. Het waren de laatste kleine kliekjes van het kolonialisme. Westerlingen die werden ingevlogen om dingen te doen die de locals niet konden.
Nieuwe expat
Die expat, die is er eigenlijk niet meer. Bedrijven als Heineken of Unilever werven steeds vaker lokaal. De locals zijn net zo goed opgeleid, kennen de markt, hoeven geen cultuurverschil te overbruggen en zijn negen van de tien keer een stuk goedkoper. Globalisering heeft de basis voor de traditionele expat weggeslagen. Niettemin, wie graag een deel van zijn carrière in het buiten land wil werken, hoeft niet te wanhopen. Er is ook iets voor teruggekomen: een mondiale arbeidsmarkt waarin het draait om wat je kunt, niet om waar je vandaan komt. Nederlandse multinationals sturen niet langer bij voorkeur jongens van Jan de Wit overzee, dat doet de buitenlandse concurrentie ook niet meer. Ook die werven lokaal. Vervolgens gelden de wetten van een meritocratie: wie ergens écht goed in is, die komt hoger op.
MT Magazine – Wereldmanagers
De dertig wereldmanagers die we in dit nummer portretteren, zijn vaak hun carrière in Nederland begonnen. Ze kwamen in het buitenland terecht omdat ze de beste man of vrouw waren voor de job en daarna zijn ze nooit gestopt met carrière maken. En die volgende stap, die maak je niet door jezelf op te sluiten in een bubbel. Alle dertig zijn in de eerste plaats wereldmanagers, en dan pas Nederlander.
Ben je benieuwd naar de nieuwe editie van MT Magazine? Bestel dan hier een abonnement!