Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Tal van bedrijven lijden aan schaarste-stress

Klimaatgekte, oliedomheid en ChatGPT zijn de geesten uit verleden, heden en de toekomst die de ondernemers uit hun slaap houden. Menno van Doorn laat een kerstgedachte los op de toekomst van organisaties, die volledig in het teken staat van omgaan met schaarste… en met overvloed.

Menno van Doorn

Wanneer neemt u eens de tijd om u eens goed in te lezen over wat zich de toekomst gaat afspelen? Mijn voorstel is: doe het nu! December is dé maand bij uitstek om te gaan ‘stategizen’ en uw organisatie toekomstvast te maken.

Bij het licht van de kerstboom lukt dat het best. Laat de warme gloed van de neonlampjes het verhaal verlichten dat voor u is geschreven: ‘Schaarste in overvloed’. Het is werk van uw nederige MT/Sprout-columnist en zijn team, een vooruitblik. En zoals bij elk verhaal dat in de verte in tuurt zit het vol met spoken, geesten en demonen. Spoken die uw organisatie achtervolgen. Uit het verleden, heden en de toekomst.

Overvloed aan schaarste

Een overvloed aan schaarste tekent de toekomst. As-we-speak lijden tal van bedrijven aan schaarste-stress. Hun spullen staan nu ergens op hun beurt te wachten voor het Panamakanaal. Water verdampt, de droogte rukt op. Varen wordt moeilijk. Het is lastig kiezen. Een alternatieve route via het Suezkanaal drijft de boten in de handen van de Houthi-rebellen. Beveiligingsbedrijf Ambrey adviseert om dan maar ‘ballistische beschermingsmaatregelen’ te overwegen. Zo ben je ondernemer, zo ben je op zoek naar kruisraketten om je handel te beschermen. Zo ben je consument en kun je wachten op je spullen tot Sint-juttemis.

Het schaarstespook duikt overal op en niet in de laatste plaats in ons kikkerlandje Nederland. Van schaarste aan personeel tot bouwgrond en van schoon rivierwater en gezonde natuur tot huizen voor starters en schaarste aan een stabiel ondernemersklimaat. Financial Times noemt Nederland zelfs gidsland. Als een van de eerste ‘overontwikkelde’ landen ter wereld lopen wij tegen de grenzen van de groei aan. Geen land ter wereld heeft zoveel jaren achtereen groei laten zien. En nu worden we wereldleiders in omgaan met schaarste.

Het spook van het verleden

Deze actualiteit is helaas niet van voorbijgaande aard. Het was het schip ‘Ever Given’ die in 2021 dwars geparkeerd het Suezkanaal dagenlang teisterde met oponthoud. De kransslagader van de groei slibde toen helemaal dicht. Ruim 10 procent van de economie is van deze vaarroute afhankelijk. Een cascade van gebeurtenissen volgde, veroorzaakt door een wereldwijd tekort aan zeecontainers. Die stonden immers allemaal in de file terwijl ze ergens anders alweer nodig waren.

Het leidde tot een leverancierschaos van hier tot Tokio. Geen droogval zoals nu, maar een enorme zandstorm was de reden waarom het Panamakanaal op slot kwam te zitten. De 79.500 paardenkrachten van de Ever Given waren niet opgewassen tegen moeder natuur. Weer het klimaat die de ondernemers dwars zit. (Eerder schreef ik al over het stijgende water). Het spook uit het verleden is de door economische expansie aangewakkerde klimaatgekte.

Het spook van het heden

Het is alle hens aan dek voor de gevestigde orde en de gevestigde belangen. Dat leert de spook van het heden. De gelekte brief waarin de leden van de Opec de voorzitter van de klimaattop onder druk zette maakt alles duidelijk. Daarin lezen we dat als we in luxe willen blijven leven we geen gedag tegen olie moeten zeggen. Zegt de Opec. Dus.

Maar de 198 deelnemende landen aan de VN-klimaattop in Dubai zeggen wat anders. Olie en gas? Uitfaseren die handel! De spook van het heden is de oliedomheid die nu pas tot ons door begint te dringen. Beter laat dan nooit. Maar met een olieloze toekomst in het vooruitzicht gloren er revoluties aan de horizon. Technologische- en sociale revoluties.

Het spook van de toekomst

Op technologisch gebied ziet het er allemaal veel rooskleuriger uit. Niet de schaarste, maar de overvloed domineert. Een overvloed aan kunstmatige intelligentie gaat er voor zorgen dat uw klanten beter af zijn, productie efficiënter wordt, de economie boven zichzelf uitstijgt. U kunt het aan de gezichten van uw marketeers aflezen: de toekomst is fantastisch en kansen liggen voor het oprapen.

Organisaties blijven doen wat ze deden, maar doen het nu nog beter: nog meer groeien. EY voorspelt een productiviteitswinst van 20 tot 50 procent dankzij generatieve AI. Het spook van de toekomst heet ChatGPT. Het is niet het gedroomde slot van een mooi kerstverhaal. Dit spook praat wel met ons maar houdt ons niet een moraalspiegel voor die zegt links- of rechtsaf te slaan, maar niet op dezelfde voet door te gaan.

Gewetenswroeging en een kans op een beter leven

Charles Dickens liet in ‘A Christmas Carol’ zijn spoken midden in de nacht opdraven. Het was de ‘Ghost of the Christmas yet to come’ die Ebenezer Scrooge zijn ogen opende. Terugkijkend op zijn eigen leven constateert hij dat hij oliedom heeft geleefd. De boekhouding deed hij goed, maar de mensen zijn hem vergeten. Tiny Tim is onnodig gestorven. Het tranentrekkende drama eindigt eens goed al goed wanneer Scrooge net op tijd zijn strategie aanpast. Hij besluit simpelweg om ‘goed te doen’. Een strategie van slechts drie woorden. Zo eenvoudig kan het zijn.