Klimaattop Egypte barst weer van de groene beloftes van bedrijven

6 november 2022 06-11-2022 3 minuten

Het is zover: de klimaattop COP27 in Egypte. Vanaf 6 tot 18 november onderhandelen landen in de badplaats Sharm-el-Sheikh over klimaatambities en het reanimeren van de 1,5-graaddoelstelling.

Ditmaal prominent op de agenda: de financiële steun aan arme landen voor de energietransitie en compensatie voor loss and damage. Rijke westerse landen betalen namelijk nog steeds niet volledig de beloofde jaarlijkse 100 miljard dollar aan steun aan arme landen die het hardst worden geraakt door klimaatverandering.

Klimaatbeloftes van bedrijven tijdens klimaattop Egypte

Direct naast de onderhandelingsruimte krijgen bedrijven traditiegetrouw de kans om hun groene marketingmachine vol te laten draaien voor de bezoekers. Een van de grootste plasticvervuilers ter wereld mag zich trots partner noemen van de COP27.

Bij softwaregiganten kun je opschrijven wat jij zelf gaat doen tegen klimaatverandering (terwijl de giganten zelf miljoenen verdienen aan contracten met olie- en gasbedrijven om de winning van fossiele brandstoffen met behulp van AI nog efficiënter te maken). Uitrusten aan de bio-based tafeltjes van grote meubelgiganten is er niet bij, elke bezoeker wordt namelijk overrompeld door de kakofonie van groene beloftes.

Voor ondernemingen is de klimaattop namelijk een festijn van weer nieuwe klimaatbeloftes. Het is een wedstrijdje ver plassen voor duurzaamheid.

Lees ook ons interview met Werner Schouten over verduurzaming: ‘Op deze manier krijg je in 2050: operatie geslaagd, patiënt overleden’

De wassen neus van Gfanz

Klinkt goed, maar een groene belofte betekent niet direct action, action, action. Dat blijkt wel uit de resultaten van het Glasgow Financial Alliance for Net Zero (Gfanz).

Met veel bombarie werd deze alliantie aangekondigd: meer dan 500 ondernemingen uit meer dan 45 landen met meer dan 130 biljoen dollar aan kapitaal sloten zich aan bij de alliantie en committeerden zich aan de net-zero doelstelling. Gaat u maar rustig slapen, de groene geldkraan van de Dagobert Ducks in deze wereld gaat wagenwijd open.

Eén jaar later ziet de toekomst er echter een stuk minder groen uit. Committeren aan een ver doel in 2050 was prima, maar daar vandaag en morgen consequenties aan verbinden gaat veel banken te ver. Harde beloftes om te stoppen met de financiering van nieuwe kolen, gas en olie zijn geblokkeerd door de deelnemers zelf.

Grote banken als JPMorgan, Morgan Stanley en Bank of America dreigen zelfs om uit de alliantie te stappen uit angst voor klimaatrechtszaken. En tegelijkertijd gaan de leden van de alliantie onverminderd door met het financieren van nieuwe olie- en gaswinning.

Een jaar na dato is de groene geldkraan van oom Dagobert dus flink opgedroogd.

Alleen financiële drijfveren tellen

Het verhaal van Gfanz toont maar weer eens aan: ook de weg naar de hel is geplaveid met mooie intenties. Dit mag eigenlijk niet verrassen. De bottomline van de financiële instellingen is namelijk in al die tijd niks veranderd. Die is nog altijd financieel.

Investeringsbeslissingen worden gemaakt op basis van financiële cijfers, niet op basis van de impact op de samenleving. Het welzijn van gemeenschappen die nu worden geraakt door klimaatverandering en dat van jonge generaties telt simpelweg niet in de ‘returns on investment’ die de financiële instellingen berekenen. Noch staat het op de balans.

De bijdrage aan armoede, uitbuiting en mensenrechtenschendingen evenmin.

Zolang radicale verduurzaming niet aan de rendementseisen van de instelling voldoet, is de belofte een dode letter. Dat we daarmee koersen op een apocalyptische wereld waarin weinig meer te financieren of te verzekeren valt, daar houden ze zich voor het gemak niet mee bezig. Dat heeft per slot van rekening toch geen effect op de cijfers in het volgende kwartaal.

Duurzaamheid als kernwaarde

Echte koplopers onderscheiden zich niet met beloftes, maar met acties. Het zijn de organisaties die maatschappelijke waarde en duurzaamheid verweven in de kern van hun verdienmodel. Die sturen op echte winst voor de samenleving in plaats van slechts financiële winst voor de investeerder.

Het zijn bedrijven als Alliander die bij de investeringsbeslissingen in de aanleg van het net impactstudies doet om te kijken hoe ze een zo groot mogelijke bijdrage aan sociaal, menselijk en natuurlijk kapitaal kan leveren. Of een bedrijf als Patagonia waarbij de winsten volledig ten goede komen aan de strijd tegen klimaatverandering.

Het zijn bedrijven die daadwerkelijk sturen op impact en niet slechts beloven en rapporteren. Voor deze bedrijven is impact de nieuwe winst.

Kijk dus niet te veel naar wat bedrijven beloven in die twee weken in Sharm-el-Sheikh. Wees scherp op wat ze doen in die andere vijftig weken van het jaar.