In 2009 schreef ik mijn eerste boek met de titel ‘Innoveren met subsidie’. We zijn inmiddels een aantal jaren verder en we hebben o.a. een crisis gehad die het bedrijfsleven nogal heeft opgeschud. Ik ben een tijdje uit deze ‘wereld’ geweest en heb mij op andere ondernemingen gericht, maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Dus ben ik, naast mijn andere bedrijven, weer gegaan naar het gebied dat mij nog steeds triggert. Dat is het innoveren van organisaties en de financiering ervan, o.a. met behulp van subsidies.
Subsidies blijven onderwerp van discussie, er zijn mensen principieel tegen of juist voor. Wanneer ik met gepaste afstand kijk dan zie ik dat voorwaarden van regelingen zijn veranderd, subsidieregelingen zijn verdwenen, maar er ook nieuwe regelingen (al dan niet als vervanger van geschrapte regelingen) voor in de plaats zijn gekomen. Allemaal niet erg schokkend. Maar moet je als ondernemer gebruik willen maken van subsidies? Er zijn voors- en tegens die ik graag in een aantal tips uiteenzet.
1: Hoe principieel ben je tegen?
Als ondernemers over subsidies praten dan is de één principieel tegen omdat “de ondernemer het ook zonder subsidies moet redden” en een ander geeft aan dat hij vóór is omdat “hij met subsidie meer tijd en geld kan investeren in de toekomst van zijn bedrijf door te innoveren”. Geen van beide opvattingen is goed of fout.
Vraag je echter af waar je als bedrijf wilt staan over bijvoorbeeld 3 jaar en wat ervoor nodig is in de bedrijfsvoering, productontwikkeling, ontwikkeling van je medewerkers en hoe je dit gaat financieren. Wellicht kunnen subsidies je toch dat steuntje in de rug geven om je innovatieve slagkracht te versnellen, waardoor je sneller je doelstellingen kunt behalen.
2: Geen ‘gratis’ geld
Er wordt wel eens gezegd dat subsidie ‘gratis’ geld is. Dat wordt dan onderbouw met de argumenten dat je toch al een projectadministratie bijhoudt, uren schrijft en je rapportages op orde hebt. Dat is natuurlijk niet zo. Wees je er goed van bewust dat het bekijken van de subsidiemogelijkheden, het aanvragen en de administratieve beheersing tijd en dus geld kosten.
Ook eventuele extra vragen van de subsidieverstrekker, controles achteraf of vereiste tussen- en/of eindrapportages kosten extra tijd. Dit is allemaal niet vrijblijvend en dat is ook logisch: wanneer je geld leent bij een bank, informal investor of via crowdfunding, dan worden er ook eisen gesteld.
3: Niet vrijblijvend
Het aanvragen van subsidie is niet vrijblijvend. Doorgaans hebben de regelingen een inspannings- of resultaatverplichting. Wanneer er sprake is van een inspanningsverplichting, dan moet je je inspanning aantonen en dit wordt doorgaans aangeduid dat je de ‘aard’ en ‘voortgang’ van het project moet kunnen onderbouwen. Met andere woorden: heb je dat gedaan wat je in de aanvraag hebt beschreven? Het eindresultaat is in dit geval van ondergeschikt belang.
Wanneer er sprake is van een prestatieverplichting, dan moet je kunnen aantonen dat je de prestatie hebt behaald. Dit komt o.a. voor met regelingen die een bepaalde energiebesparing moeten realiseren. Het daadwerkelijk behaalde resultaat is dan bepalend of je wel of geen recht hebt op subsidie. Realiseer je dat je subsidie terug moet betalen wanneer je achteraf niet aan de verwachtingen hebt gedaan. Doe je dat niet en krijg je een controle? Dan wordt doorgaans het gehele subsidiebedrag teruggevorderd met rente en een flinke boete die kan oplopen tot 100% van de beschikte subsidie of tot een tijdelijke uitsluiting van bepaalde subsidies.
4: Realiseer je dat ‘subsidie’ een verzamelnaam is
Wanneer er over ‘subsidie’ wordt gesproken, dan betreft dit een verzameling aan stimuleringsmaatregelen. Grofweg zijn dit overheidssubsidies (geld), een korting op de Vennootschapsbelasting of Loonheffing. Ook zijn er fondsen die bepaalde onderzoeken stimuleren. Subsidies worden verstrekt door verschillende instanties als bijvoorbeeld ministeries, provincies, regio’s, gemeenten of de Europese Unie.
5: Informeer je voor je aan de slag gaat
Mocht je besluiten om toch subsidie aan te vragen, zorg er dan voor dat je vooraf goed geïnformeerd bent over de regeling, de eisen van de aanvraag, het aanvraagproces en de administratieve afwikkeling ervan. Wanneer je je hierover hebt (laten) informeren kan je een goede afweging maken of je wel of niet voor subsidie in aanmerking wilt komen.
Tot slot is het belangrijk om te weten dat het aanvragen van een subsidie niet per definitie inhoudt dat je de subsidie ook daadwerkelijk krijgt. Reken je dus niet al van tevoren rijk!
Ik wens je veel innovatiekracht toe, met of zonder subsidie!
