In toenemende mate zie ik ondernemers worstelen met het aantrekken en behouden van goede medewerkers. Hierdoor komen ze steeds vaker in de verleiding om maatregelen door te voeren waarvan ze denken dat ze medewerkers kunnen behouden, maar die doorgaans het tegenovergestelde bewerkstelligen.
Vooral het geven van vrijheid aan medewerkers is populair en zeker niet onverstandig, maar er vervolgens niet naar omkijken kan grote gevolgen hebben. Ik geef een aantal tips een aandachtpunten waarop je moet letten om je organisatie verder te helpen en goede mensen te behouden of aan te trekken.
1: Geef duidelijkheid
Voor iedere medewerker is het goed om scherp te hebben wat er van hem of haar wordt verwacht. Geef dit duidelijk aan in bijvoorbeeld een periodiek gesprek. Wanneer het duidelijk is wat je verwacht, dan kan je medewerker ook aangeven waar het goed gaat en waar niet. Op deze manier kan je veel meer over de inhoud spreken dan over de kaders wanneer deze eenmaal zijn vastgesteld.
2: Schets de situatie niet mooier dan die is
Om nieuwe medewerkers aan te trekken is het verleidelijk om een mooi verkoopverhaal te houden over hoe geweldig het is in jouw organisatie, welke mogelijkheden er zijn et cetera. Op zich is hier niets mis mee, maar als je dit overdrijft dan zul je zien dat dit teleurstellingen als resultaat geeft. Daar heeft niemand baat bij. Wees ook tijdens het sollicitatiegesprek duidelijk en reëel in wat je kunt bieden en wat je verwacht van de kandidaat.
3: Beslis snel
In iedere organisatie doen zich situaties voor waarbij het even niet loopt. Dat kan procesmatig zijn, in onderlinge verhoudingen tussen afdelingen of teams, of tussen individuen. Hoewel je hier niet als een bok op de haverkist op hoeft te duiken, moet je wel duidelijk zijn in wat je van wie verwacht. Waar nodig moet je snel ingrijpen om een conflict snel op te lossen. Soms is er geen “beste” oplossing, dus moet je de “minst slechte” oplossing zoeken.
Wacht niet te lang met het communiceren over de gekozen oplossing en communiceer duidelijk. Je zult zien dat de rust terug keert, ook al kan jouw beslissing wellicht wat radicaal overkomen. Pak de oorzaak altijd bij de wortel aan, zodat de problematiek daadwerkelijk wordt opgelost.
4: Beslissingen zijn niet voor altijd
Soms neem je een beslissing die in de praktijk verkeerd uitpakt. Geen probleem. Communiceer hierover duidelijk en stel je kwetsbaar op. Zoek vervolgens een oplossing waarvan je verwacht dat deze wel gaat werken en geef hierbij je overwegingen. Wanneer je je medewerkers erbij betrekt dan zul je zien dat je draagvlak toeneemt.
Houd wel zelf de regie en toets oplossingen aan de kaders van jouw onderneming. Bouw altijd op de basis van jouw bedrijf en maak niet teveel uitzonderingen. Dat levert alleen maar verwarring op.
5: Strooi niet met salarisverhogingen
Een veelgemaakte fout is dat ondernemers denken dat ze met salarisverhogingen alle problemen kunnen oplossen. In de praktijk zie ik dat een salarisverhoging hooguit de ontevredenheid een paar maanden onderdrukt. Wanneer collega’s niet intrinsiek gemotiveerd zijn om een onderdeel te zijn van jouw organisatie en het in de kern niet leuk vinden om te doen wat ze doen, is het een kansloze missie om ze te binden voor de lange termijn met een zak geld.
Natuurlijk is dit alleen van toepassing op het moment dat je marktconforme salarissen betaalt. Helemaal in deze tijd krijgen medewerkers voldoende kansen op de arbeidsmarkt en weten zij doorgaans wel wat reële salarissen zijn. Houd jezelf en je medewerker dus niet voor de gek en betaal en fatsoenlijk salaris en heb niet de illusie dat jouw medewerkers te koop zijn.
6: Geef eigenaarschap
Een organisatie waarin niemand verantwoordelijkheid draagt voor een bepaald product of dienst zal het lastig krijgen. Ieder probleem verdient aandacht en coördinatie om te voorkomen dat iedereen of niemand zich ermee bezig houdt. Die laatste twee zijn overigens hetzelfde. Onder de streep gebeurt er niets. Door duidelijkheid te geven over verantwoordelijkheden en een eigenaar aan te wijzen voor het probleem zul je zien dat er minder discussies ontstaan en problemen sneller worden opgelost.
Wijs hiervoor wel altijd de juiste persoon aan die het moet oplossen. Doorgaans is het handig om degene die dagelijks verantwoordelijk is voor een bepaalde taak of proces ook verantwoordelijk te maken voor de problemen die daar spelen. Wanneer het een probleem is dat meerdere gebieden raakt, dan maak je een specifieke medewerker expliciet verantwoordelijk.
7: Bewaak de voortgang
Stuur duidelijk op de belangrijkste KPI’s van jouw organisatie. Ga niet wijzen met een vinger naar de verantwoordelijke medewerker, maar vraag hem hoe problemen zijn ontstaan en hoe hij of zij van plan is om dit op te lossen. Spreek elkaar aan op inhoud en expertise. Je zult zien dat de sfeer beter wordt, de vooruitgang in de organisatie wordt gestimuleerd en mensen meer met elkaar kunnen oplossen dan jij als ondernemer in je ééntje kan doen.
Erkenning van je medewerkers en een reële beloning vormen de basis van iedere organisatie. Doe het met elkaar, maar geef duidelijke kaders en eigenaarschap voor de specifieke problemen. Je zult zien dat medewerkers zich prettig zullen voelen en de vrijheid zullen benutten om iets moois met elkaar te maken.
