Zowel Eneco als Essent willen je woonkamer overnemen met een slimme thermostaat. Welke benadering gaat het winnen?
Was het toeval dat Eneco op 23 september, precies een dag voor de perspresentatie van slimme thermostaat Nest in Nederland, een eigen sessie rond het smart home organiseerde? Vast niet. Op het podium in Pakhuis de Zwijger stond onder andere designer en social entrepeneur Aral Balkan, die een praatje over privacy en technologie hield. Waarom stond hij daar? Balkan vertelde onder andere hoe belangrijk Mark Zuckerberg van Facebook privacy vindt (of juist niet vindt) en had het uiteraard ook over Google. 'De technologie van vandaag de dag is niet optioneel', zo stelde Balkan. In andere woorden: je ontkomt er niet aan, iedereen moet erin mee.
In het straatje van Eneco
Ja, Balkan stond daar omdat hij privacyvoorvechter is en gelooft in zijn verhaal, maar hij stond er waarschijnlijk ook omdat zijn visie nou eenmaal in het straatje van Eneco past. Op een van de laatste slides van zijn presentatie was de Nest Learning Thermostat (foto onder) te zien, de zelflerende thermostaat uit Silicon Valley. Eerder dit jaar werd Nest Labs, het bedrijf achter het apparaat, door Google gekocht voor 3,2 miljard dollar. En Google, zegt Balkan, is Spyware 2.0, het is een bedrijf dat helemaal niet gelooft in onze privacy, omdat het onze data gebruikt voor eigen gewin. 'Nest wordt gezien als een voorbeeld van the internet of things. Maar als een individu geen controle heeft over zijn eigen data, dan spioneert the internet of things op hem.'
De Toon is niet om data te verkopen
Waarom past dat verhaal in het straatje van Eneco? Het energiebedrijf heeft zijn eigen thermostaat te verkopen, eentje die het enkele jaren geleden stoer in eigen huis heeft ontwikkeld, in samenwerking met enkele kleine techbedrijven. Van de Toon, zoals het apparaat heet, zijn sinds 2012 meer dan 70.000 exemplaren verkocht. Volgens Eneco wordt voor het einde van dit jaar de grens van 100.000 stuks aangetikt. De Toon kan data van gebruikers verzamelen, maar Eneco doet daar (nog) niets mee en zegt de gegevens niet te willen verkopen. Commercieel directeur Erik van Engelen: 'Wij vercommercialiseren geen data.' De verborgen boodschap, via de presentatie van Balkan, lijkt het anders te omschrijven: wij misbruiken geen data van de klant, onze concurrent wil dat wel gaan doen.
Aanvullende diensten aanbieden
Die concurrent heet Essent. Het bedrijf sloot eerder dit jaar een deal met Nest Labs om de slimme thermostaat Nest exclusief aan zijn klanten aan te kunnen bieden. Ceo Erwin van Laethem ging hoogstpersoonlijk naar Schiphol voor een ontmoeting met Nest-oprichter Tony Fadell om de deal te kunnen sluiten, zo vertelde hij tegen Management Team. Hij hoopt zijn klanten langer vast te houden door de thermostaat aan te bieden, daarnaast gelooft hij – net als Eneco – in het aanbieden van aanvullende diensten. 'Denk aan camera’s, rookmelders, maar ook een sporthorloge dat lichaamsfuncties meet, wat weer te maken heeft met de temperatuur in huis. Allemaal zaken die het comfort in huis verhogen, zonder dat het moeite kost. Dat willen we verder uitbreiden.'
'Wij delen geen data met Google'
Het is de vraag of de Nest Learning Thermostat daadwerkelijk data van gebruikers deelt of gaat delen met Google. Bij de overname werd ontkend dat het ooit zou gebeuren, maar in juni van dit jaar bleek uit een artikel in de Wall Street Journal dat Nest was begonnen met datadelen. Lionel Paillet, general manager Nest Europa, sprak dat bij de Nederlandse perspresentatie tegen. 'Nee, we delen geen data. Google kan niet bij de persoonlijke data van gebruikers.' Google doet wel mee met het Works With Nest-programma, waarin bedrijven hun eigen apparaten of apps kunnen verbinden met de Nest. Als gebruikers daarmee akkoord gaan, wordt er wél data gedeeld. Google kán dus wel bij Nest-data, maar dan moeten consumenten daar toestemming voor geven. Nest opereert als zelfstandig bedrijf, benadrukt Paillet. Toch zitten de Nederlandse werknemers van Nest op het kantoor van Google aan de Zuidas.
Twee bedrijven, twee benaderingen
De data-kwestie laat, naast de onderlinge rivaliteit bij energiebedrijven, goed zien hoe verschillend de benaderingen van Eneco en Essent zijn. Eneco was er vroeg bij en heeft met Toon (foto rechts) controle over de hardware. Het bedrijf vraagt klanten een maandelijkse fee van 3,50 euro voor de thermostaat. Essent daarentegen hoopt voor een deel mee te liften op de coolheid van Nest, maar verdient niets aan de hardware. Het bedrijf biedt de slimme thermostaat goedkoper of gratis aan bij een driejarig of vijfjarig energieabonnement. Het is een model dat vergelijkbaar is met de subsidie van smartphones in de telecombranche.
Te vergelijken met T-Mobile + iPhone?
T-Mobile is niet slechter geworden van de exclusieve deal die het in eerste instantie met Apple had voor de iPhone, wellicht kan Essent op eenzelfde manier profiteren van de Nest. De vraag is natuurlijk hoe begeerlijk het apparaatje daadwerkelijk is en hoe makkelijk klanten kunnen en willen overstappen naar een andere energieleverancier. Uit onderzoek van de Autoriteit Consument & Markt (ACM) bleek vorig jaar dat drie op de vier Nederlanders die zeggen dat ze de komende 2 jaar over gaan stappen, dat uiteindelijk niet doen omdat ze de informatie van energieleveranciers onduidelijk en onbegrijpelijk vinden. 37% zegt binnen twee jaar over te gaan stappen, terwijl in 2012 12,6% van de consumenten overstapte naar een andere leverancier van elektriciteit en 12,3% naar een andere gasleverancier.
De belofte van slimme thermostaten
In tegenstelling tot Essent heeft Eneco er met de Toon een direct verdienmodel bij, dat het kan uitventen onder zijn bestaande klanten. Eneco zegt echter dat het de investeringen in Toon nog niet heeft terugverdiend. Daarnaast zorgt het gebruik van slimme thermostaten voor het bijeffect dat er minder energie wordt verbruikt, tenminste: zo luidt de belofte. Dat zorgt voor minder afzetmogelijkheden voor energiebedrijven, die zelf zeggen – uit duurzaamheidsoogpunt – daar ook naar te streven. Nest beweert bijvoorbeeld op basis van eigen onderzoek dat het met zijn gadget een besparing van 13 tot 29 procent op de energierekening kan bewerkstelligen. Ondertussen zijn de marges op energie dun door overcapaciteit.
Meer dan een domme pijp
Om toch 'relevant' te kunnen blijven, proberen energiebedrijven aanvullende diensten te vinden waardoor ze toch meer geld kunnen verdienen. Essent kijkt dus naar camera's, rookmelders en zelfs slimme horloges, zo vertelde ceo Van Laethem tegen MT, en Eneco hoopt al voorbereid te zijn dankzij de Toon. Eneco-directeur Van Engelen zegt daarover: 'Op het moment dat je 3,50 euro vraagt (voor de Toon, RvL) en de klant 10 euro bespaart, wil het niet zeggen dat er voor ons 10 euro marge is verdwenen. In die 10 euro zit ook een fors deel inkoop, energiebelasting en BTW en daar verdienen wij niet aan, de marges zijn dun.' Toon moet voor Eneco een centraal element in de huiskamer worden, waarmee ook zonnepanelen, elektrische auto's en slimme stekkers verbonden worden.
De rol van Silicon Valley
Aanvullende diensten verkopen bovenop je corebusiness, waar hebben we dat eerder gehoord? Inderdaad, in de telecomindustrie, waar bedrijven al jaren proberen te voorkomen om een 'domme pijp', te worden, een doorgeefluik van belminuten en breedband. Ondertussen werden ze links (Apple) en rechts (Whatsapp) ingehaald door technologiebedrijven, en ook op het gebied van smart home ruiken deze bedrijven uit Silicon Valley en de rest van de wereld hun kans. Kijk naar Googles Nest, maar ook naar de eerste stappen van Apple en Samsung, die – nu de smartphonemarkt langzaam maar zeker verzadigd raakt – op zoek zijn naar nieuwe markten om te veroveren. Ook Amazon zou zich in deze strijd willen mengen, waardoor het eruit ziet alsof we ons wéér kunnen opmaken voor een clash tussen traditioneel en nieuw, legacy en internet, lokaal en internationaal.
Meer over thermostaten en energie:
-
Essent-ceo: Nest is een opstap naar meer slimme diensten
-
Eneco-directeur: wij geloven in energy as a service
