Accountantskantoren kennen een zorgvuldig gecultiveerde ‘tegenstelling’ tussen adviseurs en accountants. Vaak wordt geroepen dat deze tegenstellingen uit de persoonlijkheden volgen. Het lijkt echter eerder de regelgeving te zijn waarbinnen beide beroepsgroepen opereren. In relatie tot de klant moet de accountant altijd om zijn onafhankelijkheid denken. Hij moet immers vrij kunnen zeggen dat een jaarrekening niet deugt. Een adviseur kent deze remmingen in mindere mate.
Samenwerking
Adviseurs werken graag met accountants samen. De accountant ziet een ondernemer jaarlijks en heeft alle informatie rondom de ondernemer en de onderneming in huis. Accountants vinden die samenwerking ook prettig. Immers: twee weten meer dan één. Uiteindelijk is deze samenwerking de sleutel tot een effectieve ‘marktbenadering’. Want hoe je het ook bekijkt, accountants en adviseurs werken in een vrije markt.
Als adviseur en accountant onder één dak en onder één naam werken, moet de adviseur zich bewust zijn van zijn speelveld. Door die samenwerking bepalen de beroepsregels van de accountant hoe ver de werkzaamheden van een adviseur reiken. De adviseur zal deze regels dus moeten (her)kennen. Als je de adviseur effectief wil informeren over deze regels en hem wil winnen voor het toepassen daarvan, vergt dat nogal wat. Dan komt het aan op didactiek, de manier waarop kennis en vaardigheden worden overgebracht.
Cursus
Het lesmateriaal dat wij kregen tijdens de cursus stond bol van de verbodsbepalingen. Het gebruikelijke advieswerk leek linksom of rechtsom niet meer te realiseren bij klanten waar accountantscontrole wordt toegepast. Nergens werd uit de doeken gedaan welke stappen te nemen om alsnog tot passende advisering te komen, zonder de onafhankelijkheid van de accountant te schaden.
Ik werk al lang met regelgeving, maar in Nederland wordt zelden iets ongenadig verboden. Er worden altijd wegen geopend om zaken draaiend te houden. Daarbij wordt het hoofddoel, de onafhankelijkheid, niet uit het oog verloren. Het lijkt er hier op dat het gepresenteerde volledig op de inhoud was gericht, zonder rekening te houden met de gedachte dat de stof óók moest overtuigen.
Zinloos zonder draagvlak
Tegen het einde van de sessie waren de deelnemers volledig gedesillusioneerd. Wat zij gehoord hadden kón wat hun betreft niet juist zijn. Een algehele ontkenning gecombineerd met onbegrip was ingetreden. Een zinlozere combinatie bij kennisoverdracht bestaat niet.
Hierdoor was het effect van de cursus verwaarloosbaar. Zo ging tijd verloren die ook aan andere, meer productieve taken, besteed had kunnen worden. Degene die in de cursus ‘voorging’ was teleurgesteld en de organisatie heeft als geheel kosten gemaakt voor een cursus die zijn doel mist.
Maar er wás een cursus. Men móest dus iets leren. Wat ik in elk geval weer eens meekreeg is dat overdracht van kennis alleen kan door draagvlak te creëren. En draagvlak komt tot stand door, hoe oubollig ik nu ook klink, een positief en realistisch verhaal.
