De korte donkere dagen zijn weer in aantocht. De vrolijke gezichten zijn gelijk met de zon ondergegaan, stellen managers. Een derde van de vrouwelijke managers zegt zelfs last te hebben van een herfstdepressie.
Dat mensen dezer dagen een stuk minder natuurlijk licht te zien krijgen en daardoor minder goed presteren, erkent een op de tien managers. ‘Er komt minder werk uit mijn handen' of ‘ik heb weinig energie om tot actie over te gaan' zijn de meest gehoorde klachten. Volgens psycholoog/psychotherapeut Ybe Meesters kunnen mensen met een echte winterdepressie zich moeilijker concentreren en melden ze zich vaker ziek. "Voordat de lichttherapie was uitgevonden, kwam het nog wel eens voor dat mensen hun baan verloren of opleidingen mislukten door de winterdepressie. Die mensen zijn dus erg blij dat er nu een oplossing voorhanden is."
Maar wat gebeurt er met u als de eerste tekenen van het najaar opdoemen? De herfst heeft zijn voors en tegens, reageert een manager. Het jaargetijde is ultiem om prachtige boswandelingen te maken, maar het betekent ook guur weer, dat gepaard gaat met ellende op de wegen en in het openbaar vervoer. Bijna de helft van de managers schrikt weer van de tijd die voorbij vliegt, terwijl een derde het van de positieve kant belicht en zich verheugt op de knusse avonden bij het haardvuur. Een enkeling denkt praktisch: ‘Gelukkig, de meesten zijn weer terug van vakantie'.
Persoonlijk kan iemand ook flink veranderen met de komst van een ander jaargetijde. "Waar ze 's zomers erg vrolijk en actief zijn, hangen ze in de winter hele dagen op de bank, zijn ze moe, prikkelbaar en snel in tranen", somt Ybe Meesters de belangrijkste kenmerken van een winterdepressie op. De symptomen moeten volgens hem niet onderschat worden. "Een winterdepressie kan even erg zijn als een gewone depressie, tot suïcidale neigingen aan toe." Een derde van de vrouwelijke managers zegt last te hebben van een winterdepressie, tegen één op de vijf mannen. Het uit zich vooral in minder energie, sneller moe zijn en minder zin hebben om iets te ondernemen. Dat komt meer overeen met de beschrijving van de zogenoemde winterblues. Meesters: "Bij de winterblues heb je die stemmingsstoornis niet, die wel kenmerkend is voor een winterdepressie. Ongeveer drie procent van de bevolking heeft last van een winterdepressie. Het komt bij vrouwen die in hun vruchtbare periode zitten wel drie tot vier keer zoveel voor."
Winterslaap
Bijna de helft van de managers komt in de winter een stuk moeilijker zijn bed uit dan in de zomer, terwijl ruim een derde aangeeft ook nog eens eerder naar bed te gaan. Een heuse winterslaap dus. De verklaring zit in het feit dat de dagen kort zijn en men licht nodig heeft om zich energieker te voelen. Philips heeft verscheidene producten ontwikkeld om mensen door de donkere dagen heen te loodsen. "Uit onderzoek blijkt dat lichaam en geest niet tegelijkertijd wakker worden zodra de wekker gaat. Bij de ‘Wake-up Light' begint het licht al een half uur voordat de wekker gaat langzaam te schijnen, zoals bij een natuurlijke zonsopkomst, waardoor je geest bij het afgaan van de wekker ook wakker is", legt woordvoerder Annemarije Pikaar uit. "Daarnaast is het bekend dat licht een positief effect heeft op stemming en productiviteit."
Oplossing
De lichttherapie waar Meesters in zijn ziekenhuis mee werkt, is in 70 tot 80 procent van de gevallen succesvol. Bij het opkomen van de eerste klachten komen mensen een week lang naar zijn kliniek om zich te laten behandelen. Meestal werkt dat voor de rest van de winter. "Je kunt natuurlijk ook een maand naar een tropisch eiland gaan, maar niet iedereen kan zich dat veroorloven. Ik ken wel mensen die besloten hebben om in plaats van in de zomervakantie in de winter de zon op te zoeken. Als dat allemaal niet helpt, moet iemand gewone therapie gaan volgen."
Voor mensen waar professionele hulp nog een brug te ver is, of die slechts op zoek zijn naar een beetje meer energie is er de ‘energy light'. "Het energielicht moet je minimaal vijf dagen achter elkaar voor minimaal een half uur gebruiken. Je voelt je dan energieker en het helpt ook goed tegen de winterblues", stelt Pikaar. Als u net zoals een derde van de managers het gevoel heeft dat uw werknemers ‘s zomers het zonnetje op kantoor zijn en die zon in de winter verdwenen is, dan is het een idee om de energy light op kantoor te plaatsen. "Wij hebben het hier ook op kantoor staan. Je kunt het gewoon op je bureau zetten en doorwerken, het ding doet de rest. Ik voel me er echt energieker door."
Winterdepressie in cijfers
* Een op de drie vrouwelijke managers zegt last te hebben van een herfstdepressie, tegen een op de vijf mannen.
* In de winter komt bijna de helft moeilijker uit bed. Vrouwen hebben er meer problemen mee dan mannen.
* Bij ruim één op de tien lijdt het werk onder de korte, koude dagen.
* De helft gaat 's winters meer Hollandse kost eten.
* Als de dagen korter worden, gaan vrouwen ook meer snoepen.
* Vrouwen zijn angstiger in de winter dan in de zomer, omdat het zo vroeg donker is.
* Een derde vindt dat zijn/haar werknemers 's zomers vrolijker zijn.
* Om de somberheid tegen te gaan spreekt 37 procent af met vrienden, 36 procent gaat meer sporten. Mannen doen vaker niets tegen de donkere dagen dan vrouwen.