Altijd willen weten hoe het werkt: motiveren en enthousiast maken? Het enthousiasmevirus is een uitstekende inleiding.
GERECENSEERD:
Het enthousiasmevirus
Jaap van Ginneken
(Business Contact, 207 blz.)Amerikaanse psychologen onderzochten het groepsgedrag in basketbalwedstrijden. Het begon ze op te vallen hoe vaak succesvolle teamleden deden aan ‘bonden’; de sporters raakten elkaar vaak aan, deden high-fives, omhelsden elkaar etc. In een gecontroleerde studie gingen de onderzoekers het affectieve gedrag meten, ze turfden precies hoe vaak de spelers het aanraakgedrag vertoonden. Aan het eind van het basketbalseizoen bleek het bond-gedrag de prestaties van zowel het team als de individuele sporters goed te voorspellen.
Cortisol en Oxyticine
Is dat belangrijke informatie voor managers? Misschien gaat het te ver om de medewerkers de hele dag te gaan huggen, maar de achterliggende psychologie van groepsdynamiek is wel degelijk interessant. Groepen presteren beter dan losse individuen. Het bergbeklimmersteam dat de K2 bedwong, overleefde de barre omstandigheden zonder fatale ongelukken. Een ander team op dezelfde berg dat niet bij elkaar wist te blijven, verloor 11 mensen. Als mensen in een groep functioneren, kunnen ze elkaar tot grotere prestaties aanzetten. Het is kennis die elke manager ‘eigenlijk’ al lang weet, maar waarvan de psychologische mechanismes steeds beter worden begrepen. Door de fysieke aanrakingen van de sporters bevorderen ze bijvoorbeeld de aanmaak van het hormoon oxyticine (dat een gevoel vertrouwen en geluk geeft) en remmen ze de aanmaak van stresshormoon cortisol juist af.
Spiegelen
Over die psychologische mechanismes gaat 'Het enthousiasmevirus'. Jaap van Ginneken is een massapsycholoog die al 20 boeken schreef. Hij deed zelf baanbrekend onderzoek over omslagpunten in processen zoals de veranderingen in publieke opinie. Het vakgebied van de stemmingen, attitudes en beïnvloeding is het afgelopen jaren flink opgeschoten, mede door de komst van betere hersenscantechnieken. Het leidde onder andere tot de ontdekking van de spiegelneuronen: hersencellen die gemaakt zijn om het gedrag dat het individu om zich heen ziet, te spiegelen. Als je mensen ziet gaten, ga je meegapen; als je ze ziet lachen ga je meelachen. Maar het werkt niet alleen als reflex: als je mensen ziet lachen ben je niet alleen automatisch geneigd om je mondhoeken omhoog te krullen, maar ga je je ook vrolijker voelen.
Groupthink
Een concrete les voor leidinggevenden, dus: als je blij en enthousiast op de afdeling verschijnt, pikken de mensen dat op. Als je sikkeneurig bent, verspreid je het sikkeneurigheidsvirus. Doorlezend in Het enthousiasmevirus kun je nog veel meer lessen opdoen. Bijvoorbeeld over de ongrijpbare kanten van de bedrijfscultuur en hoe bepaalde beroepsgroepen een heel specifieke ‘eigen’ mentaliteit ontwikkelen, wat kan leiden tot op het eerste gezicht onbegrijpelijk gedrag. Maar ook over ‘groupthink’ en de besmettelijkheid van fusies en overnames – fusies en overnames die de betrokken bedrijven vaak alleen maar geld kosten.
Een boek vol belangrijke lessen. Een boek met talloze weetjes over recente psychologische inzichten. Helder, onderhoudend en bondig opgeschreven, bovendien. Valt er helemaal niks aan te merken op Het enthousiasmevirus? Toch wel. Van Ginneken is een omgevallen boekenkast en soms zapt hij wel erg snel door de materie heen. Over bijvoorbeeld de teamdynamiek en eigenschappen van beroepsgroepen zou je wel meer willen lezen, maar voor je het weet is Van Ginneken al weer bij een volgende interessante studie aangeland. Om meer te weten over bepaalde onderwerpen zul je dus zelf op zoek moeten naar meer informatie. Afgezien daarvan is 'Het enthousiasmevirus' een stevige aanrader.
Eerdere boekrecensies:
- We moeten wel leren van mislukte IT-projecten
- Achterkamertjespolitiek werkt
-
De lessen van Ronald Kahn
- De macht van Facebook
- De eurocrisis
