Er zijn boeken vol over geschreven: je passie vinden. Dat je iets hebt ontdekt waar je hart sneller van gaat kloppen is natuurlijk mooi. Nog mooier zou het zijn als je hier ook je geld mee kunt verdienen. Tenminste als je het internet mag geloven. Het web staat vol met tips over hoe je met datgene wat je het liefste doet ook brood op de plank krijgt.
Ook Loopbaancoach Ciska Pittie merkt dat haar klanten de afgelopen vijf jaar passie voor en plezier in hun werk steeds belangrijker zijn gaan vinden. ‘Tien jaar geleden was dat een heel ander verhaal,’ zegt. ‘Het was crisis en mensen waren allang blij dat ze überhaupt een baan hadden.’
Passie kan ook in de weg zitten
Natuurlijk is het een aantrekkelijke gedachte dat je zolang je geld verdient met iets waar je hart ligt, je elke dag fluitend uit bed stapt. Maar werkt het ook zo? De Amerikaanse onderzoekersleider Paul O ’Keefe van de Universiteit van Stanford zegt van niet. Samen met psychologen Carol Dweck en Gregory Walton deed hij hier onderzoek naar. Wat blijkt? De obsessieve zoektocht naar passie in het werk, kan mensen juist ook enorm in de weg zitten.
De onderzoekers vergelijken het met liefde op het eerste gezicht. Als je daarin gelooft hoop op je op een gegeven moment de ware tegen te komen en daarna lang en gelukkig te leven. Maar als de eerste ruzies zich aandoen, blijkt diegene toch niet zo ideaal en is het einde verhaal. Hetzelfde zou gebeuren wanneer passiezoekers merken dat hun passie ineens als werk aanvoelt. Saaie of vervelende taken horen immers niet bij een droombaan en dus zoeken ze weer verder.
Minder open voor andere interesses
Daar komt bij dat mensen met één duidelijke passie zich minder openstellen voor eventuele andere interesses. Zo bleek uit het onderzoek van Stanford dat studenten die hun passies en interesses als een vaststaand gegeven zagen, minder open stonden voor het leren van nieuwe dingen dan hun medestudenten die minder rigide ideeën hadden over wat ze leuk vinden. In plaats van te focussen op het vinden van die ene passie, kun je er volgens de onderzoekers beter voor zorgen dat je passies voortdurend ontwikkelt. Passies en interesses zijn namelijk geen vast gegeven. Dat je nu een passie hebt voor de advocatuur wil niet zeggen dat dit over twintig jaar nog steeds zo is.
Ga niet op zoek naar je passie
Zelfbenoemd Happyologist Susane Halonen was jarenlang obsessief bezig met het najagen van passie in haar werk. Omdat ze dol was op paardrijden besloot ze een paardrijdopleiding te doen. Maar juist doordat ze hier non-stop mee bezig was, raakte ze hier op uitgekeken. En toen ze daarna aan een carrière in management begon, raakte ze totaal gefrustreerd omdat ze hier juist geen enkele passie bij voelde.
Inmiddels werkt de van oorsprong Finse als coach en raadt ze anderen aan juist niet op te zoek gaan naar passie in hun werk. ‘Mensen die hun droombaan hebben, zijn geneigd daar alles voor te laten,’ vertelt ze in een youtube video van Brainwash. ‘ Hierdoor zetten ze zichzelf op de laatste plek.’ Maar zelfs als we ons werk fantastisch vinden raken we volgens Halonen minder gemotiveerd wanneer werk al onze tijd opeist. Ook ligt het risico op een burn-out dan op de loer.
Alleen maar harder werken
Ook loopbaancoach Ciska Pittie erkent dat er gevaren kleven aan het combineren van je passie en je werk. ‘Mensen die verwachten dat hun werk altijd leuk is, schieten eerder in de paniek als ze het een dagje wat saaier of minder interessant vinden.’ Werknemers en in het bijzonder freelancers die dit ervaren zijn volgens haar geneigd alleen maar harder te gaan werken. ‘Ze denken: ‘‘Als ik maar hard genoeg werk sleep ik vanzelf die fantastische opdrachten binnen,’’’ legt ze uit. ‘Maar als ze die hebben binnen gesleept en het nieuwe is ervan af, stellen ze weer een volgend doel voor zichzelf. En dus zijn ze altijd gejaagd en nooit tevreden.’
