Het is bijna dagelijkse kost voor Marjolein Kleijn, director Benelux talent solution van LinkedIn. Gesprekken over de snelheid van de veranderingen op de werkvloer en hoe overweldigend dat kan zijn voor medewerkers en managers.
Tijd om daar eens een onderzoek op los te laten. Wordt dat sentiment ook in bredere zin bevestigd? Jazeker, zo blijkt na het bevragen van 2.000 Nederlandse professionals tussen de 18 en 77 jaar. Meer dan de helft (57 procent) voelt zich overweldigd door de vele veranderingen binnen hun werk.
De top drie van de uitdagingen waar ze tegenaan lopen:
- samenwerken in teams met verschillende generaties;
- succesvol op afstand werken;
- opkomen voor de eigen behoeften, zoals het vragen naar flexibele werkregelingen of opleidingen.
Het leven op de werkvloer is het afgelopen jaar nog stressvoller geworden, vinden vier op de tien professionals. De verwachtingen zijn hoger dan ooit tevoren (37 procent). Meer dan een derde (36 procent) vreest door alle veranderingen achter te blijven in zijn of haar carrière.
Is kunstmatige intelligentie weer de grote boosdoener?
Kleijn: ‘We omarmen dat in Nederland. We gebruiken het graag en we zijn daar creatief in. Dus hierin lopen we best wel voorop. Daar ben ik ook een beetje trots op. Ik werk met veel collega’s en klanten uit verschillende landen en daar is AI een veel groter vraagstuk.’
‘Wat er wel speelt, is de vraag wat AI betekent voor de vaardigheden, voor de functies. Daar zijn wel zorgen over. Het is ook goed dat daar vragen over zijn en dat organisaties daarmee bezig zijn. Waar het uiteindelijk op neer komt, is hoe we dankzij AI efficiënter kunnen werken.’
‘Ik ben zelf als leidinggevende altijd op zoek naar meer tijd. Als je hele stukken kunt automatiseren, dan kan er zoveel meer waarde in je functie komen. Voor mij zit die waarde bijvoorbeeld op het persoonlijke vlak, in het meer diepgang in de gesprekken krijgen.’
Lees ook: 13 dingen die AI niet kan
Het woord overweldigd is wel een beetje heftig. Is het echt zo erg?
‘Verschillende generaties zullen met de snelle opkomst van AI hun vaardigheden moeten veranderen. Maar een grote vraag is: hoe dan? Waar moeten we beginnen? Dat is het overheersende gevoel. Ik had laatst een gesprek met een vp die daarover toch een diepe zucht slaakte.’
‘Het is ook nog nooit eerder voorgekomen dat organisaties alles vanuit het perspectief van talent moeten gaan bekijken. Dat thema staat nu voorop. Het gaat minder om de business of om de sales, maar veel meer om wat je strategie voor je mensen is. Welke vaardigheden hebben we nodig? Organisaties moeten dat erkennen, communiceren en faciliteren.’
Toch lijken professionals onzekerder te zijn geworden. Ze vrezen zelfs achter te blijven in hun carrière.
‘Ze zijn zoekende. Daar moet veel meer het gesprek over gevoerd worden. Waar zie je je kracht, waar ben je goed in en waarin juist niet? Het is aan organisaties om die informatie duidelijk in kaart te brengen.’
‘Naar welke vaardigheden ben je zelf op zoek als bedrijf, wat past er bij je mensen? Voor mij gaat het vooral over onduidelijkheid, niet over onzekerheid.’
Vijftig procent wil meer ondersteuning dan voorheen van leidinggevenden. Hebben managers daar wel tijd voor?
‘Vaardigheden zijn geen buzzwoord. Het ontwikkelen daarvan moet een prioriteit zijn voor de hele organisatie. Als manager moet je daarover een goed gesprek kunnen voeren met je eigen mensen. Wat zijn hun skills, wat missen ze, wat ervaren ze zelf? Hoe kan jij ervoor zorgen dat jouw werknemer succesvol blijft?’
‘Voor managers geldt overigens hetzelfde. Ook bij hen moet in kaart gebracht worden wat hun kracht is en wat niet. Wat ze vijf jaar geleden heel succesvol maakte, werkt nu misschien niet meer.’
Lees ook: AI is geen wondermiddel: 6 nuchtere lessen voor managers
Die gesprekken worden toch al gevoerd?
‘Ja, maar ze moeten in een sterkere structuur worden gebracht. Wat doen organisaties met de inhoud van die gesprekken? Hoe kunnen ze de input samenbrengen met de overkoepelende strategie? Is daar al een raamwerk voor?’
‘Een goede eerste start voor bedrijven is skill mapping. Hierbij maak je visuele weergave van de vaardigheden of de vaardigheidseisen in een organisatie.’
Communicatie wordt dus nog belangrijker?
‘De allerbelangrijkste en meest gevraagde vaardigheid vandaag is communicatie. Een manager moet duidelijk kunnen uitleggen waarom verandering belangrijk is, waarom er nu hierop wordt gefocust en niet daarop.’
‘Zeker bij generatie Z. Dat is een directe generatie. Die communiceren duidelijk wat ze willen. Als manager kun je daardoor zelf ook veel duidelijker zijn. Niet meer dingen weghouden van je team, eerlijk zijn, meer het waarom uitleggen. Dit is de situatie waar we in zitten, daarom wordt deze beslissing genomen.’
Lees ook: Lieve Gen Z’ers, werk hoeft niet altijd leuk te zijn
‘Veel van de dingen die je normaal bespreekt, worden nu geautomatiseerd. De interactie die we nog wel met elkaar hebben, moet je niet onderschatten. Een gesprek moet echt goed voorbereid worden. Niet van meeting naar meeting rennen en dan tussendoor even een grote verandering aankondigen.’
‘Denk na over hoe je zo’n gesprek ingaat. Je kunt enkele stappen vooruitdenken. Je weet dat er vragen gaan komen. Zelfs als mensen het niet hardop vragen, dan zitten die vragen wel in hun hoofd. Als manager moet je een goede balans weten te vinden tussen wat je wel en wat je niet kunt delen.’
‘Je moet op zo’n manier communiceren, dat mensen het gevoel hebben betrokken te zijn bij wat er gebeurt met een organisatie. Maar ook als ze er zelf geen invloed op hebben, moet je ervoor zorgen dat ze begrijpen waar een verandering of beslissing vandaan komt.’
Klinkt heel logisch, maar toch geven professionals aan dat ze dit missen.
‘Het is best wel een verandering voor een organisatie dat de focus nu het talent moet zijn. Een traditioneel jaarrapport gaat over visie, over resultaten en er volgt een mooi stuk over hr of talent. Die volgorde is aan het veranderen.’
‘Hoe je als organisatie gaat functioneren is gelinkt aan jouw talent, waar dat talent staat en hoe je dat ontwikkelt. De veranderingen op de arbeidsmarkt zijn ook nog nooit zo snel gegaan. Voor grote en kleine organisaties is het een grote uitdaging om dat allemaal bij te houden.’
Lees ook: Benut het talent dat je al hebt, dat is absolute noodzaak als je verder wil groeien
En dus ook voor de managers. Vinden die hun baan nog wel leuk?
‘Wanneer je terugkijkt, dan zijn het altijd de uitdagendste tijden die de mooiste zijn. Dat zijn de periodes waarmee je impact kan maken op je mensen. Als alles goed gaat en hetzelfde blijft, heb je als manager de minste impact.’
‘Het is dus geen gemakkelijke tijd, maar dit is wel een kans. Hoe gaaf is het dat je je communicatie zo kunt veranderen dat de verschillende generaties in je team zich gehoord, begrepen en geïnspireerd voelen? Als je hier succesvol doorheen komt, dan ben jij straks wel de manager die de mensen zich zullen herinneren.’