Frans van Houten wordt in april volgend jaar de opvolger van Gerard Kleisterlee. Een paar jaar geleden was dat een voor de hand liggende keuze geweest. Maar intussen heeft Van Houten wel het avontuur met NXP achter zijn naam staan.
Analisten zijn wel tevreden met de keuze van Philips voor Frans van Houten (50). Vanaf 1986 was hij in dienst bij Philips, waar hij veel ervaring opdeed in Azië en Amerika voordat hij samen met (tot voor kort mede-kroonprins) Rudy Provoost het kwakkelende Consumer Electronics ging leiden. Dat hij in 2004 aan het hoofd kwam van Semiconductors, was achteraf bezien beslissend voor zijn toekomst.
Tour of Duty
Als ceo van de halfgeleiderdivisie die worstelde met dure (Europese) overcapaciteit en een moeder die de investeringen terugschroefde, was Van Houten vanaf eind 2005 de man die eerst tevergeefs een beursgang of verkoop van de divisie aan een concurrent probeerde rond te krijgen, en uiteindelijk de tak voor een goede prijs overdroeg aan private equity. Zelf ging hij mee. Ingewijden speculeerden toen al, dat Van Houtens tour of duty bij NXP de meesterproef zou worden, die hem aan de absolute top van Philips kon brengen.
Keihard
Een eclatant succes is die meesterproef niet geworden. Dat kon ook nauwelijks, met vrij snel een halfgeleidermarkt die inklapte, vervolgens de private equity-sector die op zijn kant ging en uiteindelijk de hele financiële sector. Van Houten kon een paar strategische zetten doen toen zijn schuldenlast nog enigszins in lijn was met zijn resultaten, maar moest vooral laten zien dat hij keiharde beslissingen kon nemen: een complete managementlaag weggesneden en de meeste divisiedirecteuren vervangen, snoeien in personeel, complete divisies overlaten aan anderen en debiteuren het mes op de keel zetten.
Aan de dijk
Het hielp Van Houten aan een on-Nederlands koel en bikkelhard imago. Zijn Amerikaanse aandeelhouders, geleid door Kohl Kravis Roberts, schreven flink af op hun belangen in NXP en bleven morren. Dat ze hem uiteindelijk onverwacht aan de dijk zetten, is voor Philips misschien eerder een aanbeveling op zijn cv dan een smet. Van Houten bewees dat hij goed overweg kan met Amerikanen, die ook bij Philips belangrijke en soms lastige aandeelhouders zijn, maar hij volgde ze niet tot elke prijs. Misschien dat hij de hakken in het zand zette toen de strategische heroriëntatie bij NXP dreigde te ontaarden in sloopwerk en een onverantwoorde beursgang.
Philips-man
Als de aandeelhouders het goedkeuren, gaat Van Houten vanaf 1 oktober warmlopen. Tijdens de aandeelhoudersvergadering zullen ongetwjifeld vragen komen waarom Philips na Kleisterlee alweer een 'echte Philips-man' aantrekt, waarom het concern nog steeds een Nederlander aan het roer laat en waarom andere kroonprinsen (Consumer Lifestyle-baas Andrea Ragnetti, Lighting-baas Rudy Provoost en Healthcare-opperhoofd Steve Rusckowski) zijn gepasseerd.
Maar net als voor het leiden van NXP geldt nu eenmaal: it's a hell of a job, but somebody's gotta do it.
