Veel ict-ers zitten werkloos thuis. Vreemd gezien de vraag naar ict-ers ook steeds meer toeneemt. Podiumauteur John van Beem verklaart deze mismatch.
De laatste maanden maak ik mij steeds meer zorgen over het gapende gat wat dreigt te ontstaan tussen bedrijven die openstaande vacatures hebben en zichzelf aanbiedende ict-professionals. Ik ben niet de enige die zich hier sappel over maakt, ook in de vakbladen verschijnen bijna dagelijks artikelen en blogs die dit thema onder de aandacht brengen. Een recent artikel in een ict-vakblad over ‘het ontbreken van de juiste kennis bij ict-ers’ wakkerde deze discussie nog eens fijntjes aan en de grote hoeveelheid reacties deed de schrijver van dit betreffende artikel even het stilzwijgen toe.
Thuiszitters
Waarom maak ik mijn nu zo druk, zult u zich afvragen. Mijn lichte verontwaardiging zit hem in het feit dat we al geruime tijd allen toekijken hoe het kalf verdrinkt zonder in te grijpen. De behoefte aan ict-ers is groot en wordt steeds groter bij bedrijven en het aantal ict-ers die bij een bedrijf of thuis op de bank zitten groeit netjes mee. Dat is toch vreemd? Tenzij de vraag van alle bedrijven natuurlijk totaal afwijkend is dan wat al die ‘thuiszitters’ daadwerkelijk kunnen aanbieden. Maar dat is niet zo.
Veel bedrijven denken alleen maar dat hun vacature zo specifiek en exclusief is dat slechts weinigen aan de exorbitante eisen voor die functie kunnen voldoen. Kortom er lijkt met de nadruk op ‘lijkt’, een mismatch te zijn tussen behoefte en aanbod op de ict-markt. En inderdaad, als je eens een groot aantal recente vacatures bekijkt ga je bijna geloven dat iedere nieuwe vacature zo uniek en exclusief is dat diegene die hem kan vervullen nog geboren moet worden.
Epke Zonderland in de ict
Als je de vacatures moet geloven is ieder bedrijf op zoek naar de Epke Zonderland onder de ict-ers. Alleen als je de ‘triple fly’ in je repertoire hebt mag je solliciteren. Zij die na een afsprong met een zevenvoudige, gehoekte salto niet in één keer tot stilstand komen, kunnen het gewoon vergeten. Kan je niet aan één hand zes rotaties aan de rekstok maken? Dan kun je jezelf maar beter direct omscholen naar kolenboer. Haal je niet minimaal zestien punten voor de oefening? Dan is je carrière bij deze beëindigd.
Misschien overdrijf ik een beetje, maar deze metafoor lijkt in veel gevallen realistischer dan u denkt. Met stijgende verbazing lees ik in vacatures wat bedrijven vragen en eisen als er bijvoorbeeld behoefte lijkt te zijn aan een medewerker die gebruikers van IT-middelen effectief kan ondersteunen in het dagelijkse gebruik. Een ict-er met servicedeskervaring en kennis van de meest gebruikte kantoorautomatisering op MBO 4 niveau lijkt hier prima te passen. De vacature echter spreekt over een ketenregisseur met minimaal kennis van ITIL, ASL, BISL, COBIT, SCRUM, MCSE, PHP, SAP, Sharepoint, Big Data, Cloud en minimaal vijf jaar ervaring als projectmanager in een dynamische, politiek gevoelige omgeving. Daarnaast moet de betreffende functionaris grote verandertrajecten gepland, uitgevoerd en geëvalueerd hebben en in staat zijn op directieniveau strategische adviezen te geven.
Realistisch profiel
Het zou natuurlijk makkelijk zijn om één hoofdschuldige aan te wijzen voor deze uit de hand gelopen situatie in de vraag- en aanbodmarkt van ict-ers. Recruitmentbureaus zijn de afgelopen jaren uit het niets in enorme aantallen in de arbeidsmarkt gekomen. En even voor de duidelijkheid, ik heb niets tegen deze bedrijven. Zij vervullen een behoefte, die veel bedrijven zelf uit handen hebben gegeven, waarschijnlijk vanwege de ‘kosten’.
Waar ik wel chagrijnig van wordt, is dat het lijkt te ontbreken aan specifieke kennis bij een aantal van dit soort bedrijven. Ik heb steeds vaker het gevoel dat er onvoldoende onderzoek wordt gedaan naar de echte behoeften van bedrijven als het gaat om het invullen van ict-vacatures. Ook de bedrijven zelf slaan de plank steeds vaker mis. HR-afdelingen lijken steeds minder goed in staat om een degelijk en vooral realistisch profiel op te stellen voor in te vullen functies en rollen. De kennis lijkt simpelweg te ontbreken en dat geeft recruiters de mogelijkheid om zonder enige filtering en toetsing op zoek te gaan naar een ‘match made in heaven’.
Exotische functiebenamingen
De oplossing ligt dus niet alléén bij de recruiters maar ook bij de bedrijven (opdrachtgevers) zélf. Als er binnen een bedrijf behoefte ontstaat naar specifieke kennis en ervaring, is het in eerste instantie de verantwoordelijkheid van het bedrijf zélf om vast te stellen welk 'profiel' dit zou moeten invullen. Hier ligt al direct een probleem: veel bedrijven zijn gewoonweg niet in staat om goed te omschrijven waar een dergelijk profiel aan moet voldoen.
Volgens mij ligt hier een schone taak voor het recruitmentbureau om samen met HR én inhoudelijke mensen vast te stellen waar nu écht behoefte aan is binnen de betreffende organisatie. Laten we nu eerst eens denken in 'wat' er opgelost, uitgevoerd of ingevuld moet worden in plaats van direct te denken in allerlei exotische functiebenamingen. Er zijn inmiddels zoveel rollen en functies verzonnen dat niemand meer door de bomen het bos ziet. Het lijkt bijvoorbeeld voor de hand liggend dat een projectmanager moet worden ingehuurd als er een 'projectmatige' klus moet worden uitgevoerd, maar misschien is het wel effectiever om een goede medewerker door een externe professional te laten coachen in deze klus.
Uurtarief
Kortom, ik zou als bedrijf met behoefte aan externe expertise en ervaring investeren in het correct in kaart brengen van waar nu écht behoefte aan is. Indien je dit als bedrijf goed op papier hebt, kan er vervolgens gezocht worden naar de juiste persoon voor de juiste klus. Ik weet zeker dat er dan minder mismatch is met wat bedrijven willen en wat beschikbaar is. Hopelijk worden dan beschikbare professionals weer op waarde geschat en gaan recruiters zich óók realiseren dat een externe professional, die normaal in vaste dienst een salaris van rond de 120.000 euro per jaar zou verdienen, niet in te huren is voor een uurtarief van 65 euro. Misschien moet de politiek dit thema toch maar eens op de agenda zetten.
Over de auteur:
Dit artikel is geschreven door Podiumauteur John van Beem, consultant bij Fencer B.V. Dit artikel is afgeleid van een recent geplaatst blog op de website van Fencer B.V.
Over het Podium:
Ook uw visie geven op ontwikkelingen binnen uw vakgebied? Plaats een artikel op MT Podium. Log in op mt.nl/profiel en voeg onder 'activiteiten' uw artikel toe. Interessante bijdragen worden meegenomen in de nieuwsbrief en op home geplaatst. MT Magazine publiceert bovendien periodiek 'Het beste van MT Podium'.