Wat doet dit kabinet volgens u verkeerd?
“Dit is een duf kabinet, dat de samenleving in slaap sust. Voor ondernemers is het een probleem dat allerlei belastingen zijn verhoogd, met daar aan vast een oplopende administratieve lastendruk. Neem de nieuwe verpakkingsbelasting. Voor een potje pindakaas geldt een apart tarief voor de pot en het deksel.”
Het vorige kabinet, met u erin, beloofde de administratieve lasten voor ondernemers terug te brengen. Daar hebben we niets van gemerkt.
“Dat is niet waar. Het vorige kabinet heeft de vennootschapsbelasting verlaagd van 30 procent van de winst naar 25,5 procent. Dat is de grootste lastenteruggave aan het bedrijfsleven in de Nederlandse geschiedenis. Ook is de tweede Zalmnorm geïntroduceerd voor het plafond aan administratieve lasten. Daarmee konden we daar een kwart vanaf halen.”
Toch ondervinden ondernemers dat de administratieve lastendruk in die periode gestegen is.
“Dat gevoel bestaat inderdaad en dat kan ik nooit helemaal bestrijden. Als je het ook gevoelsmatig wilt laten afnemen, moet je naar een ander contract tussen overheid en bedrijfsleven. Nu wantrouwt de overheid de ondernemer en worden bedrijven gek van alle controle. In feite vangt de overheid één procent boeven door honderd procent te controleren. Dat is een weeffout die we er onder het vorige kabinet niet uit kregen en nu alleen maar erger wordt. Je moet van wantrouwen naar vertrouwen, en aanpakken wanneer er iets mis is.”
Ondernemen wordt tegenwoordig gepresenteerd als oplossing voor alles, zoals in de krachtwijken, uitkeringen enz. Wat vindt u daarvan?
“Prima, kijk maar naar allochtone ondernemers die de Haagse schilderswijk verbeterd hebben. Helaas denkt Minister Vogelaar nog steeds problemen op te lossen door te investeren in bakstenen. Het belangrijkste is dat Nederland aan werk komt. Of je nou een eigen bedrijf start of bij iemand anders gaat werken; als je het maar doet vanuit die ondernemende houding. Ondernemerschap is zuurstof voor de samenleving.”
Wordt het ook niet een beetje overschat?
“Nee hoor, zeker in Nederland niet. In Amerika zeggen ze tegen iemand die failliet gaat ‘at least you tried’, hier staan we in de rij om te zeggen ‘dan had je het maar niet moeten proberen’. Dat is gelukkig wel aan het veranderen.”
Er worden ook veel subsidieregelingen bedacht om mensen aan het ondernemen te krijgen. Staan ondernemerschap en subsidies niet haaks op elkaar?
“Ik ben er niet honderd procent tegen, maar subsidies zorgen voor rare gedragingen, want mensen gaan achter die pot met geld aan rennen. Er zijn in Nederland alleen al vijfhonderd bedrijven die adviseren over subsidies. Ga je geld alsjeblieft normaal verdienen! Ik geloof wel dat de overheid er goed aan doet om kennisinstellingen en ondernemers te laten samenwerken omdat dat de innovatie versnelt. De overheid kan ook launching customer zijn van een nieuw project dat zijn plek in de markt niet makkelijk vindt.”
En de subsidie voor startende ondernemers vanuit een uitkering?
“Dat is eigenlijk een taak voor de banken, maar die laten het afweten. Er blijft een huivering om te investeren in nieuwe ondernemingen. Heel stom, want als je als bank participeert in een startende onderneming die succesvol wordt, kun je er veel geld mee verdienen.”
Op de stelling ‘de overheid maakt het makkelijker’ reageerde maar 15 procent van onze respondenten positief.
“Ik word daar een beetje moe van. Wat willen ze dan? Het is net zoiets als allochtonen die roepen dat ze twee keer zo vaak moeten solliciteren. Wat ik van een migrant verwacht is dat hij zegt ‘ik ga er gewoon wat van maken’. Dat verwacht ik ook van ondernemers. De overheid is er niet om het makkelijker te maken. Wat ze wél kan doen is regelen dat ondernemers de eerste drie jaar geen belasting hoeven betalen, en het aantrekkelijker maken om geld aan ondernemers uit te lenen. Tegen ondernemers zelf zeg ik: maak er wat van!”
De enorme groei van ondernemingen zit vooral in de opkomst van de zzp’ers. Wat kan er voor hen worden verbeterd?
“De positie van zzp’ers is ontzettend lastig. Belangrijk is dat er één definitie van de zzp’er komt. Nu moeten ze voor iedere situatie weer een ander formulier aanvragen. Je zou één keer een VAR moeten kunnen aanvragen die geldt tot je je weer afmeldt. Daarnaast hebben we voorstellen gedaan om de pensioenopbouw van zelfstandigen makkelijker te maken. Ook kan het starterskrediet beter en de belasting omlaag.”
De arbeidsmarkt is nu krap. Hoe gaat u dat tegen?
“Om te beginnen moet de overheid het aanbod niet nog kleiner maken door bijstandsmoeders thuis te houden. Er zitten in totaal anderhalf miljoen mensen thuis met een uitkering. Met enig gemak moet je daarvan een miljoen aan de slag kunnen krijgen. Daarnaast moet de overheid de kinderopvang goed regelen, en het aantrekkelijker maken om door te werken tot je 65e en van parttime naar fulltime over te stappen.”
Een groot probleem van het huidige arbeidstekort is niet zozeer een gebrek aan mensen, maar een gebrek aan gespecialiseerd personeel. Wat gaat de staat daaraan doen?
“Ik moet er niet aan denken dat de overheid zich daarmee bemoeit. Als sector moet je banen zelf aantrekkelijker maken en invloed laten gelden op het MBO. Als het bedrijfsleven meer ict- ers wil, moet het zorgen voor meer stageplekken. Ondernemers hebben hier zelf een grote verantwoordelijkheid in.”
Wouter Bos denkt dat de gevolgen van de kredietcrisis wel mee zullen vallen. Wat denkt u?
“Het is onbegrijpelijk dat Bos zegt dat dit de grootste crisis is sinds 1929, maar dat Nederland er geen last van zal hebben. Hij moet ervoor zorgen dat we ons daarop voorbereiden, maar hij doet helemaal niks. Hij moet besluiten de lastenverzwaringen terug te draaien. Door als staat nu even te matigen kun je het vertrouwen heel erg stimuleren. Dan wordt Nederland flexibeler om klappen op te vangen.”
Lees ook het interview met concurrent Alexander PEchtold (D66).
