Martijn Noordermeer, ondernemingsrechtadvocaat, reageert op de uitspraak: “Ik vind het een goed vonnis. In de zaak Zoekallehuizen.nl is expliciet gesteld dat in het kader van het citaatrecht slechts een gedeelte van de data overgenomen mag worden. Die uitspraak gaat ook op voor Jaap.nl.” Noordermeer plaatst wel een kanttekening: “Ik denk dat geen enkele makelaar zegt: ’ik vind het vervelend als mijn aanbod op meerdere plekken te vinden is’. Als ik mijn huis zou verkopen en mijn makelaar wil de gegevens niet op Jaap.nl zetten, dan zoek ik wel een andere makelaar. Het vonnis is onwenselijk voor de eindgebruiker.”
Eigen schuld
Bob Kuijs van Jaap.nl: “Natuurlijk baal ik van het vonnis. Voordat we een uitspraak hebben in het hoger beroep zijn we zo vier maanden verder. Maar als je het spel stoer wil spelen dan moet je ook niet zielig doen. We hebben dit over onszelf afgeroepen.”
Vereniging Eigen Huis
Marc-Jan Ahne van de Vereniging Eigen Huis (VEH) – belangenbehartiger van huizenbezitters – zegt: “Wij vinden de uitspraak niet eens zo heel erg slecht. Het positieve is dat er nogmaals bevestigd is dat websites als Jaap.nl en Zoekallehuizen niet verboden zijn. De consument moet op één plek een zo groot mogelijk huizenaanbod kunnen vinden. Jaap voldoet daar nog altijd aan. Al heeft de rechter naar onze mening wel erg strikte voorwaarden gesteld.”
Oubollig?
Jaap-woordvoerder Bob Kuijs zei dinsdag tegen Sprout: “De veranderingen op de digitale snelweg zijn de rechter te snel gegaan.” Is de rechter oubollig? Ondernemingsrechtadvocaat Noordermeer vindt van niet: “Natuurlijk is het vonnis wel van deze tijd. Ook als je uitgaat van het internationale recht. Linken en dieplinken mag. Volledige teksten overnemen niet.”
Het einde van Jaap?
Feit is dat Sprout Challenger Jaap.nl moeilijke tijden tegemoet gaat. De website claimt nog altijd de meeste huizen op haar website te hebben. Helaas heeft ze ook de minste informatie. De website mag voorlopig niet meer tonen dan de eerste 155 tekens van een woningadvertentie en een kleine foto. Met duizend makelaars die toestemming gegeven hebben voor het gebruik van hun data – waaronder honderd NVM-makelaars – redt Jaap het niet. Pas nu start de website een grote campagne onder makelaars om zo snel mogelijk toestemming voor het doorplaatsen van huizenbeschrijvingen te krijgen. “Het vonnis zou heel goed het einde van Jaap kunnen betekenen”, zegt Noordermeer. “Zoekallehuizen, bijvoorbeeld, is lang niet zo groot meer als ze was. Het is vreemd dat Jaap niet eerder actief de makelaars benaderd heeft. Ze wisten dat dit een keer zou gebeuren.”
De Vereniging Eigen Huis is het daar niet mee eens: “Zoekallehuizen is nog altijd populair en voldoet aan de eisen van de wet.” Neemt niet weg dat Zoekallehuizen de kleinste speler van de grote drie is, blijkt uit een trendrapport van Alexa.com.
Jaap.nl
Bob Kuijs van Jaap.nl: “Natuurlijk betekent deze uitspraak niet het einde van Jaap.nl. We hebben echt wel ons plekje veroverd. Gisteren hadden we 80.000 unieke bezoekers tegen 160.000 voor Funda. Morgen versturen we aan 2.500 makelaars een mailing. Ik verwacht niet dat die 2.500 makelaars ons direct toestemming geven voor het gebruik van hun gegevens, maar als we 10 procent pakken dan zou dat mooi zijn.”
Plan B
De huizensite zit niet stil. Er is een plan B. Jaap.nl overweegt om consumenten zelf hun woning op de website te laten plaatsen. “Als makelaars het niet doen, laat de consumenten het dan maar zelf doen”, zegt Kuijs. De website wil consumenten uitnodigen om verkoopinformatie te verstrekken. Of ze dat doen met eigen foto’s en teksten of met de informatie van hun makelaar is Kuijs om het even. “Ik wil graag weten wat de rechter daarop te zeggen heeft. Laat die makelaar ons maar een proces aan doen. Sterker nog, ik hoop dat hij ons een proces aandoet.”
Consumentenbelang?
De dinsdag afgeronde rechtszaak tegen Jaap werd aanhangig gemaakt door de stichting Baas in Eigen Huis. Een samenwerking van een klein aantal makelaars. Mag een zo’n kleine stichting beslissen voor een volledige beroepsgroep? Noordermeer: “Een groepsactie mag zolang de groep de belangen van een bepaalde groep vertegenwoordigt. Ik vraag me af of dat nu ook het geval is, al blijkt uit het vonnis wel dat er circa duizend steunbetuigingen zouden zijn van andere makelaars. Baas in Eigen Huis kijkt alleen naar de schending van de auteursrechten, naar het belang van de consument wordt niet gekeken. Aan de andere kant staat het makelaars die pro-Jaap zijn vrij om zich bij de website aan te melden.”
Krampachtig
De VEH vindt het jammer dat de NVM zoveel energie steekt in het bouwen van muren om Funda in plaats van te innoveren. Ahne spreekt van krampachtig beschermgedrag: “Funda is op dit moment nagenoeg het enige dat de NVM en makelaars bindt. Makelaars betalen voor iedere advertentie die ze op Funda plaatsen, samen met het lidmaatschap van de NVM een kostenpost van enkele tienduizenden euro’s.” Hoe meer concurrentie op deze markt hoe minder noodzaak lid te zijn van de NVM.
Moet de Vereniging Eigen Huis niet eens zelf de markt openbreken? “Er zijn nog niet zoveel goede huizensites. We kunnen ons niet binden aan één of enkele aanbieders. We doen niet aan het stempel ’goedgekeurd door de Vereniging Eigen Huis’.” Al sluit de woordvoerder niet uit dat de VEH ooit een rechtszaak start uit naam van haar leden.
Zie ook: Jaap verliest van Funda
