Dat blijkt uit de eerste editie van de European ScaleUp Monitor, uitgevoerd door het Rotterdamse Erasmus Centre of Entrepreneurship (ECE). De onderzoekers gebruikten hiervoor een steekproef van 13.944 innovatieve bedrijven die in 45 Europese steden zetelen.
Scaleups
Onder ‘scaleups’ verstaat ECE vernieuwende bedrijven die de afgelopen tien jaar minimaal 1 miljoen euro ophaalden en minder dan 475 werknemers tellen. Is een innovatief bedrijf groter, dan noemen ze het bij ECE een grownup. Van alle snelgroeiende bedrijven in Europa is maar 13 procent zo’n grownup, laat het onderzoek zien.
Brexit of niet, het Verenigd Koninkrijk voert de lijst met grootste scaleup-landen aan. Maar liefst een derde van alle Europese snelgroeiende bedrijven komt uit het VK. Tellen we daar de nummer 2 uit de lijst bij op, Frankrijk, dan zitten wel al op de helft van alle Europese scaleups. Duitsland, Zweden, Spanje en Italië gaan ons vervolgens nog voor in de lijst.
447 scaleups en tachtig grownups uit de steekproef komen uit Nederland, waarmee we op de zevende positie in de lijst belandden. Nederland is hiermee goed voor nog geen 4 procent van het totale aantal Europese scaleups. Dit lijkt weinig, maar bedenk wel: Nederland is een klein land. Buurland België doet het iets minder goed en moet negen landen voor zich dulden.
Amsterdam
De stad die de meeste scaleups van Europa telt, is Londen. Amsterdam staat in deze stedenlijst op nummer 8, met 171 getelde scaleups uit de steekproef. Amsterdam telt hiermee 38 procent van alle Nederlandse scaleups. Wel wordt in dit lijstje de transcontinentale stad Moskou (nummer 6) als Europese stad beschouwd. Tel je die niet mee, dan staat Amsterdam op nummer 7. Het VK telt de meeste grote scaleup-steden van Europa, met in de top 20 naast Londen ook Cambridge (nummer 12), Edinburgh (nummer 16), Manchester (nummer 17) en Oxford (nummer 19).
Groeigeld
Kijken we naar hoeveel groeigeld bedrijven uit de verschillende landen ophalen, dan doet Nederland het wederom heel aardig. We zijn, wederom, het op zes na grootste land voor startup-financiering. Hoeveel kapitaal Nederlandse groeibedrijven precies ophaalden, laten de onderzoekers in het midden. Uit eerder onderzoek van Golden Egg Check en Dealroom bleek vorige week dat Nederlandse start- en scaleups afgelopen jaar 1,7 miljard euro ophaalden. Het was een record, dat vooral werd veroorzaakt door een toename aan grote rondes voor scaleups. Het land met de meeste investeringen van Europa is, weinig verrassend, alweer het VK. Londen is de stad met de meeste scaleupinvesteringen van Europa. Amsterdam telt de op vijf na meeste scaleupinvesteringen van alle steden van Europa.
Het groeigeld dat Europese scaleups ontvangen, komt voor het grootste deel van durfkapitalisten (35,2 procent). Angel-investeerders en incubators zijn goed voor 23,5 procent van het geïnvesteerde kapitaal, gevolgd door de centen van private equity (13,1 procent), overnames (11,4 procent) en overige deelnemingsvormen (16,9 procent).
Weinig diversiteit
Met diversiteit hebben Europese scaleups anno 2020 opmerkelijk weinig op. Slechts 15 procent van de scaleups wordt geleid door één of meerdere vrouwen. Door vrouwelijke ondernemers geleide scaleups halen ook beduidend minder kapitaal op: gemiddeld 16,58 miljoen euro, tegenover 26,75 miljoen euro voor door mannen geleide scaleups. Door vrouwen geleide groeibedrijven opereren voornamelijk in de sectoren mobile, life sciences, SaaS en e-commerce. Over de gehele linie genomen, opereren de meeste Europese scaleups in de industriële sector, SaaS en de maakindustrie.
Het totaal aantal scaleups in Nederland ligt trouwens veel hoger dan deze steekproef van 447 bedrijven, mede afhankelijk van hoe je het begrip ‘scaleup’ omschrijft. Uit ECE-onderzoek afgelopen jaar bleek dat Nederland 3040 opschalende bedrijven telt. Als maatstaf voor ‘scaleup’ keken de onderzoekers toen naar het fte-bestand, dat gedurende drie jaar tijd gemiddeld met 20 procent moest zijn gegroeid. Aan het begin van de meetperiode moest het minstens 10 fte bevatten.
