“In gelul kan je niet wonen.” Dat zei wijlen Jan Schaefer ooit in de Tweede Kamer. ‘Onwelvoeglijk taalgebruik’ werd dat in Den Haag genoemd. Toch schopte hij het in 2,5 jaar tijd van banketbakker tot staatssecretaris van Volkshuisvesting.
Tientallen jaren later is dit ook het favoriete credo van Homebass Foundation, een groep ondernemers uit de evenementen- en dance industrie die de handen ineen heeft geslagen om de in tien jaar tijd verdubbelde dakloosheid in Nederland aan te pakken. Met creatieve plannen als ‘festival based living’ (de ongebruikte festivalterreinen nu benutten om kleurrijke dorpjes te bouwen voor daklozen) en spraakmakende projecten als ‘pimp my night’ (om opvangplekken op te waarderen). Het zijn slechts voorbeelden uit hun veel grotere ‘Deltaplan Daklozen’. De delta-driehoek staat voor de Maslov-piramide. First things first.
Ik word hier laaiend enthousiast van. Ondernemerskracht, creativiteit en wat Amsterdamse (en Nijmeegse!) bravoure zijn broodnodig om grote maatschappelijke problemen te kunnen tackelen. Ze noemen het geen maatschappelijk verantwoord ondernemen, laat staan corporate social responsibility. Het is gewoon ‘niet lullen maar poetsen’. Dat moet de gemiddelde ondernemer toch aanspreken.
Mijn ervaring afgelopen jaren binnen The Present, een beweging die ondernemers verbindt met initiatieven voor vluchtelingen en nieuwkomers, is dat de meeste ondernemers dolgraag een bijdrage leveren aan maatschappelijke kwesties maar vaak niet zo goed weten hoe. En als je niet uitkijkt ga je er als mkb-ondernemer onnodig beleid van maken. De vraag is of dat altijd nodig is. Om een andere legendarische uitspraak van Schaefer aan te halen: “Is dit beleid of is er over nagedacht?”. Nadenken kunnen ondernemers als geen ander. Ze barsten van de creativiteit. Maar doen kunnen ze nog beter.
Sorry
Op vrijdag 5 februari, net voor de strenge vorst, liep ik tegen Paul aan op straat. Een dakloze vijftiger met wie ik met enige regelmaat een praatje maak in mijn buurt, de Amsterdamse Pijp. Soms praten we alleen even. Als hij echt diep zit, lopen we samen langs de pinautomaat. Want hij hoort zeker honderd keer op een dag: ‘sorry’. Sorry, geen geld. Sorry, geen tijd. Sorry, nu even niet.
Ik vroeg hem of hij al wist waar hij ging tukken. Dat wist hij nog niet en hij had het zichtbaar zwaar. Ik stelde voor om een hotelovernachting voor hem te boeken en vroeg of hij erachter zou staan als ik een oproep op social media zou plaatsen om mijn netwerk te activeren mee te doen. Want de vorst zou langer aanhouden dan een nacht. Dat vond hij harstikke fijn.
Tikkie
Zo gezegd, zo gedaan. Mooie post geschreven met Pauls kop erin, een Tikkie eraan gehangen. Het sloeg aan want ik kreeg al snel de vraag of er een nieuw Tikkie aangemaakt kon worden want ‘hij zat vol’. Diezelfde avond nog, bereikte Tikkie z’n daglimiet. In korte tijd hadden mensen 2500 euro gedoneerd en was mijn post al enkele tienduizenden keren bekeken.
Er wilden nog zoveel meer mensen doneren dat ik zaterdagmorgen met hulp van mijn team maar direct een project heb aangemaakt en alle donaties vanaf dat moment liet binnenkomen bij mijn stichting The Present. Als het om veel geld gaat is het wel lekker als je een ANBI-status hebt, een meekijkend bestuur en accountantstoezicht.
Viraal
48 uur na mijn post stond de teller op 20.000 euro, om afgelopen week uiteindelijk op ruim 30.000 euro te eindigen. Goddank had ik gecommuniceerd dat we Paul een weekje uit de kou wilden houden en dat ik de eventuele extra donaties veel breder wilde trekken in samenwerking met clubs die er echt verstand van hebben, zoals Homebass, Sheltersuit of de Regenboog Groep.
Het chique Amsterdamse hotel Kimpton de Witt stelde geïnspireerd door die ene post prompt vijftien viersterren kamers ter beschikking. Later volgde ook het Hyatt met tien kamers en twee hotels in Utrecht. Het verhaal ging viraal.
Inmiddels zijn in samenwerking met Homebass de eerste plannen gesmeed om veel meer ‘Pauls’ te kunnen helpen. En Paul zit voorlopig nog wel even in zijn hotel en krijgt elke avond Surinaams eten bezorgd van zijn favoriete warung. Hij ontvangt kaartjes van wildvreemde mensen. Is in een nieuwe outfit gehesen door Homebass. Ontving een nieuwe jas uit handen van de oprichter van Sheltersuit die speciaal hiervoor uit Enschede naar Amsterdam was gereden. In samenwerking met professionals buigen we ons nu over de stap van noodhulp naar meer structurele support.
Briefje van 50
Voor mij persoonlijk was het een intensieve week. Ik werd net zo verrast en overweldigd als Paul. Het toont aan hoe relatief makkelijk je als mens, als ondernemer, als organisatie iets kunt betekenen voor anderen. Daar komt geen mvo-beleid aan te pas. Gewoon een beginnetje maken.
Dus inspireer en stimuleer je team dit jaar eens om zelf in actie te komen. Mensen snakken ernaar. Het leidt tot meer verbinding, meer voldoening, meer geluk. Stuk voor stuk zeer welkom in deze tijd.
Televisiepresentator Beau van Erven Dorens schijnt elke dag een briefje van 50 euro te pinnen en die dag aan iemand weg te geven die het nodig heeft. Geef iedereen in je team zo’n briefje en kijk eens wat er ontstaat. Misschien loopt een van die briefjes ook wel positief uit de hand, net als bij Paul.