Wie: Yomi van der Veen
Wat: directeur Bureau Clara Wichmann
Wapenfeit: verbeteren van de rechtspositie van vrouwen
Vaak wordt er gedacht dat het wel klaar is met de emancipatie van de vrouw in Nederland. Dat is niet zo. Yomi van der Veen ziet in de praktijk nog ‘veel hardnekkige ongelijkheden’ bestaan. Zwangerschapsdiscriminatie, ongelijke beloning, gebrek aan sociale zekerheid en financiële afhankelijkheid, om er maar een paar te noemen.
Jonge kinderen krijgen nog altijd met ‘dezelfde soort microagressies en andere vormen van discriminatie te maken’ als ze zelf heeft meegemaakt. Dat heeft ze als moeder met eigen ogen gezien. Van der Veen wordt daardoor alleen maar ‘gesterkt in het idee dat het noodzakelijk is om heel actief te werken aan een diverse en inclusieve maatschappij’.
Als directeur van Bureau Clara Wichmann is ze dagelijks bezig met het bestrijden van die ongelijkheid. Ze vecht niet alleen voor vrouwenrechten op papier, maar ook in de praktijk. Vooral voor degenen die zich op het kruispunt van meerdere vormen van discriminatie bevinden.
‘Genderstereotypen, zoals de aanname dat mannen werken en vrouwen zorgen, spelen hierin een grote rol. Deze stereotypen worden vaak versterkt door andere uitsluitingsmechanismen. Vrouwen van kleur, vrouwen met een beperking, arbeidsmigranten en islamitische vrouwen ervaren extra barrières bij het verkrijgen en behouden van werk, eerlijke beloning en bescherming op de werkvloer.’
Onder Van der Veens leiding voert Bureau Clara Wichmann strategische rechtszaken om de maatschappelijk en de rechtspositie van vrouwen te verbeteren. Die procedures kunnen lang duren en de uitslag is ook niet altijd positief. Toch kunnen ze wel degelijk een grote impact hebben, omdat ze de politiek, het publiek en andere stakeholders erbij trekken.
Denk bijvoorbeeld aan dertien jaar lange procedure over de zwangerschapsuitkering voor zzp’ers. Of de siliconenzaak, de collectieve rechtszaak namens 60.000 vrouwen die ‘gebrekkige borstimplantaten’ hebben (gehad) van Allergan.
Met projecten zoals ‘Financieel Sterk Door Werk’ – een samenwerking met WOMEN Inc en Het Potentieel Pakken – zet Van der Veen zich in voor de financiële onafhankelijkheid van praktisch opgeleide vrouwen in de zorg, kinderopvang en schoonmaak. Ook een pijler is de Vrouwenrechtswinkel Amsterdam voor het vergroten van de toegang tot het recht.
‘Verandering in structuur gaat hand in hand met verandering in cultuur, en dit is een proces van de lange adem’, weet Van der Veen. ‘Wij willen vooruit, maar helaas is de realiteit vandaag de dag dat velen liever achteruit bewegen.’