Ooit het idee gehad dat het beter was geweest als je een andere keuze had gemaakt? Dat alles perfect was geweest als je die relatie maar had beëindigd, die baan maar had geaccepteerd of maar verhuisd was naar die andere stad?
Waarschijnlijk wel. En waarschijnlijk weet je ook wel dat het onzin is om zo te denken. Maar het is menselijk om te verlangen naar andere zaken of spijt te hebben van keuzes die je hebt gemaakt. We kijken terug op zaken en denken dat gemiste kansen ons leven een totaal andere wending hadden kunnen geven – en meestal een betere. Omdat je het niet hebt onderzocht, kan het voelen alsof dat overduidelijk de beste kans was geweest.
Maar zelfs dit soort emoties kun je omzetten naar iets positiefs. Die spijt over de zaken die je niet gedaan hebt, kunnen je zelfs helpen om verder te komen, in plaats van bij de pakken neer te gaan zitten. Dat is niet alleen goed voor je humeur, maar ook goed voor je gezondheid. Onderzoek wijst namelijk uit dat spijt een negatief effect heeft op je humeur en je slaap. Je wordt er bovendien impulsiever van en het kan een grote rol spelen bij vreetbuien en te veel alcohol drinken. Dit is hoe je dat aanpakt.
#1 Evalueer hoe jij omgaat met teleurstellingen
Er zijn verschillende manieren waarop mensen met teleurstellingen omgaan. Veel van ons duwen het weg. Anderen blijven hun fouten herkauwen. Maar of je je focust op je fouten of ze juist verstopt, onderzoek wijst uit dat het onmogelijk is om je emoties weg te stoppen zonder de consequenties te ervaren. Het ironische is zelfs: gevoelens die je weg stopt, zullen je achtervolgen. Wie zijn emoties niet erkent, voelt zich minder blij.
In plaats van je gevoelens dus te negeren, is het een beter idee om de situatie te erkennen.In de New York Times geeft psychiater Jennifer Taitz een oefening hiervoor: ‘Ga rustig zitten en bedenk hoe je je voelt, zonder daar emoties aan te verbinden. Probeer te accepteren hoe je je voelt.’ Taitz schrijft dat het makkelijker gezegd is dan gedaan, maar dat het alternatief weinig aantrekkelijk is. Een studie uit 2014 bewijst dat mensen die zwelgen in teleurstelling, minder goed in staat zijn beslissingen te maken. Bovendien laten de negatieve emoties je minder goed presteren op simpele taken.
Wie diep in de zelfkritiek zit, kan denken dat een quick fix genoeg is om je daar bovenop te krijgen. Je gedachten verzetten klinkt aantrekkelijk, maar verbeter je de situatie of stop je die juist weg? Denk aan een recente zaak die je betreurde. Deed je alsof het minder voor je betekende dan het eigenlijk deed? Of voelde je schaamte? Als je eenmaal weet hoe je reageert op spijt, weet je ook hoe je het aan kunt pakken.
#2 Onderbreek je obsessie
Wie eenmaal teleurstelling voelt over iets wat is gebeurd (of juist niet), kan in een aardige spiraal van negatieve gevoelens terecht komen. In plaats van eindeloos te blijven tobben over een probleem, is het beter om je eigen obsessie met je probleem te onderbreken.
Maak een lijstje met een recentelijk voorbeeld dat je hebt gehad. Schrijf op hoe je gedachten gingen en bedenk hoe je je voelde. Waarschijnlijk slechter, maar het is goed om jezelf daaraan te kunnen herinneren met dit lijstje, op een moment dat je weer begint te malen vlak voordat je naar bed gaat.
Probeer te voorkomen dat je in deze negatieve spiraal terechtkomt door jezelf alternatieven te bieden. De kunst is daarbij om over de eerste gedachten heen te stappen. Scrollen door Instagram is weliswaar aantrekkelijk, maar niet echt een duurzame oplossing. Je wilt een onderbreking die ervoor zorgt dat je daarna beter kan nadenken en je afleidt, zonder dat het je energie opslokt of je andere negatieve emoties geeft.
Dit wil je niet missen: MT Insights
Het nieuwe MT Insights, elke twee weken sturen we jou een exclusieve longread om jouw vaardigheden als manager aan te scherpen. Met als bonus 2x per jaar het MT Insights Magazine.
lees verder
#3 Herinner jezelf aan positieve effecten
Onthou dat aan elk verhaal een positieve kant zit en dat je alles vanuit een ander perspectief kunt bekijken. Hoe stom het ook klinkt en hoe moeilijk het bij sommige situaties ook is om hierover na te denken, probeer het. Probeer ook in gedachten te houden dat het idee dat je hebt over wat er gebeurd zou zijn, niet meer is dan dat: een idee. Onderzoekers schalen dit soort ‘wat als’ verhalen zelfs onder complottheorieën, omdat je simpelweg niet kunt weten hoe dingen uitgepakt zouden hebben .
#4 Behandel jezelf zoals je wil dat een mentor je behandelt
Onderzoekers aan de University van Californië vroegen 400 studenten om hun grootste vergissingen op te schrijven en vonden dat zelfcompassie het beste medicijn is. ‘Zelfcompassie leidde tot meer persoonlijke verbetering, doordat acceptatie optrad’, schrijven de onderzoekers. Stel je voor dat iemand je overtuigt dat het niet zo erg is als je dacht. Zou diegene dan focussen op wat er fout ging? Of zou diegene benadrukken dat je beter op zoek kunt gaan naar de les die je eruit hebt getrokken?
#5 Beoordeel wat voor jou belangrijk is
Als je last hebt van diepe spijt – het soort dat je je af laat vragen wat je plaats is in je eigen leven, niet het soort waar je spijt hebt van wat je per ongeluk tegen je baas zei – probeer die emotie dan te zien als een opening om na te gaan wat belangrijk voor jou is. Wat zijn de waarden die voor jou gelden en waardoor je je nu vervelend voelt?
Gun jezelf de tijd om te ontrafelen waarom je iets voelt. Op die manier leer je jezelf niet alleen beter kennen, maar stap je ook makkelijker over dezelfde valkuil heen wanneer het weer gebeurt.
#6 Onderneem actie
Het is goed om over zaken na te denken, maar besef dat je op een gegeven moment verder moet. De Japanners hebben er een woord voor: kintsugi. Het betekent zoveel als: gouden reparatie. In plaats van de imperfecties na een reparatie te verbergen, laat je door dit soort imperfecties uit te lichten de historie van een product zien.
Maak voor jezelf een lijst met dingen waar je spijt van hebt of teleurgesteld over bent en bedenk voor jezelf of dit nog steeds invloed heeft op je dagelijkse leven. De ultieme remedie tegen spijt is namelijk niet nadenken, maar het bedenken van een oplossing.
