De AFAS-ceo vindt dat bestuurders teveel bezig zijn met nieuwe plannen. 'Met alleen een helikopterview krijg je hoogtevrees.'
Het gaat goed met Bas van der Veldt, de ceo van softwarebedrijf AFAS. Eigenlijk gaat het altijd goed met hem, wat dat betreft is hij net zo'n positivo als Ben Mandemakers. 'Inderdaad, ik ben eigenlijk altijd vrolijk', zegt Van der Veldt aan de andere kant van de telefoonlijn. 'Als je happy bent, gebeuren er ook happy dingen. Het straalt af op de rest van je bedrijf. Hoe gaat het trouwens met jou?'
Meer winst dan Hema
De cijfers geven Van der Veldt gelijk. AFAS, waar hij in 2009 het stokje van zijn vader overnam, groeit al jaren met minstens tien procent per jaar. In omzet, maar ook in winst, zoals onderstaande grafiek laat zien. Ondertussen is AFAS na Exact benoemd tot het sterkste ondernemersmerk van Nederland, binnen de categorie bedrijfssoftware. Van der Veldt: 'In 2011 draaiden wij zelfs meer winst dan Hema. Zij behaalden dat jaar een winst van 11 miljoen euro, wij 14,5 miljoen euro. Ongelofelijk toch? Zij zijn actief op 641 locaties en hebben 8.000 medewerkers, terwijl wij maar met 300 man werken.' Of AFAS in 2012 ook meer winst behaalde dan Hema is nog niet bekend, want Hema heeft nog geen cijfers over dat jaar bekend gemaakt.
Meer groei dan concurrenten
Van der Veldt geeft toe dat AFAS vergelijken met Hema niet helemaal eerlijk is. De business van beide bedrijven is totaal anders namelijk. Van der Veldt: 'Ja, dat is waar, je moet het natuurlijk wel in perspectief zien. Het komt door de branche waar wij actief zijn, software voor bedrijven, maar ondertussen gaan wij ook harder dan de concurrentie. Wij groeien dit jaar weer met zo'n 15 procent, terwijl de meeste concullega's zo'n 2 tot 3 procent zullen doen.' Volgens de AFAS-ceo duren de verkooptrajecten op dit moment wel wat langer, door de economische omstandigheden. Lachend: 'Je moet geduldig zijn, maar dat zijn we eigenlijk niet.'
MT.nl: Hoe komt het dat AFAS maar blijft groeien?
Van der Veldt: 'Steeds meer bedrijven komen er achter dat het dan wel goedkoper kan zijn om de automatisering naar India te verplaatsen, maar dat een computer nóg minder geld kost. Daarnaast zijn wij een familiebedrijf, dat is iets waar klanten zich thuis bij voelen. Onze meeste concurrenten zijn grote bedrijven, ze groeien vooral door andere bedrijven over te nemen. Daardoor zijn ze niet bezig met de klant, maar hebben ze een interne focus die gericht is op integratie van bedrijf en cultuur.'
Jullie zijn ook goedkoper dan de concurrent?
'Nou nee, we zijn niet veel goedkoper. Wel zijn we transparanter. Je kan mij bijvoorbeeld gewoon een mail sturen vanaf onze website, daarnaast beantwoord ik geregeld vragen op YouTube. Wij zetten ook ieder jaar ons jaarverslag openbaar online, en zijn daarmee altijd het eerste bedrijf in Nederland dat de cijfers publiceert. Dat soort dingen spreekt klanten aan. We doen het niet voor marketingdoeleinden, het is oprecht.'
Maar nu ben je wel de hele dag je mail aan het checken?
'Ik heb op mijn zesde een typemachinecursus gevolgd en doe tegenwoordig zo'n 300 aanslagen per minuut, dus e-mails beantwoorden gaat best snel. En dan nog: ik ontvang er gemiddeld 80 per dag, dus dat valt mee. Ik ben net terug van vakantie en er staan slechts 400 mails op me te wachten. Het bedrijf heeft ook gewoon doorgedraaid in mijn afwezigheid, dat is geen probleem.'
Je bent niet onmisbaar als ceo?
'Kijk, de fout die veel directies maken is dat ze vooral nieuwe plannen bedenken, en niet in de uitvoering gaan zitten. Ze verwachten dat de organisatie behoefte heeft aan nieuwe ideeën, maar soms moet er gewoon iets afgemaakt worden. Op zo'n moment is de uitvoering veel belangrijker dan het bedenken van iets nieuws. Ik ben zelf een meewerkend voorman. Ik kijk met een helikopterview naar het bedrijf, maar als er leuke of belangrijke zaken voorbij komen, dan daal ik af en ga ik mee doen. Met alleen een helikopterview krijg je hoogtevrees. Soms moet je de helikopter neerzetten en de handen uit de mouwen steken. Ik draai bijvoorbeeld twee dagen per jaar mee met onze helpdesk. Dat is heerlijk.'
Hoe reageren collega's uit de branche op de benadering van AFAS?
'Ze kijken me meestal glazig aan. Ze zeggen dat ze een secretaresse nodig hebben bijvoorbeeld, maar waarom? Mensen blijven te veel vasthouden aan oude gewoontes. De technologie om het anders te doen is beschikbaar, we werken alleen nog met oude ideeën. Niet iedereen begrijpt nog wat er mogelijk is met nieuwe technologie. Ik maak me zelf bijvoorbeeld helemaal geen zorgen over de vergrijzing. In de toekomst wordt het werk van tien ambtenaren gewoon door een computer gedaan. Veel Nederlandse ceo's en bestuurders begrijpen die impact nog niet, want ze zijn niet opgevoed met deze technologie. Internet is ze niet met de paplepel ingegoten. Ze weten het dus simpelweg niet.'
Wat zegt dat over deze directeuren?
'Nou, het zegt niet zozeer iets over hen als over de tijd waarin we leven. Je zag het eerder met de opkomst van elektriciteit en van fabrieken, op dit moment gebeurt hetzelfde met informatietechnologie. Het is een trendbreuk met het verleden. Het betekent dat de kennis die je hebt snel gedateerd kan zijn. Nog geen vijf jaar geleden verstuurden wij postzakken vol met mailings, nu doen we alles digitaal. TNT belde ons op een bepaald moment zelfs om te vragen of het nog wel goed met ons ging, omdat we nauwelijks meer iets via hen verstuurden.'
In je presentaties gebruik je vaak praktijkvoorbeelden waar je verbaasd over bent. Wat is je recentelijk opgevallen?
'Op vakantie viel me op dat veel mensen zijn vergeten wat face-2-facecommunicatie is. Ik heb mensen in restaurants zien zitten die elkaar berichtjes aan het sturen waren, en dat waren echt niet alleen Japanners. Ik ben er dan ook voorstander van dat we mensen opvoeden over technologie. En nog een ander voorbeeld: terug van vakantie landde ik op Schiphol en zag ik wat mensen staan die briefjes omhoog hielden, met de namen van mensen waarop ze stonden te wachten. Maar ik zag één kerel die een iPad in de lucht hield, waarop een naam en foto was afgebeeld. Toen dacht ik: jij hebt het begrepen. Je hebt een simpel beroep, maar bent wel in staat om te innoveren. Ja, over dat soort dingen kan ik me heel erg verwonderen.'
Bekijk de presentatie die Bas van der Veldt begin dit jaar tijdens BID 2013 gaf: