We zien ons onbewuste als ondergeschikt aan ons bewuste brein. Maar het onbewuste bepaalt voor een groot deel ons gedrag, denken en onze gevoelens. Bewust en onbewust nadenken verschillen fundamenteel van elkaar, blijkt uit onderzoek van psycholoog Ap Dijksterhuis. Sommige problemen kunnen we beter oplossen met bewust nadenken, anderen met onbewust nadenken.
Weloverwogen keuze
De meeste mensen hebben de neiging om bij grote beslissingen rationeel na te denken en een plus- en minlijstje te maken. Dat voelt beter en weloverwogen. ‘Het probleem is dat het helemaal niet zo goed werkt’, zegt Dijksterhuis. ‘Ons bewuste kan niet zoveel informatie verwerken en houdt daarom alleen rekening met de rationele argumenten. Het onbewuste neemt daarentegen óók de emoties mee.
Koop je een nieuwe wasmachine, dan is het prima om zo’n rationeel lijstje te maken. Maar belangrijke of strategische beslissingen kun je beter even laten bezinken. Neem een paar dagen rust, het stelt je in staat om betere keuzes te maken omdat er meer informatie wordt meegenomen. Wil je tot een goede keuze komen, dan is het wel belangrijk om het onbewuste te voeden met informatie.’
Ingeving
Mensen in creatieve beroepen herkennen deze tactiek misschien wel. ‘Lukt het even niet, dan maak je een ommetje. Onbewust blijf je nadenken en opeens krijg je een goede ingeving. Het onbewuste heeft de ruimte gekregen’, vertelt Dijksterhuis. ‘Hetzelfde geldt voor moeilijke beslissingen. Hoe complexer de keuze, hoe slimmer het is om afleiding te zoeken en het te laten bezinken voordat je beslist. Neem de tijd om de knoop door te hakken en denk er ondertussen niet teveel aan. Het is prima om een intuïtief besluit te nemen.’
Beslissingen worden vrijwel altijd eerst in ons onbewuste genomen. ‘De enige taak van het bewustzijn is een rationele bijdrage leveren.’ Het onbewuste lijkt ons bewuste zelfs aan te sturen. Word je bijvoorbeeld vaak blootgesteld aan iets, dan ga je het vanzelf mooi vinden. Oftewel, iets stijgt in waarde als je het vaker ziet of hoort. Dat komt door je onbewuste, die duwt het naar boven en heeft een enorme invloed op jouw visie.
Opleiding Transactionele Analyse
Vergroot je inzicht in menselijk gedrag, persoonlijkheden en relatiepatronen op de werkvloer. Leer stimulerend leidinggeven aan jezelf en je medewerkers om ervoor te zorgen dat eenieder vanuit zijn innerlijke kracht functioneert.
lees verder
Dit artikel is een herplaatsing van het artikel dat eerder bij MT verscheen.
