In een interview in Trouw op 7 juli 2018 vertelt Ben Rhodes – voormalig onderdirecteur nationale veiligheid en rechterhand van Obama tijdens zijn presidentschap – over hoe Obama het presidentschap van Trump ervaart. Hij zegt: ‘Obama is een bijzonder sereen mens. Hij weet dat de geschiedenis nooit in een rechte lijn verloopt, maar zigt en zagt. Hij beschouwt de geschiedenis nu op de langere termijn. Bovendien is zijn houding: ik kan er op dit moment toch niets aan doen. Dus waar wij, de mensen uit zijn gevolg, ons allemaal ontzettend druk maken over de manier waarop Trump omgaat met de dingen die Obama achterliet, is hij er juist heel rustig onder. Hij neemt het een stuk minder zwaar op.’
Obama’s houding lijkt hierin op wat Stephen Covey beschrijft wanneer hij het in zijn boek ‘De 7 eigenschappen van effectief leiderschap’ heeft over de ‘Cirkel van invloed’. Leiderschap gaat volgens Covey over je bewust worden van de dingen die wel en niet in jouw macht liggen om te veranderen. Op die manier richt je je energie op hetgeen je kunt veranderen en verspil je geen energie door je druk te maken over de dingen waar je toch niets aan kunt doen.
‘Die rust, die discipline, die respectvolle manier van omgaan met andere mensen, ook op het moment dat anderen jou niet met respect behandelen. En dan toch zo’n statige, sympathieke, positieve houding blijven koesteren. Daar heb ik heel veel respect voor’, zegt Ben Tiggelaar. ‘En daar zou ik ook echt heel graag iets van willen leren.’
Een gevolg van leiderschap dat van binnenuit komt, is dat je je bewust bent van jouw cirkel van invloed, maar ook dat je beschikt over een flinke dosis zelfkennis. Werkelijk iedere bekende leiderschapsdenker – inclusief Stephen Covey – benadrukt dat het uitgangspunt voor goed leiderschap altijd moet zijn dat je allereerst jezelf goed leert kennen.
Pas wanneer je weet wie je bent en waar je heen wilt, kun je iets gaan betekenen voor anderen. Zelfkennis biedt het fundament van waaruit je meer zelfvertrouwen en rust ontwikkelt zodat je ook in uitdagende situaties – die Obama vaker wel dan niet voor zijn kiezen kreeg tijdens zijn presidentschap – toch kalm kunt blijven en je blijft richten op jouw missie.
Op 28 september komt oud-president Obama naar Nederland voor het seminar Forward Thinking Leadership, waar Obama zijn beste inzichten over leiderschap en verandering zal delen. Ben Tiggelaar zal Obama een uur interviewen op het podium.
Lees ook uit de reeks:
Leiderschapsles #1: ‘Obama maakt gebruik van transformationeel leiderschap’
Leiderschapsles #2. ‘Obama vindt dat leiderschap juist voor íedereen is’
Leiderschapsles #3: ‘Geef de energie om te veranderen’
