Lastige situaties doen zich op de werkvloer voor in verschillende vormen. Er kan onenigheid ontstaan tussen werknemers, of er kan sprake zijn van een flinke ontslagronde op de werkvloer. Of misschien moet er nieuwe software geïmplementeerd worden, terwijl werknemers nog erg gewend zijn aan de huidige programma’s. Psycholoog Jack van Minden ziet drie dingen geregeld fout gaan bij veel managers in de omgang met lastige situaties: ze walsen over mensen heen, ze zijn onduidelijk en ze zijn arrogant.
Belangen
Hoe lastig een situatie ook is, er zijn bepaalde manieren om er goed en effectief op in te spelen, zegt Van Minden. Hij is behalve psycholoog ook eigenaar van advies- en trainingsbureau Psycom. Verhef je niet boven je werknemers en draai niet om de hete brei heen, maar probeer te achterhalen wat de belangen van alle betrokkenen zijn. Je kunt alle gelijk van de wereld hebben, maar daarmee alleen red je het niet. Het gaat altijd om belangen van mensen. Dit kunnen financieel zijn, maar kunnen ook te maken hebben met status. Bijvoorbeeld het aantal medewerkers dat iemand onder zich heeft die dat graag zo wil houden.
Als je als manager aan belangen gaat tornen, hoe valt dat dan voor de werknemers? Waarschijnlijk niet goed. Van Minden geeft een voorbeeld: er moest een verandering worden bewerkstelligd binnen een bedrijf. Een van de managers die daarbij betrokken was, was geen aandeelhouder in het bedrijf, iemand in zijn team wel. Hij stelde voor dat die collega afstand zou doen van zijn aandelen. ‘Je komt zo heel dicht bij iemands financiële belang’, legt Van Minden uit. ‘Vraag jezelf daarom altijd af: als ik dit van iemand afpak, wat krijgt hij er dan voor terug?’ Er hoeft niet altijd een financiële beloning tegenover te staan. Je kunt iemand bijvoorbeeld ook minder laten werken of meer vakantiedagen geven.
Begin bij het principe
Ook als je een onderhandeling ingaat, is het handig om eerst dat overzicht te krijgen en je er niet meteen met Hollandse botheid in te storten. Van Minden adviseert: probeer eerst akkoord te krijgen over een principe, en daarna pas over te gaan op eventuele details.
Stel dat een medewerker vindt dat hij bedrijfsvervoer nodig heeft. Dan is het niet slim om meteen te zeggen dat hij een bepaald bedrag verwacht te ontvangen voor een leaseauto. Eerst moeten beide partijen het eens zijn over het principe (het feit dat de werknemer bedrijfsvervoer nodig heeft). Een van de mogelijkheden is een auto van de zaak. Pas als dat is bepaald, komt een leasebedrag aan de orde. Met andere woorden: waar gaat de strijd over? Wat is het principe?
Conflicten
Een lastige situatie is niet per se iets tussen een manager en zijn of haar werknemer(s). Het kan ook zo zijn dat er een conflict is tussen twee of meerdere werknemers. In zijn boek Lastig in listige situaties legt Van Minden uit hoe je conflicten slim kunt beslechten. Hierbij gaat het niet om het beëindigen van een conflict. Natuurlijk moet dat gebeuren, maar eerst moeten beide partijen dat inzien.
Zorg daarom dat beide werknemers inzien dat zij een gemeenschappelijk platform hebben: ze werken immers bij dezelfde organisatie. En voor die organisatie zijn ze het er allebei over eens dat er geproduceerd moet worden. Wie is daarvoor nodig? Beide werknemers. Wat moet er dan gebeuren? Het conflict moet beëindigd worden.
Workshop Listig in lastige situaties
In deze workshop leer je van Jack van Minden hoe je als leidinggevende niet te emotioneel en primair reageert op lastige situaties, maar een diplomatieke en tactvolle aanpak laat zien.
lees verder
